Przejdź do głównej zawartości

Dzieje Rodów Boguckich Herbów: Awdaniec, Topór i Oksza

   Boguccy z Bogucic w p. kaliskim. Niesiecki pisał o Boguckich h. Abdank, przytaczając jednak pod tym herbem jedną tylko osobę, to jest Stanisława, kasztelana sądeckiego, który był w rzeczywistości Boguskim h. Rawicz. Boniecki, powołując się na „heraldyków”, których bliżej nie określił, herb Abdank dał Boguckim z p. kaliskiego. W. Semkowicz, znalazłszy w początkach XV w. w Bogucicach w p. kal. Skarbimira, a więc imię częste wśród Awdańców, złączył to z informacją Niesickiego, nie zastanawiając się bliżej nad jej istotną wartością, i przyjął za pewnik, że Skarbimir był protoplastą Boguckich h. Awdaniec (W. Semkowicz Ród Awdańców, Poznań 1920).

   Jednak przypuszczalnie z Bogucic tych wiodło się kilka rodzin i, jeśli nawet owego Skarbimira przyjmiemy za Awdańca, nie mamy danych na to, by wszystkich innych tamtejszych dziedziców uważać za jego potomków lub krewnych po mieczu.Doskonale Rody Boguckich opisał Profesor Włodzimierz Dworzaczek. Poniżej jego materiały z tzw. Teki Dworzaczka z Biblioteki Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk. Skarbimir z Bogucic świadkował w Kaliszu w l.1409-14 (Ulanowski, Wybór zapisek kaliskich, nr 3,16,369). Katarzyna z Bogucic miała w r. 1423 sprawę z Małgorzatą, wdową po Janie z Grodzielca (Z. Kal. 12 k. 40). Wyszota z Bogucic część dziedziczną w tej wsi oraz część zasławną, trzymaną za sumę 20 grzywien, wyderkował w r. 1445 małżonkom Zdzieszkowi i Agnieszce, sołtysom a dawniej dziedzicom w Skarszewie, biorąc od nich dwa łany sołeckie we wsi Gaszewo (?), ocenione na 40 grz. i dopłatę 100 grz. (P. 1379 k. 95v). Temu Wyszocie w r. 1446 nazwanemu już „niegdy z Bogucic” Zdzieszek złożył należne 10 grz. (Py. 11 k. 28). Żoną Wyszoty była 1445 r. Agnieszka. Jego syn Piotr nazwany wtedy niedzielnym, a córka Jadwiga, żona Klemensa z Kęszyc, otrzymała t. r. od ojca posag 60 grz. (I. Kal. 3 k. 151v, 151). Wspomniany Zdzieszek cz. Zdzesław z Bogucic wraz ze swym synem Janem zapisał 1447 r. op. Jaśkowi, obywatelowi kaliskiemu, trzy i pół grzywien (ib. 4. k. 78), a od Jaśka z Głosek brał t. r. zastawem na siedem i pół grzywien czwartą część w Głoskach (ib. k. 159v). Na połowie Bogucic oprawił w r. 1448 żonie swej Agnieszce posag 250 grz. (P. 1300 k. 30v). Żyła ona jeszcze w r. 1454 (Py. 11 k. 154 v). Zdzesław wraz z niedzielnym synem Janem w r. 1456 część ich w Bogucicach sprzedał Janowi z Kaczek, słudze ks. Ubysława w Piątku, tamże plebania (ib. k. 244). Żył jeszcze 1457 r. (ib. k. 64v). Jan, syn Zdzesława, kwitował w 1448 r. Andrzeja z Koźmina o 40 grz. Posagu żony swej Doroty (I. Kal. 4 k. 184v). Ta Dorota w 1456 r. kasowała oprawę 100 grz. swego posagu na Bogucicach na rzecz Jana z Kaczek (ib. 5 k. 86). Jan B. i Dorota, rodzice Barbary i Małgorzaty, które w r. 1462 wraz ze swą matką nabyły sposobem wyderkafu za 70 grz. Od Jana z Bieniewa cztery łany roli w Będzieszynie w p. kal. (P. 1384 k. 100). Zofia, żona Piotra z Bogucic, kwitowała w 1445 r. Mikołaja z Międzyborza z uiszczenia półtorej grzywny (Py. 11 k. 267v). Ten Piotr z synem swym niedzielnym Marcinem kwitował 1449 r. Tumilina z Dobrzycy z długu (Py. 11 k. 176v). Ten sam może Marcin z Bogucic na połowie części tej wsi oprawił 1463 r. posag 30 grz. żonie swej Małgorzacie (P. 1384 k. 357v). Bracia Piotr i Jan z Bogucic ręczyli 1449 r. za szl. Mikołaja Gotartowskiego, mieszczanina w Stawie, iż będzie on żył w pokoju z Mikołajem z Bogucic. Takie same poręczenie dali Grzymka i Stefan z Bogucic (Z. Kal. 12 k. 139v). Pani Grzymka z Bogucic ręczyła 1454 r. za Stefana, że uiści jedną grzywnę Stanisławowi z Poklękowa (I. Kal. 5 k. 150). Wspomniany tu Stefan z Bogucic na połowie części swej w tej wsi oprawił w 1449 r. posag 12 grz. żonie Dorocie (P. 1380 k. 85v). Była to Dorota z Kotarbów. Oboje żyli jeszcze w r. 1465 (I. Kal. 1 k. 312). Jan B. w 1466 r. kupił od Macieja z Jaroszewic części Bogucic, dając w zamian części Jaroszewic i dopłacając 50 grz. (P. 1384 k. 223v). W drugiej połowie XV wieku żyli bracia niedzielni Jan i Maciej z Bogucic. Z nich Maciej, dziedzic w Bogucicach, na połowie swych dóbr w tej wsi oprawił w 1469 r. posag 50 grz. swej żonie Małgorzacie (P. 1385 k. 50), wezwany do tego przez jej ojca Pełkę z Korytkowa (I. Kal. 2 k. 64v). Małgorzata była 1-o v. Żoną Stanisława ze Skarszewa (ib. k. 134, 155). Maciej t. r. od Jana Kaczkowskiego i jego stryja Wawrzyńca zw. Rusek kupił za siedem i pół grzywien ich część w Bogucicach (ib. k. 72), zaś w r. 1472 część tamże za 20 grz. od Macieja Kwysza (!) z Jastrzębnik (ib. k. 221v). Oboje z żoną zobowiązali się w r. 1472 uiścić córce jej z pierwszego męża Annie 14 grz. (ib. k. 227v), a w r. 1475 ponowili to zobowiązanie (ib. k. 341v). Maciej w 1477 r. brał zastawem od Macieja z Jastrzębnik za 7 grz. dwa łany puste w Jastrzębnikach (ib. k. 492), do których 1480 został intromitowany (ib. 3 k. 18). Obaj bracia niedzielni, Jan i Maciej, w r. 1494 nabyli za 150 grz. wyderkafem od Jakuba Smyrzyńskiego części Racędowa i Jarnołtowa, poczem Maciej na tej sumie oprawił 40 grz. posagu swej żonie Małgorzacie, córce Pełki Korytkowskiego (P. 1383 k. 52, 52v). Jan, już wtedy burmistrz bydgoski, i Maciej całe swe części w Bogucicach i dwa łany w Jastrzębnikach sprzedali 1495 r. za 300 grz. Dawidowi ze Strzeszkowic (ib. k. 68, I. Kal. 4 k. 307). Maciej był w r. 1497 dziedzicem w Jarnołtowie i poręczyciele (między nimi inny Maciej z Bogucic) ręczyli wówczas za niego, iż będzie żył w pokoju z dziedzicami z Godziątkowa (ib. k. 508). W r. 1499 Jan, obywatel bydgoski skwitował wspomnianego wyżej Dawida, pisanego już z Bogucic, z głowy brata Macieja i z całej części ojczystej w Bogucicach (ib. 5 k. 114). T. r. dokonał działu Jarnołtowa i Racędowa z owdowiałą bratową Małgorzatą Maciejową (ib. k. 139). Ostateczna ugoda działowa stanęła 1501 r. (ib. k. 237). T. r. skwitował Jan synów zmarłego już Dawida (ib. k. 237v). Małgorzata, wdowa po Macieju, występowała w 1505 r. przeciwko Andrzejowi Racędowskiemu o wygnanie jej  z oprawy w Racędowie (ib. 6 k. 88v), a w r. 1506 zobowiązała się wyderkować za 20 grz. swą oprawę Janowi Kobylińskiemu (ib. k. 118v). Posag 40 grz. oprawiony na Jarnołtowie i Racędowie wyderkowała 1513 r. Stefanowi z Jarnołtowa Sulimowskiemu (I. I D. Z. Kal. 2 k. 17v). Wawrzyniec z Bogucic część tej wsi odziedziczoną po swym bratanku Janie, obciążoną oprawą Barbary, wdowy po tym Janie, zobowiązał się w r. 1471 rezygnować za 20 grz. Pawłowi z Kaczek Pośrzednich (I. Kal. 2 k. 178). Mikołaj wraz ze swą żoną Anną dziedzice w Bogucicach, zastawili 1483 r. połowę części w tej wsi Maciejowi Zdzynickiemu ob. ze Stawiszyna, i żonie jego Katarzynie (I. Kal. 3 k. 142). Stanisław część placu z zabudowaniami w Bogucicach sprzedał w r. 1477 za 2 grz. Annie, żonie Wacława z Bogucic (P. 1386 k. 88). Może to ten sam Stanisław kupił w 1489 r. za 9 grz. od Grzegorza z Poklękowa część w Poklękowie w p. kal. (P. 1387 k. 113v). Stanisław B. w 1493 r. siostrzeniec Doroty, żony op. Wojciecha Gwizdona, obywatela konińskiego, dziedziczki w W. Wardężynie (I. Kon. 1 k. 222).

Boguccy h. Oksza. Wyszli ze Strzeszkowic, nie wiem jednak, czy z wsi tej nazwy położonej koło Opoczna, czy z drugiej w pobliżu Jędrzejowa, czy wreszcie z trzeciej koło Lublina. Dawid ze Strzeszkowic w r. 1495 wziął w zastaw od braci Jana, burmistrza bydgoskiego, i Macieja ich części w Bogucicach i dwa łany w Jastrzębnikach za 300 grz. (P. 1383 k. 68, I. Kal. 4 k. 307). Dawid wraz z żoną Katarzyną, dziedzice w Bogucicach, zastawili w 1497 r. łan osiadły w tej wsi za 8 grz. ks. Mikołajowi, altaryście w Pamięcinie (ib. k. 528v). W r. 1499 został skwitowany przez wspomnianego Jana z Bogucic z głowy jego brata Macieja, którego najwidoczniej zamordował, i z całej jego części w Bogucicach (ib. 5k. 113). Począł się pisać z Bogucic. Żona jego Katarzyna była rodzoną siostrą Andrzeja i Jana z Wielkiego Skarszewa, którzy w r. 1498 zapisali Dawidowi 20 grz. posagu (ib. k. 25). Dawid żył jeszcze w 1499 r. (ib. k. 89v, 113), nie żył już 1501 r., kiedy Jan B. skwitował jego synów Dawida, Wojciecha, Jana, Stanisława i Macieja (ib. k. 237v). W 1503 r. Wojciech, Jan i Stanisław, niedzielni dziedzice w Bogucicach, zapisali swej matce Katarzynie jej sumę posagową 60 grz. (P. 1389 k. 263). Z synów Dawida, Dawid był, jak się zdaje, przodkiem większości Boguckich Wielkopolskich żyjących w późniejszych stuleciach, o nim więc będzie mowa po innych. Wojciech, chyba identyczny z jednym z synów Dawida, na połowie części w Bogucicach otrzymanej z działu z braćmi oprawił 1522 r. 20 grz. posagu żonie swej Jadwidze, córce Jana Krczona Ciemirowskiego (I. i D. Z. Kal. 2 k. 74). Nie żył już w 1527 r., kiedy Jadwiga, 2-o v. żona Jana Trąmpczyńskiego, oprawę swą na Bogucicach wyderkowała za 10 grz. Janowi B. (Z. Kon. 6 k. 35v). Jan, który na połowie swej części w Bogucicach oprawił w 1524 r. 35 grz. posagu żonie Annie Kaczanowskiej, córce Stanisława (I. i D. Z. Kal. 2 k. 97), zapewne identyczny z Janem, synem Dawida, który w r. 1542 na połowie części Bogucic i dworu we wsi Werowo koło Stawiszyna oprawił 70 grz. posagu żonie swej Dorocie Przespolewskiej (ib. 6 k. 359v). Byłaby to więc jego druga żona. Zapisał jej tam 1547 r. dożywocie (ib. k. 423). Dorota umarła między r. 1550 a 1559 (ib. k. 431v, I. Kal. 24 k. 137). Jan poślubił znów Małgorzatę Słomowską, córkę Jana z p. sier., której w 1560 r. oprawił 100 zł posagu na połowie dziedzicznych i wyderkafowych części Bogucic (P. 1396 k. 875). Małgorzata, jako wdowa, zawierała 1564 r. ugodę z Maciejem B. (I. Kal. 29 s. 245). Jan był bezdzietny (I. i D. Z. Kal. 6 k. 345). Nie wiem, czy Maciej, który w 1505 r. na połowie części Bogucic oprawiał 10 grz. posagu żonie Agnieszce Kotarbskiej (P. 1390 k. 69), był identyczny z Maciejem synem Dawida. Chyba był nim Maciej, który w r. 1546 zobowiązał się sprzedać część rodzicielską w Bogucicach bratankowi Maciejowi, synowi zmarłego Dawida (I. Kal. 9 k. 125v). Zapewne po tym to Macieju, już nie żyjącym w r. 1551, wdowa Elżbieta przed r. 1552 zastawiła część w Bogucicach Stanisławowi Rzekieckiemu „Smoluszce”, w r. 1552 już nie żyjącemu (ib. 15 k. 341). Synem jednego z braci, Wojciecha lub Macieja, synów Dawida, był Jan, który w r. 1546, jeszcze jako świecki, zobowiązał się wyderkować za 5 grz. swą część w Bogucicach rodzonemu stryjowi Janowi (ib. 9 k. 347). Już jako pleban w Zbiersku sprzedał w r. 1550 swą część w tej wsi za 100 zł bratu stryjeczno-rodzonemu Maciejowi (I. i D. Z. Kal. 6 k. 431), a w r. 1565 dał temu Maciejowi część w niej odziedziczoną po stryju Janie (ib. k. 545). O Dawidzie, synu Dawida, wiem tylko to, że już nie żył w r. 1546. Anna, córka zmarłego Dawida, była w l. 1543-57 żoną Marcina Poklękowskiego (P. 1395 k. 39v; I i D.Z. Kal. 6 k. 489), nie wiem jednak czy to córka Dawida starszego, czy młodszego. Synem Dawida młodszego był wspomniany już Maciej, a także niewątpliwie Jakub „Białas”, bowiem jego syn nazwany jest bratem stryjecznym synów Macieja, biorących też po nim spadek. Jakub „Białas” w r. 1547 na połowie swych części w Bogucicach oprawił 40 grz. posagu żonie Agnieszce Radłowskiej (ib. k. 414v). Nie żył w 1583 r., a Agnieszka jako wdowa już i po drugim mężu, Stanisławie Jaskólskim, zapisała w 1584 r. dług 40 grz. córkom swym z pierwszego męża, Annie i Agnieszce Boguckim i po 10 grz. córkom z drugiego małżeństwa, Jadwidze, żonie sł. Aleksego, mieszczanina z miasta Dobra, i pannie Dorocie Jaskólskim (I. Kal. 50 s. 1451). Nie wiem, czy identyczny z nim Jakub B., który w 1543 r. swą część dziedziczną w Poklękowie sprzedał Marcinowi zw. Dzierżkim (P. 1395 k. 39v).

Z córek Jakuba i Agnieszki, Anna, już jako żona sł. Krzysztofa Wolskiego, mieszczanina pleszewskiego, kwitowała w 1590 r. swego brata Jana B. Z dóbr po rodzicach (I. Kal. 58 s. 364). Jan, syn Jakuba, zapisał 1583 r. dług 13 grz. Tomaszowi Poklękowskiemu „Gąsiorowi” (ib. 49 s. 337) i t. r. na połowie swych części w Bogucicach oprawił posag 250 grz. żonie Małgorzacie Łukomskiej Szeliżance (R. Kal. 5 k. 537v). Kwitowała ona 1584 r. z dóbr po rodzicach swych braci (I. Kal. 50 s. 417). Jan skwitowany 1588 r. przez stryjecznego brata Jana B. (I. Kal. 55 s. 708). Bezpotomny, żył jeszcze 1597 r. (Py. 128 k. 178v), nie żył w 1602 r., a spadek po nim brał stryjeczny brat Andrzej (Py. 131 k. 56v). Marianna przeżyła męża, ale już nie żyła w r. 1611 (G. 71 k. 109). Maciej, syn Dawida, otrzymał 1546 r. od stryja Macieja zobowiązanie sprzedaży części Bogucic (I. Kal. 9 k. 125) T. r. jako mąż Anny Miłaczewskiej kwitował jej matkę Dorotę Miłaczewską, wdowę po Marcinie Kobylnickim zw. „Żołda”, z 70 grz. na poczet 100 grz. posagu (ib. k. 350). W 1547 r. na połowie części w Bogucicach oprawił 100 grz. posagu tej żonie, tym razem nazwanej Kobylnicką (I. i D. Z. Kal. 6 k. 418v). Od stryjeczno-rodzonego brata ks. Jana nabył 1550 r. części w Bogucicach, jak również w r. 1565 (ib. k. 431, I. Kal. 9 k. 545). Na połowie części nabytych w r. 1550, zapisał t. r. dożywocie 30 grz. i jedną kopę gr. Janowi B. i żonie jego Dorocie Przespolewskiej (I i D. Z. Kal. 6 k. 431v). Żył jeszcze 1577 r. (R. Kal. 4 k. 380), nie żył już 1584 r., kiedy owdowiała Anna Kobylnicka dostała zobowiązanie od synów Andrzeja, Jakuba i Jana (I. Kal. 50 s. 417). Córki Macieja: Anna, w l. 1577 86 żona Aleksego Godziątkowskiego, Jadwiga w 1584 r. wyszła za Macieja Naczesławskiego „Siemka” i żyła z nim jeszcze 1592 r., Zofia wyszła 1585 r. za Gabriela Pioruskiego, Małgorzata, w r. 1584 jeszcze panna (ib. s. 1449), już w r. 1586 żona Jana Olewińskiego. Synowie: Jan, Andrzej i Jakub, skwitowani zostali 1582 r. przez Tomasza Poklękowskiego „Gąsiora” z 15 grz. (I. Kal. 48 s. 171). Z nich Jan części Bogucic, otrzymane z działu z braćmi, zastawił 1582 r. za 100 zł bratu Andrzejowi (ib. s. 893). W r. 1584 wraz z bratem Andrzejem części w Bogucicach należące do nich i do brata Jakuba, wolne od oprawy matki, zastawił za 100 grz. szwagrowi Aleksandrowi Godziątkowskiemu (ib. 50 s. 784). W r. 1589 części Bogucic sprzedał za 600 zł bratu Andrzejowi (R. Kal. 6 s. 145). Nie żył już w r. 1596 zabity przez Jana Rajskiego. Wtedy to wdowa po nim, Agnieszka Stryjewska, kwitowała Andrzeja B., opiekuna córki Jana, Małgorzaty, z 16 zł czynszu od sumy 160 zł główszczyzny, podniesionej przez opiekuna od spadkobierców zabójcy (I. Kal. 63 s. 4872). Agnieszka żyła jeszcze 1604 r. (ib. 70 k. 815). Małgorzata, w r. 1604 żona Wojciecha Dąbrowskiego „Sułka”, dostała zapis długu 250 zł od stryja Andrzeja (ib. k. 970). I. Andrzej, syn Macieja, 1582 r. mąż Małgorzaty Kurowskiej, wdowy po Janie Nieniewskim (Py. 119 k. 154v, I. Kon. 21 k. 595v). W r. 1583 występował jako współspadkobierca Jana B., brata rodzonego swego pradziada, ożenionego z Małgorzatą Słomowską, bezpotomnie zmarłą (I. Kal. 49 s. 908). Spisał z żoną wzajemne dożywocie 1586 r. (R. Kal. 5 k. 518). Żyła ona jeszcze 1587 r. (I. Kal. 54 s. 319). Andrzej ożenił się powtórnie 1588 r. z Anną Biernacką cz. Gorzycką, córką Macieja, której na krótko przed ślubem, 15.II., zapisał dług 400 zł na poczet wiana (ib. 55 s. 59). T. r. jako opiekun bratanic, córek Jakuba, ich części w Bogucicach sprzedał za 230 zł Kasprowi Kotarbskiemu (R. Kal. 6s. 1). Od brata Jana kupił 1589 r. za 600 zł części Bogucic (ib. s. 145). Od Aleksego Godziątkowskiego kupił w 1590 r. za 100 zł połowę kmiecia z Bogucic (ib. s. 325). Od Wojciecha Nieniewskiego kupił 1599 r. za 600 zł części wsi Kurowo Wielkie (ib. 7 k. 236v). Od Jana Pacynowskiego i jego brata stryjecznego Jana kupił 1600 r. za 550 zł części w Bogucicach (ib. k. 326v). Części Kurowa Wielkiego, swoje i swej zmarłej pierwszej żony, sprzedał 1600 r. za 500 zł synowi Janowi (ib. k. 323v). Jako spadkobierca brata Jana występował 1601 r. (I. Kal. 67 s. 1131). Jako opiekun swych bratanic, córek Andrzeja, ich części w Bogwiedzach sprzedał 1602 r. lub przed tą datą Kasprowi Karskiemu zw. „Bezek”(ib. 68 s. 404). W r. 1604 skwitowany przez Andrzeja Szetlewskiego z 370 zł posagu bratanicy Heleny B., żony tego Szetlewskiego (ib. 70 k. 584v). Córce Agnieszce zapisał w r. 1610 dług 1000 zł (ib. 76 s. 1645). Od Jana Pacynowskiego kupił w 1611 r. za 80 zł części w Bogucicach (R. Kal. 8 k. 1v). Córce Dorocie zapisał w r. 1620 gotówką 1000 zł jako posag i 100 zł wyprawy (I. Kal. 86 s. 2070). Umarł w r. 1624 (R. Kal. 97a s. 722). Córki Andrzeja: Jadwiga, w l. 1610 50 żona Piotra Jaraczewskiego, Agnieszka w r. 1619 wyszła za Piotra Doleckiego, Dorota (urodzona chyba z Biernackiej), w r. 1629 żona Władysława Zorzewskiego. Synowie: Jan, Piotr, Mikołaj, Samuel i Sebastian. 1. Jan, syn Andrzeja i Kurowskiej, na połowie części Kurowa w pow. Konińskim oprawił w r. 1600 posag 600 zł żonie swej Katarzynie Biernackiej cz. Gorzyckiej (R. Kal. 7 k. 312v). W r. 1605 zapisał owej żonie dług 3.000 zł (I. Kal. 71 s. 1632). Całe części swe w Kurowie zobowiązał się tego roku sprzedać za 1.900 zł Piotrowi Kurowskiemu (ib. s. 402, 799). Od swego brata Mikołaja kupił w r. 1612 za 600 zł części macierzyste w Kurowie (R. Kal. 8 k. 123v). Tego roku dzierżawił starostwo ostrzeszowskie od Andrzeja Siewierskiego (P. 988 k. 290). Od Jana Miedzianowskiego kupił w r. 1613 za 4.500 zł część Droszewa i Popówka w p. kal. (R. Kal. 8 k. 244). Dziedzic części Kurowa Wielkiego 1614 r. (I. Kon. 38 k. 280v). Części Kurowa i pustek Zabiele sprzedał w r. 1617 za 2.000 zł Walentemu Trąmpczyńskiemu (R. Kal. 9 k. 22). Żonie swej oprawił t. r. 1.000 zł posagu na połowie części Droszewa (ib. k. 25). Od Piotra Dunina kupił w r. 1623 za 10.500 zł Wszołowo w p. kal. (ib. 10 k. 103v). Z żoną swą spisał w r. 1629 wzajemne dożywocie (ib. k. 361v). Części w Droszewie i pustce Popówko sprzedał w r. 1629 za 8.000 zł synowi Marcjanowi (ib. 11 k. 53). Od Bartłomieja Kuczkowskiego kupił w r. 1631 za 30 grz. cząstkę na gruncie Kruczkowa, koła granic Wszołowa (ib. k. 239). Od Piotra Jarochowskiego otrzymał w r. 1631 cesję praw do wsi Wszołowo (I. Kal. 97a s. 523). Części Bogucic sprzedał w r. 1636 za 1.000zł swemu bratu Samuelowi (ib. k. 751v). Od Zofii z Golińskich Wojciechowej Zdzienickiej kupił w r. 1646 za 3.000 zł Pawłowo W. (ib. 13 k. 299v). Katarzyna Biernacka nie żyła już t. r. (ib. k. 280). W r. 1649 Anna Wieluńska, żona Andrzeja Jedleckiego, córka zmarłej już Barbary z Tuchorzy Ossowskiej, żony 1-o v. Stanisława Wieluńskiego, 2-o v. Jana Boguckiego, kwitowała ojczyma z rzeczy po matce (I. Kal. 115 s. 156, 129 s. 824). Jeśli to ten sam Jan B., byłaby to jego druga żona. Jan synowi Marcjanowi sprzedał w r. 1647 za 9.000 zł wieś Pawłowo (ib. k. 362). Był wtedy dziedzicem Wszołowa (I. Kal. 113 s. 356). W l. 1649-1650 był opiekunem wnuczek po swym zmarłym synu Marcjanie (I. Kal. 115 s. 1224 i 116 s. 1216). Drugą ewentualnie trzecią jego żoną była w 1652 r. Katarzyna Mieszkowska, wdowa po Koszutskim (I. Kal. 118 s. 1903). Umarł między r. 1652 i 1653 (Ws. 56 k. 47v, 308, 309). Synowie: Marcjan, Stanisław, Augustyn, Walerian, o których niżej oraz Dobrogost, wspomniany w r. 1628 (P. 1020 k. 235v), bezdzietny nie żyjący w r. 1635 (I. Kal. 101 s. 175). Córki: Wiktoryna, żona 1-o v, w r. 1618 Jana Głoskowskiego, zaślubiła go krótko po 5.II. t. r., była żoną 2-o v, w l. 1624-40 Walentyna Blińskiego, Zofia, niezamężna 14.II.1623 r. (LB Drodzew) żona 1-o v, w r. 1626 Jakuba Golskiego, 2-o v, w l. 1631-49 Zygmunta Grabowskiego, Anna Teresa, żona 1-o v, w r. 1624 Feliksa Belęckiego, 2-o v, w l. 1630-60 Sebastiana Grzębskiego, 3-o v, wyszła w Chojnicy 6.II.1668 r. za Samuela Pruszaka, Marianna, w l. 1631-64 za Łukaszem Blińskim zaślubiła go krótko po 13.III.1631 r., Barbara wydana 1-o v, krótko po 25.II.1631 r. za Tomasza Kotarbskiego, 2-ov, w l. 1636-61 za Kasprem Pilchowskim, Elżbieta pod imieniem Małgorzaty, klaryska w Kaliszu 1638 r., kwitowała ojca z dóbr rodzicielskich (I. Kal. 104b s. 1765). 1. Marcjan, syn Jana i Biernackiej, od Andrzeja Karskiego kupił w r. 1630 za 50 zł grunt w Droszewie (R. Kal. 11 k. 196). Skwitował w r. 1635 braci swych: Waleriana, Augusta i Stanisława ze 100 zł, zapisanych sobie przez zmarłego brata Dobrogosta (1. Kal. 101 s. 177). Na połowie swych części w Droszewie i w pustce Popówko, kupionych od ojca, oprawił w r. 1631 posag 3.000 zł żonie swej Zofii Wierzbięciance Biskupskiej, córce Wojciecha i Elżbiety z Goliny Noskowskiej (R. Kal. 11 k. 278v). Części w Droszewie i w Popówku sprzedał w r. 1633 za 7.000 zł Janowi Droszewskiemu cz. Gniazdowskiemu (ib. k. 516v), a żonie swej t. r. oprawił 2.000 zł posagu na połowie dóbr (ib. k. 484). Żyła ona jeszcze w r. 1647 (I. Kal. 113 s. 1645). Marcjan od ojca w r. 1647 kupił za 9.000 zł Pawłowo (ib. 13 k. 362). Nieżył w r. 1649, kiedy jego ojciec Jan w imieniu swych wnuczek a córek Marcjana, Elżbiety i Agnieszki, kwitował Adama Droszewskiego cz. Gniazdowskiego (I. Kal. 115 s. 1224). Zofia Biskupska była już t. r. 2-o v, żoną Piotra Słonkowskiego (ib. s. 683, 899). Z córek Marcjana, Katarzyna, ochrzcz. 27.XI.1631 r. (LB Droszew), Elżbieta, niezamężna w r. 1650 (ib. s. 2599), t. r. wyszła za Adama Kurcewskiego i żyła z nim jeszcze w r. 1658, zaś 2-o v, była żoną Jana Stobieckiego, 3-o v, w l. 1661-84 Piotra Żelęckiego, podwojewodziego kaliskiego, pisarza grodzkiego pyzdrskiego, Agnieszka, wspomniana w r. 1650 (ib. s. 1216), pod imieniem Marcjanny klaryska w Kaliszu w r. 1653. T. r. obie siostry odziedziczone po ojcu Pawłowo za 12.000 zł sprzedały Marcinowi Napruszewskiemu (R. Kal. 14 k. 324v). 2. Stanisław, syn Jana i Biernackiej, ur. w Droszewie, ochrzcz. 19.III.1622 r. (LB Droszew) występował w r. 1653 (I. Kal. 101 s. 175). Mąż Elżbiety Tokarskiej, córki Mikołaja, wraz z tą żoną w r. 1614 wziął w zastaw za 7.000 zł od Stanisława Kożuchowskiego wsie Karsy, Wierzchosław i Bobry (ib. 112 s. 1167). Od Sebastiana Grzębskiego kupił w r. 1653 za 25.000 zł Kowalewo w p. kal. (R. Kal. 124 k. 300). Elżbieta Tokarska skwitowała w r. 1654 Stanisława Kożuchowskiego z sumy zastawnej na Karsach, Bobrach i Wierzchosławiu (ib. 120 s. 1502). Druga żona, Teresa Daleszyńska, wdowa 1-o v, po Andrzeju Gałczyńskim, kasowała 1657 r. dożywocie po pierwszym mężu (I. Kal. 122 s. 740), a po śmierci Stanisława była już w r. 1661 3-o v, żoną Andrzeja Wierzbięty Doruchowskiego (I. Kal. 125 s. 146). Była 4-o v, za Piotrem Słonkowskim, 5-o v, w r. 1673 za Janem Pijanowskim (ib. 133 s. 130). Nieżyła już w r. 1685. Miała oprawę na Kowalewie (ib. 143 s. 344). Stanisław miał z pierwszej żony córkę Katarzynę, ochrzcz. 5.IV.1646 r. (LB Droszew), zapewne zmarła dzieckiem. 3. Augustyn, syn Jana i Biernackiej, wspomniany w r. 1635 (ib. 101 s. 175). W r. 1641 wziął w zastaw za 4.000 zł od Jadwigi z Parczewa, wdowy po Macieju Biernackim, i jej syna Jana części wsi Chutki, Modła osiadłe, Gotarty i Ujazdów pustki (I. Kal. 107a s. 750). W r. 1462 19 i zawarł w Karśnicach z Piotrem Urbanowskim kontrakt małżeński o rękę Katarzyny Urbanowskiej, córki Macieja, a siostry Piotra, pod zakładem 10.000 zł (Kośc. 301 k. 517). T. r. Jakub Urbanowski, inny jej brat, zaskarżył ważność tego kontraktu (P. 167 k. 78v), uwiózł Katarzynę z Karśnic do siebie do Rozbitka i przymusił do zawarcia w Poznaniu t. r. małżeństwa z Łukaszem Milińskim (P. 167 k. 136). Augustyn ożenił się z Marianną Olewińską i w r. 1644 oprawił jej 5000 zł posagu, wedle zobowiązania danego jej ojcu Tomaszowi Olewińskiemu (R. Kal. 13 k. 164, J. Kal. 110a, s. 898, 899). W r. 1652 z bratem Stanisławem skwitował ojca z sumy 3.000 zł oprawy zmarłej matki (I. Kal. 118 s. 691). Był w r. 1654 posesorem wsi Sucha (Py. 151 s. 40). Dla dzieci zrodzonych z Olewińskiej mianował opiekunami Samuela, Andrzeja Boguckich i innych (I. Kal. 122 s. 145). Od bratanicy Elżbiety, zamężnej Kurcewskiej, kupił w r. 1658 za 4.000 zł części Wszołowa w p. kal. i części ról w Kuczkowie (R. Kal. 14 k. 458v). Był w r. 1660 opiekunem dzieci brata Waleriana (Ws. 59 k. 528). Oboje małżonkowie żyli jeszcze w r. 1661 (I. Kal. 125 s. 130). Olewińska w r. 1665 była już wdową (ib. 126 s. 458). Nie żyła w r. 1678 (R. Kal. 15 k. 657). Synowie Augustyna: Piotr, o którym niżej, Andrzej, nieletni w r. 1669 (Kal. 129 s. 824), który w r. 1673, wedle zobowiązania danego w r. 1671 przez brata Piotra Stanisławowi Grabińskiemu, spróbował rezygnację Wszołowa (ib. 133 s. 366). Żył jeszcze w r. 1678 (C. 86 k. 76). Córki: Barbara, żona 1-o v, w r. 1671 Jana Głaniszewskiego, 2-o v, w r. 1678 Mikołaja Biernackiego, Teresa, w l. 1678-93 za Łukaszem Płaczkowskim. Piotr, syn Augustyna i Olewińskiej, małoletni w r. 1669, kiedy to stryj i opiekun jego i jego brata Andrzej (zob. niżej) w imieniu ich i ich stryjecznej siostry Katarzyny zamężnej Koźmińskiej sprzedał wieś Wszołowo Stanisławowi Grębińskiemu (ib. 129 s. 824). Piotr z bratem w r. 1676 kupili za 8.000 zł części Wszołowa od Elżbiety z Boguckich Żelęckiej, sprzedając jej jednocześnie za taką sumę części Kowalewa odziedziczonego po stryju Stanisławie (R. Kal. 15 k. 515, 518). Te części Wszołowa sprzedali zaraz za 8.000 zł Stanisławowi Grabińskiemu (ib. k. 520v). Piotr, dziedzic wsi Sucha i Cierszewo, zobowiązał się 1681 r. sprzedać Cierszewo za 15.000 zł Aleksandrowi Załuskowskiemu i żonie jego Mariannie Ścipierskiej (I. Kal. 140 k. 355v). W r. 1687 spisał dożywocie ze swą żoną Katarzyną Deręgowską (Kc. 134 k. 123v). Sędzia kapturowy nakielski 1697 r. (N. 189 k. 313). Od Damiana Baranowskiego kupił w r. 1699 Grochowiska Pańskie za 45.333 zł (P. 1136 II k. 109). T. r. od Pawła Grabskiego kupił za 60.000 zł Międzylesie w p. kcyń. i sprzedał zaraz za 63.500 zł Zofii z Łakińskich Adamowej Kurczewskiej (P. 1137 VI k. 149v, 163). Dziedzic Grochowisk Pańskich i Złotnik 1703 r. (P. 1143 I k. 2). Nie żył w r. 1711, kiedy Katarzyna była już 2-o v. żoną Aleksandra Wolskiego, sędziego grodzkiego bydgoskiego (P. 282 II k. 163v; G. 93 k. 118). Żyła jeszcze chyba w r. 1721 (G. 94 k. 134v). Piotr był bezdzietny (P. 1210 VII k. 61). 4. Walerian, syn Jana i Biernackiej, skwitowany w r. 1635 przez ojca i braci z rzeczy ruchomych pozostałych po bracie Dobrogoście (I. Kal. 101 s. 175, 177). Ożenił się w r. 1635 z Małgorzatą Swieykowską, córką Waleriana i Zofii z Chochlewa Giżyckiej, oprawiając jej t. r. posag 3.500 zł (P. 1032 k. 1021; 1418 k. 247v). Dożywocie wzajemne z tą żoną spisał w r. 1638 (R. Kal. 12 k. 5v). Małgorzata żyła jeszcze w r. 1641 (P. 1044 k. 494). Walerian od Wojciecha Pakosławskiego kupił w r. 1642 za 15.000 zł Cykówko w p. kośc. (P. 1420 k. 937). Ożenił się po raz drugi z Zofią z Werbna Rydzyńską, córką Marcina, podsędka ziemskiego wschowskiego, i Marianny Zawadzkiej. Kontrakt małżeński spisany został w Kaliszu 20.IX.1650 r. (Ws. 56 k. 308, 309). Od teściowej w r. 1651 odebrał klejnoty należne mu na poczet sumy 10.000 zł posagu i wyprawy żony swej p. 1063 k. 10). T. r. mianował opiekę dla syna swego i córek tj. dzieci zrodzonych z pierwszej i drugiej żony (Ws. 56 k. 47). Drugiej swej żonie w r. 1653 oprawił 1.000 zł posagu na Cykowie i Cykówku (Ws. 208 k. 130v). Żył jeszcze w r. 1655 (Kośc. 303 k. 942), nie żył zaś w r. 1660 (Ws. 59 k. 528). Zofia Rydzyńska nie żyła już w r. 1667, wspomnianego wyżej syna nie znam nawet z imienia, widocznie umarł dzieckiem. Z Swieykowskiej była córka Katarzyna, niezamężna w l. 1650-62 (P. 1061 k. 53v; Kośc. 132 k. 199; Ws. 59 k. 528), w l. 1663 77 żona Zygmunta z Iwanowic Koźmińskiego. Z Rydzyńskiej; Marianna i Teresa, niezamężne w r. 1660. Pierwsza z nich w l. 1667-76 za Wojciechem Zbijewskim, druga w l. 1676-77 za Hieroniem z Oporowa Miełońskim. Te trzy siostry dokonały w r. 1669 między sobą działów ojcowizny, tj. Cykowa, Cykówka, Kowalewa, Wszołowa. Katarzyna i Marianna, jako spadkobierczynie stryja Stanisława, części Kowalewa w p. kal. dały w r. 1670 r. swej stryjecznej siostrze Elżbiecie zamężnej Żelęckiej (P. 1868 XI k. 209v). Teresa swoją część ojcowizny w Cykowie, Cykówku, Kowalewie i Wszołowie sprzedała w3 r. 1677 za 8.000 zł szwagrowi swemu Wojciechowi Zbijewskiemu (P. 1428 k. 362v). Może powyższa Teresa identyczna z Teresą, w l. 1685-88 żoną Adama Łempickiego? Byłby to jej drugi mąż. 2. Piotr, syn Andrzeja (i Kurowskiej?), części Bogucic przypadające mu z działów braterskich sprzedał w r. 1631 za 1.000 zł bratu Samuelowi, a dostał od niego części placu i zabudowania w tej wsi, gdzie mieszkał ich ojciec (R. Kal. 11 k. 232, 234). T. r. wziął w zastaw za 900 zł od Marcina Poklękowskiego jego części w Poklękowie (I. Kal. 98a s. 1003). Mąż Agnieszki Oborskiej, córki Jana i Anny Prusimskiej 1633 r. (ib. k. 542v), oprawił jej w r. 1634 posag 1.200 zł (ib. k. 595v). W r. 1646 oboje spisali z małżonkami Dobrogojskimi kontrakt dzierżawy wsi Gostynie (I. Kal. 112 s. 513). W r. 1649 brali w zastaw za 2.000 zł wieś Ociążek od Jana Lubiatowskiego (I. Kal. 115 s. 1133), a w r. 1652 za 2.000 zł od Katarzyny Kaniewskiej, żony Macieja Wysockiego, i jego syna Adama część Wysocka w p. kal. (ib. 118 s. 657). Chyba to ten Piotr płacił w 1652 r. podwójne podymne 20 zł z 10 dymów swej dzierżawy Ociążka (Rel. Kal. 31a k. 257, 263). Piotr żył jeszcze w r. 1655 (I. Kal. 121 s. 284), nie żył już w r. 1667 (R. Kal. 2 k. 248). Jego córka Dorota, w l. 1655 67 żona Krzysztofa Suchorzewskiego. 3. Mikołaj, syn Andrzeja i Kurowskiej, występował w r. 1605 (I. Kal. 71 s. 402), części macierzyste w Kurowie sprzedał w r. 1612 za 600 zł bratu Janowi (R. Kal. 8 k. 123v). Żeniąc się w 1613 z Katarzyną Białęską, córką Jana i Jadwigi z Cienina, krótko przed ślubem, 2.I., zobowiązał się oprawić jej 800 zł posagu na połowie części Bogucic (G. 72 k. 1). Od Stanisława Kurcewskiego kupił w r. 1624 za 3.000 zł części wsi Rakowice w p. sier. (R. Kal. 10 k. 305). Należne sobie z działów części w Bogucicach, wedle zobowiązania danego przez brata Jana sprzedał w r. 1631 za 1.000 zł bratu Samuelowi (ib. 11 k. 254v). Może ten sam Mikołaj spisał w 1633 r. dożywocie z żoną (drugą?) Ewą Rossoską (I. R. D. Z. Kon. 28 k. 9v). Mikołaj, syn Adama, żył jeszcze 1647 r. (I. Kal. 113 s. 275). Nie żył już w r.1662 (Ws. 63 k. 492v). Synowie jego: Jan, o którym niżej, Wojciech, który sumę 800 zł scedowaną sobie przez ciotkę Zofię z Białęskich Wojnowską cedował Franciszkowi B., a sam żył jeszcze w r. 1680 (I. Kon. 63 k. 354). Jan, syn Mikołaja, ożenił się w r. 1662 z Anną Zbijewską, córką Stanisława, wdowa po Franciszku Bnińskim, która przed ślubem zapisała mu dług 6.000 zł (P. 1073 k. 919v, 1075 k. 168). Od Wojciecha Żychlińskiego kupił w r. 1669 za 20.000 zł Napruszewo w p. gnieźnieńskim i na połowie tej wsi oprawił posag żony 6.000 zł (P. 1867 k. 150v). Sprzedał tę wieś w r. 1670 za 25.000 zł Władysławowi Belęckiemu i dokonał ponownej oprawy sumy posagowej (P. 1868 IX k. 108, 111v). Od Teodory Kurskiej, wdowy po Stanisławie Trąmpczyńskim, kupił w r. 1676 za 30.700 zł Głuchowo i Sierniki w p. kal. (P.1427 k. 814v). Od Stanisława Błociszewskiego kupił t. r. za 24.400 zł Piotrowo (ib. k. 1043). Umarł w Poznaniu 12.III.1682 r., pochowany u tamtejszych Bernardynów (LM Głuchowo). Wdowa wraz z córkami sprzedała w r. 1684 Piotrowo za 25.000 zł ks. Adamowi Miłaczewskiemu, kanonikowi poznańskiemu (P. 1107 III k. 20). Z córkami też, jako z dziedziczkami Głuchowa, dwoma zapisami z r. 1688 i 1689 sprzedała te dobra za 45.578 zł zięciowi Andrzejowi Łęskiemu (P. 1117 IV k. 40v). Nie żyła już w r. 1690 (P. 1431 k. 693). Jan miał z Zbijewską same córki: Jadwiga, żona 1-o v. 1679 r. Aleksandra Rozrażewskiego, z nim rozwiedziona w konsystorzu poznańskim, wyszła 2-o v. w Głuchowie 25.VIII.1682 r. za Andrzeja Franciszka Łęskiego, z którym żyła jeszcze w r. 1690, w 1712 r. 3-o v. żona Franciszka Wyszławskiego, Katarzyna, w l. 1684-88 pod imieniem Potencjanny (Weroniki?) dominikanka u Św. Katarzyny w Poznaniu (P. 1107 III k. 20; 1109 II k. 7; 1430 k. 71v), zmarła w Poznaniu 1.IV.1742 r. (Sepult. Dominikanów Pozn.) Zofia, niezamężna 1684 r., 1-o v. w l. 1685-89 żona Łukasza Racięckiego, burgrabiego ziemskiego konińskiego , 2-o v. w l. 1711-35 Wawrzyńca Kułakowicza, Marianna, niezamężna 1684 r. w l. 1685-1711 żona Stanisława Grodzyńskiego, Teresa, jeszcze w świecie w r. 1686 (P. 112 XII k. 44v), pod imieniem Cecylii cysterka owińska w l. 1688 90 (P. 1430 k. 71v; 1431 k. 693), Anna, niezamężna w r. 1688 (P. 1430 k. 71v), 1-o v. r. 1691 żona Jana Wyszławskiego, 2-o v. l. 1711-29 żona Antoniego Mroczyńskiego. 4. Samuel, syn Andrzeja i może Biernackiej, dostał w r. 1628 od Prokopa Lipskiego cesję sumy 1.000 zł, zastawnej na części wsi Trzebinie w p. kal. (P. 1020 k. 182v). Od brata Mikołaja dostał w r. 1631 zobowiązanie sprzedania za 2.000 zł części Bogucic (R. Kal. 11 k. 254v). Braci swych Piotra i Sebastiana t. r. skwitował z ran (I. Kal. 97a s. 276). Na połowie części tej wsi oprawił t. r. posag 1.200 zł żonie swej Ewie Jaraczewskiej, córce Świętosława i Doroty Kurczewskiej (ib. k. 269) zaślubionej t. r., krótko po 13.IV (I. Kal. 97a s. 582). Drugą jego żoną była Katarzyna Pogorzelska, córka Andrzeja, której w r. 1634 oprawił 1.500 zł posagu (P. 1418 k. 103v) Od brata Jana kupił w r. 1636 części Bogucic za 1.000 zł (R. Kal. 11 k. 751v). Całe swe części w Bogucicach, wedle kontraktu z 1638 r. (I. Kal. 104b s. 1919) w r. 1639 sprzedał za 6.000 zł bratu Sebastianowi (Rel. i I. Z. Kal. 1c k. 415v). Katarzyna Pogorzelska zastawiła w r. 1663 Helmichtom wieś Siewieruszki Wielkie w p. sier. (Py. 153 s. 173). Żyli jeszcze oboje w r. 1666, (I. Kal. 126 s. 776). Samuel już nie żył w r. 1685. Córki jego: Teresa, w r. 1642 za Adamem Jaraczewskim, Anna, żyjąca w r. 1642,

i zapewne Marcjanna, ksieni klarysek kaliskich w r. 1677 (ib. 138 s. 1336; 143 s. 96) zmarła 3.IX.1693 r. (Nekr. Franciszkanek Srem.). Może też córką Samuela i Pogorzelskiej była Marianna „z Pogorzeli B.”, żona Wawrzyńca Kowalskiego. Oboje nie żyli już w r. 1724. Syn Samuel Władysław. Władysław, syn Samuela, dziedzic Siewieruszek Małych w p. Sieradzkim, w r. 1685 mąż Anny Torzewskiej (I. Kal. 143 s. 96, 110). W r. 1692 sprzedał Siewieruszki Małe za 13.000 zł Tomaszowi Kwiatkowskiemu (ib. 153 s. 397). Wraz ze swą żoną pozywał w r. 1696 synów i córkę Franciszka B. i Katarzyny Naczesławskiej (I. Kon. 70 k. 60). W r. 1698 odkupił z powrotem Siewieruszki Małe od Kwiatkowskiego, który nie uiścił się z należności za tę wieś (I. Kal. 153 s. 397). 5. Sebastian, syn Andrzeja i może Biernackiej, na poczet przyszłego spadku po ojcu podjął sumę 500 zł 1616 r. i zobowiązał się braciom uiścić ją, gdy dojdzie do działów (I. Kal. 82 s. 828) w r. 1620 zapisał dług 200 zł swemu ojcu (ib. 86 s. 119). Od Aleksego Godziątkowskiego kupił w r. 1623 za 2.200 zł części Bogucic (R. Kal. 10 k. 89). Żoną jego była w l. 1616-1627 Małgorzata Dzienczyńska, wdowa po Stanisławie Szetlewskim (I. Kal. 82 s. 1564; 88a s. 507; 93 s. 1387). Od brata Samuela kupił w r. 1639 za 6.000 zł części Bogucic (Rel. i I. Z. Kal. 1c k. 415v). Drugiej swej żonie Róży Bilińskiej, wdowie 1-o v. po Andrzeju Karskim, zaślubionej w r. 1631 (I. Kal. 97a s. 535), na połowie części Bogucic oprawił w r. 1636 posag 1.600 zł, wedle zobowiązania danego Walentemu Bilińskiemu (R. Kal. 11 k. 716). Nie żyła już w r. 1661 (I. Kal. 125 s. 375, 376). Sebastian płacił w 1652 r. 20 zł podwójnego podymnego z 10 dymów w Bogucicach (Rel. Kal. 31a k. 257, 263), umarł między r. 1669 i 1677 (ib. 129 s. 749, 138 s. 1088). Jego córki (chyba z Blińskiej?): Marianna, wydana 1654 r., krótko po 13.V., za Jana Jemielińskiego, Teresa, w l. 1661-65 żona Piotra Bogusławskiego, Anna, w l. 1665-81 żona Stanisława Stawowskiego. Nie wiem, czy ta sama Anna była 1647 r. żoną Sebastiana Grzębińskiego. T. r. Sebastian B. Skwitował Sebastiana Grzębińskiego z 6.000 zł (I. Kal. 113 s. 97). Synowie: Andrzej i zapewne Franciszek. 1. Andrzej, syn Sebastiana i Bilińskiej, wspomniany w r. 1661 (I. Kal. 125 s. 375, 376, dziedzic Bogucic, oprawił w r. 1674 posag 4.000 zł swej żonie Elżbiecie Rembieskiej, córce Andrzeja i Barbary Zbrożkówny (R. Kal. 15 k. 341). Zaślubić ją musiał najpóźniej około r. 1657, skoro jego syn Sebastian rodził się około tej daty. Dziedzic Poklękowa 1677 r. (I. Kal. 138 s. 1088). Od Władysława i Aleksandra Lipskich kupił 1678 r. za 27.000 zł części w Jastrzębnikach (R. Kal. 15 k. 689v). Części Jastrębnik i Zbierska kupił w r. 1679 za 2.500 zł od Stefana Lipskiego (ib. 2 k. 85v). Dziedzic Jastrzębnik, Bogucic, Poklękowa i części Zbierska 1681 r. (I. Kal. 140 k. 175v; I. Kon. 63 k. 275). Bogucice sprzedał t. r. za 18.000 zł Stanisławowi Jarochowskiemu (I. Kal. 140 k. 315). Nie żył już w r. 1684 (ZTP 33 s. 533). Wdowa w r. 1686 wraz ze swym synem Stanisławem a w imieniu pozostałych dzieci zobowiązała się sprzedać Jastrzębniki za 36.000 zł Maciejowi Konstantemu Waliszewskiemu, pisarzowi ziemskiemu sieradzkiemu (I. Kal. 143 s. 8). Żyła jeszcze w r. 1690 (ib. 146 s. 256), może i w r. 1692 (ib. 149 s. 11). Córka Andrzeja z niej zrodzona, Barbara, wspominana w l. 1684 86 (ZTP 33 s. 533, I. Kal. 143 s. 8). Synowie: Sebastian, o którym niżej, oraz Stanisław, nieletni w r. 1684 (ZTP 33 s. 533), żyjący jeszcze w r. 1692, kiedy to wedle zobowiązania swej matki sprzedał Waliszewskim za 18.000 zł swoją część Jastrzębnik (I. Kal. 149 s. 11). Sebastian, syn Andrzeja i Rembieskiej, nieletni w r. 1684, dostał wraz z bratem w r. 1685 zobowiązanie od Władysława Lipskiego sprzedania im za 5.000 zł części Zbierska (ib. 143 s. 24). Swoje ojczyste części Jastrębnik sprzedał w r. 1690 za 18.000 zł Maciejowi Konstantemu Waliszewskiemu (ib. 146 s. 4). W r. 1693 był mężem Elżbiety Heleny Sokolnickiej (ib. 149 s. 230). W l. 1722-26 dzierżawca Święcin (LB Panienka). Umarł w Kuczynie, której był posesorem, mając około 70 lat, 8.I.1727 r., pochowany u Bernardynów w Kobylinie (LM Krobia). Elżbieta umarła w Żychlewie 18.VI.1733 r. i spoczęła obok męża (ib.). Ich córka Katarzyna przed 15.II.1722 r. zaślubiła Józefa Szczepanowskiego i żyła z nim jeszcze w r. 1728. Inne córki: Jadwiga Teresa ochrzcz. 13.X.1696 r., i Ludwika, ochrzcz. IV.1699 r. (LB Koźmin), w r. 1720 żona Aleksandra Widlickiego, dzierżawcy wsi Milino. Synowie: Stanisław, Antoni i Andrzej. 1. Stanisław, syn Sebastiana i Sokolnickiej, wspomniany w r. 1728 (Kośc. 316 s. 39), mąż Rozalii Wojciechowskiej, córki Franciszka z Narianny Sterskiej, wdowy po Janie Rudowskim, z którą wzajemne dożywocie spisywał 1733 r. (I. Kal. 168/70 s. 1480), zmarłej w Kąkolewie 24.IV.1737 r. (LM Granowo), umarł między r. 1758 i 1761 (Ws. 92 k. 152 v; 93 k. 10v). Syn jego Witalis. Witalis, syn Stanisława i Wojciechowskiej, wspomniany w r. 1745 (Kośc. 323 k. 79v), w r. 1758 wziął od Rafała Gajewskiego, starosty gnieźnieńskiego, na jeden rok za 30.000 zł Bułakowo (Ws. 92 k. 152v). Pierwsza jego żona Helena Wilczyńska, córka Andrzeja, umarła na suchoty, mając około 20 lat, 17.VII.1760 r. i została pochowana u Bernardynów we Wschowie (LM Krobia). Była bezdzietna. Witalis ożenił się powtórnie w kwietniu 1761 r. z Elżbietą Lutomską, córką Marcina i Elżbiety Bystrymówny (LC Niepruszewo). Był wtedy posesorem Kąkolewa, , a tej żonie przed ślubem zapisał sumę 10.000 zł (Ws. 93 k. 10v). Od Jana Jerzego Rozbickiego kupił w r. 1763 za 80.000 zł Niepruszewo z pustką Radwankowem w p. pozn. (P. 1336 k. 114). W r. 1769 podpisał akces do konfederacji barskiej (P. 1346 k. 29, 30). Skarbnik poznański, kupił w r. 1774 od Wawrzyńca, Walentego, Franciszka i ks. Jana Nepomucena, braci Lutomskich wieś Otusz z folwarkiem Wygodą w p. pozn. (P. 1351 k. 304). Niepruszewo z przyległościami sprzedał 29.VI.1774 r. Józefowi Krzyckiemu, stolnikowi poznańskiemu, (P. 1352 k. 200). Gowarzewo i Synowice w p. pozn., wsie kupione w r. 1774 (Boniecki), sprzedał 9.VII.1776 r. za 165.000 zł Józefowi Lutomskiemu (P. 1353 k. 255). Wojski mniejszy poznański 1776 r., od Jana Iłowieckiego kupił 16.VIII.1779 r. za 24.200 zł Dębowiec w p. gnieźn. (G. 106 k. 122). T. r. od Andrzeja Miedźwiedzkiego, obywatela miasta Końskie, dostał cesję spadku po stryju Kazimierzu Miedźwiedzkim, burgrabim poznańskim (Kośc. 333 k. 155). Mianowany podwojewodzim poznańskim 25.IX.1785 r. (P. 1108 k. 848v), złożył przysięgę na ten urząd 1.III.1786 r. (P. 1363 k. 486v). Konstanty Żarecki, siostrzeniec opata Lędzkiego Iłowieckiego, scedował Witalisowi t. r. część spadku po wuju (ib. k. 191). Witalis nie żył już w r. 1789, kiedy Elżbieta występowała już jako wdowa (G. 115 k. 80). Umarła w Gnieźnie 19.X.1817 r., mając lat 73, pochowana w kośc. Św. Krzyża (LM Św. Trójca, Gniezno). Dzieci jego urodzone z Lutomskiej: Helena Emerencjanna, ur. w Otuszu, ochrzcz. 24.VI.1764 r., Justyna Marianna Józefa, ochrzcz. z ceremonii 24.VI.1764 r., Tomasz, ochrzcz. z wody 16.XII.1767 r. (LB Niepruszewo). Tomasz z Chwalibogowa żył jeszcze 3.X.1802 r. (LB Gułtowy). Może ten sam Tomasz, dziedzic Nożyczyna, świadkował 3.II.1819 r. (LC Gułtowy). W pierwszej połowie XIX w. występował Witalis B., urzędnik, tłumacz w sądzie gnieźnieńskim, potem emeryt, zmarły w Poznaniu 10V.1879 r. w 71 roku życia (Dz. P.), a więc urodzony około r. 1809. Oryginalne to imię pozwoliłoby przypuszczać, iż mógł być synem Tomasza, a wnukiem wojskiego Witalisa. Witalis ten swego z kolei syna nazwał Tomaszem, co potwierdzałoby taką genealogię, zważywszy rozpowszechniony zwyczaj dawania synowi imienia dziada. Zaślubił 1-o v. w Poznaniu 15.IX.1841 r. Emilię Kardolińską, mającą około 17 lat (LC Św. Marcin). Drugą jego żoną zaślubioną 6.XI.1855 r. była Emilia Herman z Przyborowa (LC Łubowo). Z pierwszej synowie: Tadeusz, w r. 1879 zamieszkały w królestwie Polskim we wsi Krzyżowniki koło Kutna, Nepomucen, przebywający w Ameryce, w r. 1879 od wielu lat obłożnie chory, córka Helena, przed 18.VII.1875 r. wydana za Romana Hulewicza z Ostrowa kierownika domu poprawczego we Wronkach. Z drugiej żony tylko córka Witalisa Stanisława (Testamenty). Antoni, syn Sebastiana i Sokolnickiej, pieczętował się Toporem, ale odwrócony ostrzem w prawą stronę tarczy jak Oksza. Towarzysz chorągwi pancernej Dąmbskiego starosty inowrocławskiego 1734 r. (I. Kal. 171/3 s. 62), spisał w r. 1748 wzajemne dożywocie z żoną Franciszką Walknowską, córką Antoniego, kasztelanica wieluńskiego, i Urszuli Mielżyńskiej (P. 1293 k. 11). Od ks. Teodora Czartoryskiego, biskupa poznańskiego, kupił w r. 1758 za 24.000 zł Chwalibogowo Strużne w p. pyzdr. (Py. 166 k. 99), zw. też Chwaliszewem. Podstoli kaliski 1766 r. (Ws. 93 k. 1v). Miecznik poznański (wedle Bonieckiego mianowany w r. 1765), zmarł 9.11.1769 r., pochowany u Jezuitów w Poznaniu (LM Fara). Wdowa, jako opiekunka dzieci, skwitowała t. r. swego brata Józefa Walknowskiego z 9.000 zł na poczet 35.000 zł swego posagu (P. 1346 k. 103v). Żyła jeszcze w r. 1781 (P. 1358 k. 442) a może w r. 1791 (P. 1386 k. 292). Synowie: Marceli, o którym niżej, Ignacy Piotr Józef Teodor, ochrzcz. 31.I.1750 r. prob. starogrodzki 1781 r. (I Kal. 221 k. 176), kanonik inflancki (ib. 226 k. 146), żył jeszcze 18.V.1806 r. i był wtedy proboszczem lutogniewskim i starogrodzkim (LC Wyganów). Córki: Antonina Anna Karolina Teresa, ur. w Mszczyczynie, ochrzcz. 13.VI.1748 r. (LB Dolsk), w l. 1772-82 żona Macieja Płonczyńskiego, majora wojsk saskich, Marianna (Marcjanna), ur. w Mszczyczynie, ochrzcz. 16.XI.1751 r. (ib.) w r. żona Michała Gądkiewicza (Gątkiewicza), z czasem skarbnika zwinogrodzkiego, wdowa w l. 1780-87, żyła jeszcze 5.VIII.1790 r. Marceli, syn Antoniego i Walknowskiej, mianował w r. 1775 plenipotentem stryjecznego brata Witalisa (Py. 158 k. 591). Dziedzic Chwalibogowa Strużnego G. 109 k. 57; Py. 163 k. 419v); Dziedzic wójtostwa Ołaczewa w p. pyzdr. 1780 r. (P. 1357 k. 373). Część swoją i Witalisa we wsi Olewin w p. wieluń, zwaną „Sokolnicczyzna”, odziedziczoną po siostrach babki ich, Elżbiety z Sokolnickich, sprzedał t. r. za 2.000 zł Mikołajowi Taczanowskiemu (I. Kon. 82 k. 198v). Żona jego, Katarzyna Wolińska, córka Józefa i Rozalii Pawłowskiej, kwitowała w r. 1785rodziców z 10.000 zł (Py. 164 k. 299). Chwalibogowo Strużne sprzedał 4.VI.1791 r. za 88.080 zł generałowi Andrzejowi Mielęckiemu (Py. 166 k. 205, 249; P. 1368 k. 292), a Katarzyna t. r. skasowała swą oprawę na tych dobrach (Py. 163 k. 980v).  Andrzej, syn Sebastiana i Sokolnickiej, od Macieja i Kazimierza braci Sokolnickich kupił w r. 1739 za 8.000 tynfów części Bielna i Szewa w p. kowalskim (P. 1256 k. 66v). Nieżył już w r. 1752. Z Konstancji Wolskiej, która po jego śmierci poszła 2 o v. za Rościszewskiego, miał syna Antoniego, oraz córki Konstancję i Helenę, którym po trojgu dzieciom babka ich, Elżbieta Sokolnicka, cedowała t. r. cedowała substancję po ich prababce, Elżbiecie z Rembieskich Boguckiej (I. Kal. 196/8 k. 1v). Franciszek, zapewne syn Sebastiana, dziedzic w Mniejszej Wrzący, w r. 1666 mąż Katarzyny Naczesławskiej, wdowy 1-o v. po Marcinie Ruszkowskim (I. Kon. 58 k. 438). Wraz z żoną sprzedał w r. 1673 połowę Marcinkowa za 2.000 zł Konstancji Obrzembskiej, żonie Zygmunta Wolskiego (Py. 155 s. 98). Umarł w r. 1674 i pochowany został u Bernardynów w Kole 6.V. (Arch. Bern. W 48). Był nabywcą praw od Wojciecha, syna Mikołaja i Białęskiej (I. Kon. 63 k. 354), swego zapewne stryjecznego brata. Wdowa żyła jeszcze w r. 1685 (Py. 155 s. 98). Nie żyła już w r. 1688 (I. Kal. 146 s. 91). Córki Franciszka i Naczesławskiej: Marcjanna, w l. 1688-98 żona Wojciecha Sakowskiego, nazwana w r. 1688 siostrą stryjeczną Stanisława B. (ib.), Bogumiła (Teofila), nieletnia w r. 1681 (ib. 140 k. 273v), 1-o v. w l. 1696-98 żona Jana Winnickiego, 2-o v. Piotra Rożnieckiego. Synowie Teofil i Teodor. Teofil (Bogumił), syn Franciszka i Naczesławskiej, obok brata współdziedzic Mniejszej Wrzący 1677 r. (I. Kon. 60 k. 1054), w r. 1681 pozostawał jeszcze pod opieką stryja Andrzeja (I. Kal. 140 k. 273v). Wraz z bratem i siostrą Winnicką pozywany był w r. 1696 przez Władysława B. i żonę jego Annę Modrzewską (I. Kon. 70 k. 60). W r. 1698 był mężem Anny Radolińskiej, córki Wawrzyńca i Anny Baszkowskiej (P. 257 k. 36; G. 90 k. 207v). Spisał z nią wzajemne dożywocie w r. 1700 (P. 1139 XII k. 55). W r. 1727 występował jako spadkobierca bezdzietnej siostry Rożnieckiej (I. Kon. 76 k. 166). Teodor (Dadźbóg, Deodat), syn Franciszka i Naczesławskiej, współdziedzic Wrzący Mniejszej 1677 r. (ib. 60 k. 1054). W r. 1697 obaj bracia już nie byli dziedzicami owej wsi (ib. 70 k. 206v). Żoną Dadźboga była w r. 1698 Anna Drachowska, córka Wojciecha i Marianny Stawskiej (G. 90 k. 207, 207v). Od Franciszka Kossowskiego dostał w r. 1699 zobowiązanie rezygnacji za 3.000 zł części Szyszyna Wielkiego (G. 90 k. 238v) i t. r. kupił te części. Drugą żoną Teodora była Magdalena Ruszkowska, córka Jana i Magdaleny Poleskiej, występująca jako wdowa w r. 1724 (I. Kon. 76 k. 15v) Drugim jej mężem był w r. 1726 Marcin Kiełczewski, burgrabia grodzki kruszwicki (ZTP 46 k. 1453). Nie żyła r. 1747 (G. 98 k. 164v). Synowie Teodora: Deodat (urodzony z Ruszkowskiej), nieletni w r. 1724 (I. Kon. 76 k. 15v), Wojciech (nie wiem z której żony, występujący w r. 1727, części Szyszyna Wielkiego sprzedał 1743 r. za 3.000 zł Leonowi Kossowskiemu, synowi zmarłego Franciszka, dawnego dziedzica tych dóbr (P. 1273 k. 72), Wawrzyniec (też z Ruszkowskiej), występujący w r. 1727, bezdzietny, nie żył już w r. 1750. Magdalena Ruszkowska nazwana w r. 1750 bezpotomną, a więc musieli już wtedy nie żyć wszyscy trzej powyżsi synowie (Kc. 141 k. 79). Jakub, syn Macieja, w r. 1581 mąż Heleny Strzałkowskiej, wdowy 1-o v. po Feliksie Kakawskim Zajączku (I. Kal. 47 s. 1026v). Połowę części w Bogucicach, przypadłych mu z działu z braćmi Andrzejem i Janem, sprzedał w 1585 r. za 600 zł Aleksemu Godziątkowskiemu (R. Kal. 5 k. 452v). Od Macieja Grudzielskiego kupił 1586 r. za 210 zł części wsi Bogwiedze w p. kal (ib. 5 k. 545). Nie żył już w r. 1588, kiedy jego córki Anna, Helena i Ewa pozostawały pod opieką stryja Andrzeja, który ich części w Bogwiedzach sprzedał t. r. za 230 zł Kasprowi Kotarbskiemu (R. Kal. 6 s. 1; I. Kal. 55 s. 129). Z nich Anna poszła 1600 r. za Jana Kurowskiego, Helena, w r. 1604 żona Andrzeja Szetlewskiego, jako współspadkobierczyni siostry, zmarłej już Anny Kurowskiej, kwitowała jej męża ze swego udziału w jej oprawie 350 zł (I. Kal. 70 k. 762v). Była 2-o v. w r. 1621 żoną Jana Ciesielskiego. Ewa zaślubiła 1-o v. 1602 r., krótko po 28.I., Sebastiana Błaszkowskiego, 2-o v. w l. 1610-14 była żoną Jana Godziątkowskiego, 3-o v. 1626 r. Baltazara Golskiego. Syn Marcelego, Ignacy Bogucki z Awdańców tak się pieczętował ur. 31.07.1789 r. w Chwalibogowie, pułkownik powst. listopadowego, z Chwalibogowa, jego syn Józef żonaty z Elżbietą z d. Majchrzak. Ich dzieci: Laurentius (Wawrzon), ur. 14.07.1865 w Sokołowie, koło Wrześni Michał ur. 21.08.1868 r. w Bierzglinie. Wawrzon ożenił się z Ludwiką Lipińską Stajkowską. Ich dzieci: Michał, Ignacy, Stanisław, Maria, Franciszek, Józef. Mieszkali na ziemi wrzesińskiej, potem niektórzy w Westfalii. Franciszek (ur. 1893 – zginął w powstaniu wielkopolskim 1919) żonaty z Rozalią z d. Bera (2.09.1895 w Skrzebowie – 13.04.1982 w Bydgoszczy). Ich dzieci: Czesław Bogucki (ur.9.07.1917 w Śremie zm.22.09.1993 w Bydgoszczy) – urzędnik, żołnierz AK; Genowefa Bogucka z męża Śmigiel (5.11.1918 w Radlinie Wlkp. zm.22.12.1991 w Bydgoszczy) – urzędniczka Sądu Wojewódzkiego. Owdowiała Rozalia wyszła za brata Franciszka – Józefa, hallerczyka (ur. 3.01.1894 w Ludzisku zm. 19.09.1926 w Bydgoszczy). Ich dzieci: Kazimiera Bogucka z męża Klein (24.01.1922 w Bydgoszczy – 22.02.1989 w Bydgoszczy) – urzędniczka; Elżbieta (27.10.1926 – 17.11.1926); Jan Tadeusz (ur. 27.10.1926 w Bydgoszczy zm. 5.09.2004 w Bydgoszczy) – rzemieślnik; żołnierz Andersa. Żonaty z Bogumiłą z d. Osińską, ur. 18.04.1933 w Chełmży, c. Jana – zarządcy majątku ziemskiego księcia Puzyny w Gronowie na Pomorzu. Potomkowie współcześni. Czesława: Wojciech Bogucki,jego syn Piotr Bogucki, Magdalena Bogucka - Błońska,jej syn Łukasz Błoński.Genowefa bezdzietna. Kazimiera syn Waldemar Klein. Jan jego 2 synów: Andrzej Leonard Bogucki, dzieci Bartłomiej Bogucki, Anna Bogucka - Stelmach. Włodzimierz Zenon Bogucki, dzieci Małgorzata Bogucka, Dorian Miłosz. Bogate dzieje Boguckich, w których Rody przenikały, trudno nieraz oddzielić te Rody nie zawsze spokrewnione. Dla pełniejszego obrazu przedstawiam jeszcze Ród Boguccy h. Krzywda z Bogut w ziemi nurskiej. Bracia: Maciej Kazimierz, podstoli podlaski, Michał, burgrabia zamku krakowskiego, wojski nurski, podwojewodzi lelowski, ks. Jan, kanonik wileński i inflancki, proboszcz dobrzyniewski. Z nich Maciej Kazimierz i jego żona Anna Odyńcówna, nieżyli już oboje w r. 1718. Ich synowie: Antoni i ks. Józef za swej nieletności pozostawali pod opieką stryjów Michała i Jana. Teraz w r. 1718 ks. Józef, jezuita, magister, swoje części we wsiach Biała i Wilków w p. lelow., Gorzgowiczki i Rzuchowice w p. piotrk., Boguty Wielkie, Leszne, Chrościele, Drewnowo, Jaszczołkowizna w ziemi nurskiej, odziedziczone po ojcu przez niego i jego brata, sprzedał za 15.000 zł stryjowi Michałowi (P. 1156 k. 111v). Stanisław, podstarości i sędzia grodzki nurski 1722 r. (ZTP 41 k. 383). Stanisław, cześnik łomżyński, wraz ze swą żoną Balbiną Falkierzamb wydzierżawił w r. 1762 Smogorzewo od braci Miaskowskich chorążyców wschowskich (Kośc. 329 k. 81v).Marianna (Maria Magdalena), córka Wincentego i Franciszki z Boguckich, wdowa po zmarłym 21.X.1826 r. Józefie Chlapowskim, staroście kościańskim umarła w Konarskiem 27.V.1840 r. (Borkowski, Alm. Błęk.). Jako chrzestny występował w Bonikowie 18.VI.1828 r. Józef Bogucki, zapewne ktoś jej bliski (LB Bonikowo). Boguccy h. Rawicz z Bogucic w p. szadkowskim, pisali się z Chorzempina w p. szadkowskim. Adam z Chorzempina, ojciec Tomasza, który w r. 1592 dostał zapis długu 150 zł od Jana Kaznowskiego (I. Kal. 58 s. 811). Stanisław, syn zmarłego Adama z Chorzempina, występował w r. 1590 (ib. s. 816). Hieronim, syn zmarłego Jana, na połowie swych dóbr, pochodzących z działów z braćmi, w Bogucicach i Otoku w p. szadkowskim oprawił w r. 1608 posag 2.000 zł swej żonie Jadwidze Lipskiej, córce Macieja, wdowie po Zygmuncie Złotnickim (R. Kal. 1 k. 284). Stanisław, podwojewodzi sieradzki, dziedzic Otoka Mniejszego, nieżyjący już w r. 1638, ojciec Jana, po którym wdowa Regina Mikołajewska była już wtedy 2 o v. żoną Samuela Smiełowskiego (ZTP 28b s. 2872). Posesorka Bogucic i Otoka Mniejszego, tę drugą wieś zrezygnowała w r. 1638 za 500 grz. Aleksandrowi z Otoka Zaleskiemu, podsędkowi ziemskiemu sieradzkiemu (R. Kal. 12 k. 30v). Anna z Chorzempina, żona 1-o v. Marcina Balińskiego, 2-o v. Mikołaja Bełdowskiego, podsędka łęczyckiego, 3-o v. w r. 1647 Jana Daleszyńskiego, podsędka poznańskiego. Jan, komornik ziemski łęczycki, nie żyjący w r. 1675, ojciec Adama, który był żonaty 1-o v. z Elżbietą Sielską, a t. r. oprawił posag 1.300 zł drugiej swej żonie Annie Bieganowskiej, córce Swiętosława i Elżbiety Lubowieckiej (P. 1427 k. 405). T. r. oboje małżonkowie spisali wzajemne dożywocie (ib. k. 436v). Adam, dziedzic części Bronówka w p. szadkowskim, powierzył w r. 1686 administrację owej wsi bratu Mikołajowi (P. 1111 III k. 80v). Wraz z żoną kupili w r. 1689 od Anny z Niegolewskich 1-o v. Trąmpczyńskiej, 2-o v. Chełmskiej 3-o v. Szczanieckiej za 17.000 zł Buszewko w p. pozn. (P. 1118.IX k. 116). Adam nie żył już w r. 1692, a wdowa idąc wtedy 2-o v. za Jakuba Kowalskiego, zapisała mu 9.VII, krótko przed ślubem 4.000 zł długu (Kośc. 307 k. 379, 356 k. 170v). Z Sielskiej był syn Jan, który w r. 1695 wraz z macochą sprzedał Buszewko za 17.000 zł Michałowi Niegolewskiemu, staroście pobiedziskiemu (P. 1129 IV. K. 51). Jedyny spadkobierca ojca, kwitował w r. 1699 swą macochę z inwentarzy pozostałych po nim (G. 90 k. 248v). Może identyczny z owym Janem, synem Jana, był Jan, mąż Anny Lisieckiej, córki Stanisława i Anny Bardzkiej, nie żyjący już w r. 1707, kiedy wdowa idąc 2-o v. za Macieja Jagniątkowskiego, krótko przed ślubem, 26.II., zapisała mu sumę 1.000 zł (G. 92 k. 107). Była już wdową i po tym mężu w r. 1731 (G. 96 k. 342v). Chyba żyła jeszcze w r. 1742 (P. 1267 k. 248v). Syn Jana Józef. Józef, syn Jana i Lisieckiej, spisał w r. 1727 dożywocie wzajemne ze swą żoną Heleną Niedrowską (Niezdrowską), córką Jakuba Antoniego i Katarzyny Bronikowskiej (P. 1210 V k. 178; G. 96 k. 229). Oboje kwitowali w r. 1737 Stanisława Dembińskiego, byłego posesora Oleksina, z 6.000 zł z kontraktu zastawu tej wsi, zawartego w r. 1732 (G. 97 k. 188v). Z Maciejem Czyżewskim i jego córką Teresą zamężną Lisiecką zawarli oboje w r. 1739 kontrakt kupna połowy wsi Recz (ib. k. 345v). Właściwy akt kupna części wsi Recz od Teresy Czyżewskiej za 8.000 zł dokonany został w r. 1742 (P. 1267 k. 84v). Helena wedle zobowiązania męża z r. 1732 sprzedała w r. 1742 Cyprianowi Zajdliczowi za 6.000 zł część Łubowa Wielkiego (ib. k. 248v). Józef umarł między r. 1749 i 1766 (P. 1294 k. 204, 204v, G. 100 k. 203v). Helena umarła mając ponad 70 lat w Słębowie 26.IX.1783 r. (LM Sławno). Córka Marianna, w l. 1771-85 za Andrzejem Karłowskim ze Słębowa. Synowie: Adam, Jan, ur. w Gwiazdowie, ochrzcz., 31.XII.1734 r. (LB Węglewo), Franciszek, Ignacy i Józef. 1. Franciszek, syn Józefa i Niedrowskiej, obok braci Ignacego i Józefa dziedzic połowy Recza, w r. 1770 wraz z nimi zawarł z Józefem Tomickim kontrakt sprzedaży tej wsi za 26.000 zł, ale ta transakcja do skutku nie doszła i kontraktem z 4.VII.1771 r. bracia za 26.000 zł sprzedali swą połowę Recza Ludwikowi Garczyńskiemu (G. 100 k. 431). Franciszek t. r. spisał wzajemne dożywocie ze swą żoną Felicjanną Świnarską, córką Stefana i Marianny Rutkowskiej (ib. k. 420v). Jej posag w sumie 10.000 zł importowany na Witakowice i Wolanki, przeniesiony został w r. 1775 na Międzylesie, dobra jej brata Ludwika Świnarskiego (G. 102 k. 68, 69). Franciszek wraz z bratem Ignacym był w r. 1780 dziedzicem Osieka, odziedziczonego po stryju rodzonym (!) Józefie Glinickim (Py. 160 k. 464). Felicjanna w r. 1788 skwitowała szambelana Franciszka Kosińskiego, dziedzica Wiekowa i Podwiekowa w p. gnieźń. z 10.000 zł swego posagu (C. 115 k. 58). Oboje żyli jeszcze w r. 1792 (G. 117 k. 104v). Dzieci ich: Julianta Tekla Katarzyna Józefata, ur. w Witakowicach, ochrzcz. 1.V.1773 r. (LB Sławno), Jan Boży Józef Benedykt Walenty Wincenty, ur. 30.III.1778 r. (LB Kłecko). Karolina Brygida Teresa, ur. w Podwiekowie, ochrzcz. 23.X.1785 r. (LB Powidz), Antonina Justyna Zofia, ur. w Głemboczku 13.VI.1787 r. (LB Sławno). Ignacy, syn Józefa i Niedrowskiej, obok braci współdziedzic połowy Recza 1770 r., brał w zastaw w r. 1771 od Antoniego Guttrego, chorążyca smoleńskiego, wieś Paryż w p. kcyń. za 11.000 zł (G. 100 k. 639). W r. 1774 mąż Wiktorii Chociszewskiej, córki Macieja i Zofii Bartoszewskiej (G. 10 k. 608). Dziedzic Dziećmiarek w l. 1786-88 (LB Klecko, LB Sławno), posesor Trębinka 1790 r., posesor Koszonowa 1805 r. (LB Wilczyna), Czyścca 1811 r., Ławicy. Zmarł w Ławicy 10.VIII.1821 r., mając lat 73 (LM Skórzewo). Wiktoria umarła w Czyśccu 5.IX.1811 r., mając lat 55, pochow. w Szamotułach u Reformatów (LM Kazimierz, Sep. Ref. Szamot.) Synowie ich: Kajetan, o którym niżej, Tomasz, dzierżawca Czyścca 1812 r. (LB Wilczyna), zmarły tamże 2.VIII.1813 r. w wieku lat 26 (LM Kazimierz), Władysław Michał, ur. w Trębinku 25.IX.1790 r., Łukasz Tadeusz, ur. w Trębinku, ochrzcz. 30.XI.1796 r., zmarły w Dolsku 7.XI.1799 r. (LB, LM Dolsk). Z córek, Marianna, ur. ok. 1799 r., wyszła w Dolsku 20.II.1797 r. za Józefa Pławińskiego, kolejno dzierżawcę Koszonowa, Buszewa, ekonoma w Kurowie, zmarła w Kurowie 1.III.1830 r., mając lat 51. Emilianna, występująca 1806 r., niezamężna, żyła jeszcze 6.IV.1812 r. Katarzyna występowała w 1806 r., żyła jeszcze 13.III.1815 r. Konstancja występowała 1809 r., żyła jeszcze 6.IV.1812 r. (LB Wilczyna, LB Otorowo). Chyba córką Ignacego była też Elżbieta, zamieszkująca w Koszonowie, której 1807 r. z niewymienionego ojca urodziła się nieślubna córka (LB Wilczyna). Może ta sama Elżbieta przed 6.III.1809 r. poszła za Ignacego Pławińskiego, podsędka pow. Międzyrzeckiego, i jako wdowa żyła jeszcze 6.II.1821 r. Jeszcze inną córką Ignacego była zapewne Teresa, która przed 2.VII.1824 r. poślubiła Marcina Pławińskiego. Kajetan, syn Ignacego i Chociszewskiej, ur. w Paryżu w p. kcyń. 7.VIII.1774 r. (LB Juncewo), zaślubił w Poznaniu 31.I.1804 r. Krystynę Gołembowską, wdowę po Jarochowskim (LC Fara). Dziedzic Sokolnik w l. 1805-16 (LB Wilczyna, LB Otorowo), posesor Czyścca 1818 r., administratr Wronek (Nowejwsi) w l. 1820-22, mieszkał 1831 r. w Kiełpinie (LB Jarząbkowo). Żył jeszcze 5.VII.1839 r. (LC Kazimierz). Chyba identyczny z nim Kajetan, wdowiec, zmarły w Chwałkowie 22.X.1847 r. (LM Łubowo). Krystyna żyła jeszcze 14.XII.1822 r. (LB Wronki). Syn Józef, ur. 8.VII.1805 r. Córki: Apolinara, ur. 1804 r. zmarła 3.XII.1806 r., Eleonora Wilburga ur. 22.II.1811 r. w Sokolnikach M. (LB, LM Kazimierz). Józef, syn Józefa i Niedrowskiej, ur. 1749 r. współdziedzic obok braci połowy Recza 1770 r., zaślubił w Ostatki 1778 r. Ewę Kąsinowską (G. 106 k. 49), córkę Antoniego, spadkobierczynie zaś stryja Józefa (ib. k. 21, 108 k. 86). Mieszkał w l. 1781-86 we wsi Czechy, a w r. 1784 był tradycyjnym posesorem części w Brzozogaju (G. 111 k. 86). Umarł w Koszanowie 10.II.1806 r., mając lat 57 i pół (LM Wilczyna). Jego żona żyła jeszcze 1790 r. (P. 1367 k. 406v). Córki jego: Helena występowała 6.III.1784 r., a żyła jeszcze 8.X.1791 r. (LB Św. Trójca, Gniezno), Ewa Petronella, ur. 28.VI.1791 r., Franciszka Józefa, ur. 6.III.1784 r., Marcjanna Marianna Ksawera, ur. 10.IV.1785 r., zmarła w Czechach 14 tego miesiąca, Justyna Józefa, ur. 15.VII.1786 r. (LB i LM Kłecko). Zob. tablicę. Ich bliską krewną była zapewne Teofila, w r. 1789 żona Macieja Lniskiego z Rokietnicy, zmarła 22.VIII.1790 r. (LM Konojad). Boguccy różni. Większość umieszczonych tutaj to B-cy wiodący się z Bogucic w p. kal., ponieważ jednak tam gdzie brak wzmianki o owych Bogucicach nie mogę ich odróżnić od przenikających dość licznie na teren województw kaliskiego i poznańskiego B-ch z pow. Szadkowskiego i B-ch z Mazowsza, kładę i tu. Szymon B. na połowie części w Bogucicach i Poklatkach oprawił w 1518 r. posag 40 grz. żonie swej Annie, córce Macieja Goslanskiego (?) „Baraja” (P. 1392 k. 248). Ten sam chyba Szymon B. swą część ojczystą w Magnuszewicach p. kal. Sprzedał 1518 r. za 30 grz. stryjowi rodzonemu Maciejowi Magnuszewskiemu (I. i D. Z. Kal. 2 k. 44v). Stanisław, burgrabia ziemski poznański 1532 r. (P. 874 k. 169). Anna, wdowa po Piotrze Małachowskim 1534 r.Jan B., ojciec Piotra, Stanisława, Anny, żony Mikołaja Wierzbowskiego, i Doroty, niezamężnej 1596 r. Zofia, nie żyjąca w r. 1592, żona Stanisława Jemiałkowskiego (I. Kal. 63 k. 841). Katarzyna, w r. 1598 żona Stanisława Jaroszkowskiego. Tomasz, mąż w 1604 r. Zofii Lubińskiej, wdowy 1-o v. po Piotrze Byszewskim (I. Kal. 70 k. 30v) Eremian, w r. 1619 mąż Wiktorii. Tablica: Boguccy h. Rawicz Liskowskiej (I. Kon. 40 s. 197). Bartłomiej, w 1624 mąż Anny Wdowy 1-o v. po Marcinie Zakrzewskim, 2-o v. po Wojciechu Janczewskim (I. Kal. 90b. s. 1933). Dorota Młodziejewska, wdowa po Łukaszu B., wydzierżawiła w r. 1627 Karminek od Katarzyny z Suchorzewskich 1-o v. Krąkowskiej, 2-o v. Nakielskiej (I. Kal. 93 s. 374). Mikołaj wraz ze swą żoną Ewą Rossoską wzięli w r. 1632 od Jana Mikołajczewskiego wieś Bielawy w p. kon., częścią w zastaw, częścią w dzierżawę (I. Kon. 46 k. 697). Zostali przez małżonków Mikołajczewskich w r. 1638 skwitowani z kontraktu o Bielawy (ib. 48 k. 524v). Kazimierz, syn Stanisława, 1633 r. (Kośc. 297 k. 26). Marcin od Samuela Mieszkowskiego nabył w r. 1635 wydekafem za 5500 zł Krześlica w p. kośc. (P. 1418 k. 326v). Walenty (bez cech szl.) z Małachowa koło Gniezna i Jadwiga, rodzice Wojciecha, ochrzcz. 26.IV.1637 r. Walenty, z Małachowa, zapewne ten sam, i żona jego Teofila, rodzice Anny ochrzcz. 19.III.1641 r. (LB Witkowo). Szl. Andrzej z Kopernosa (Kopernacz, młyn w kluczu żnińskim) i Zofia, rodzice Jakuba, ochrzcz. 20VII.1642 r. (LB Góra k. Żnina). Stanisław, ojciec Jana, 1650 r. (Kc. 129 k. 544). Aleksander, w r. 1654 mąż Jadwigi Śmiłowskiej, wdowy 1-o v. po Hieronimie Toopolskim (G. 82 k. 889). Ta Jadwiga była już znów wdową w r. 1661 (I. Kal. 125 s. 428). Nie żyła w r. 1666. Synowie ich: Rafał występujący w r. 1666 (ib. 126 s. 178) i Franciszek 1672 r. (Kośc. 305 k. 594). Ten sam zapewne Rafał z żony Marianny miał córkę Annę, w lipcu 1678 r. (LB Śrem). Szl. Stanisław, sołtys cz. wójt wsi Królewskich Róża i Gappa (?) 1658 r. (P. 182a k. 41). Marcjan, syn zmarłego Stanisława, kwitował w r. 1659. Zygmunta Żelęckiego podsędka ziemskiego poznańskiego (P. 1071 k. 61v). Marcjan z żoną Agnieszką Bogusławską brał w 1665 r. w zastaw za 1.000 zł na trzy lata części w Królikowie p. kc. od ks. Piotra Smoszewskiego i jego bratanka Andrzeja (O. 1076 k. 1104). Nie żył 1676 r., kiedy występowała wdowa i nieletnie jego dzieci: Jan, Mikołaj, Franciszek, Anna i Zofia (Kc. 131 k. 582v). Z nich Anna żyła jeszcze w r. 1733 i miała wtedy lat 60 (P. 1238 k. 282v). Teresa, w l. 1677-86 żona Jana Zakrzewskiego, Elżbieta, żona Adama Krusińskiego, nie żyjącego w r. 1678. Zofia, z Dorucina, chrzestna 5.X.1680 r. (LB Myjomice). Jan stryj i Piotr bratanek występowali w r. 1681 (Kc. 132 k. 113v). Piotr zaślubił 2.III.1683 r. Różę Łakińską (LC Smogulec). Stanisław, w r. 1685 mąż Anny z Zaborowa Bąkowskiej (I. Kal. 143 s. 459), która występowała już jako wdowa 1688 r. (ib. 146 s. 174). Nie żyła 1693 r. Córki ich: Zofia, wtedy żona Floriana Rudnickiego, Marianna Stefana Skrzyneckiego (ib. 149 s. 413). Franciszek, w l. 1692-97 dzierżawca Śmiłowa koło Szamotuł, mąż Konstancji, ojciec Jakuba, ur. w Śmiłowie, ochrzcz. 29.VII.1692 r., Sebastiana, ochrzcz. 23.I.1695 r., Stanisława, ochrzcz. 21.IX.1697 r. (LB Szamotuły). Małgorzata, żona Jana Dzierzchowskiego, nie żyjącego w r. 1693. Kazimierz, chrzestny 15.VII.1694 r. (LB Baranów). Barbara i jej mąż Aleksander Świętochowski, nie żyli oboje w r. 1695. Anna i jej mąż Adam Drozdowski, nie żyli oboje 1695 r. Stanisław, mąż Jadwigi Waliszewskiej, córki Adama i Teresy Gądkowskiej, nie żyjącej w r. 1695, kiedy występował syn ich Maciej (I. Kal. 152 s. 262). Marianna i jej mąż Stanisław Gorecki, nie żyli oboje 1697 r. Teresa, w r. 1697 żona Adama Łempickiego, sędziego kapturowego kaliskiego. Mikołaj, w r. 1701 mąż Doroty Wilkowskiej (Wilkońskiej?) (I. Kon. 72 k. 33v). Józef z Miłostowa Mniejszego zmarł nagle 9.IX.1704 r., pochowany w Goruszkach (LM Chwałków). Stanisław zaślubił 9.III.1710 r. Marcjannę Krusińską, córkę Stefana i Apolinii Chrząstowskiej (LC Popowo Kośc.). Nie żył już w r. 1717 (P. 1151 k. 75). Jego to córką była niewątpliwie Jadwiga, nazwana w r. 1726 siostrzenicą Marcina Krusińskiego, syna Stefana i Chrząstowskiej (Kc. 135 k. 126v). Urszula z Pląskowskich, wdowa po Wojciechu B., zaślubiła 2-o v. 2.XI.1712 r. Andrzeja Ciecierskiego (LC Św. Trójca, Gniezno, G. 93 k. 121). Aleksander, w r. 1714 mąż Jadwigi Lubienieckiej (I. Kon. 73 k. 292v). Franciszek, nie żyjący już w r. 1716, kiedy wdowa po nim Jadwiga Drachowska, córka Stanisława i Marianny Turskiej, 1-o v. żona Wojciecha Zaleskiego, wydzierżawiła Bożejewice na jeden rok Jerzemu Rozbickiemu (Kc. 134 k. 230v; ZTP 42 k. 729). Żyła jeszcze w r. 1727 (ZTP 45 k. 581). Katarzyna i jej mąż Maciej Krassowski nie żyli już oboje w r. 1722. Barbara, w r. 1724 żona Bartłomieja Stawiskiego. Jadwiga, chrzestna 25.III.1729 r. (LB Gniezno, Św. Michał). Konstancja zaślubiła 24.II.1729 r. w Krobi Pawła z Kozarzewa Borzęckiego. Marianna Pielska, wdowa po Mikołaju B. 1730 r. (P. 1221 k. 12v). Marianna, w r. 1731 żona Stanisława z Bytynia Kurnatowskiego. Andrzej, w r. 1734 mąż Katarzyny Modlibowskiej (I. Kal. 171/3 s. 109). Stanisław, wojskowy, zmarł w Nowym Dworze 2.IV.1735 r. (LM Lubiń). Stanisław, w r. 1735 plenipotent Piotra Sapiehy, stolnika W. Ks. Litewskiego, starosty wschowskiego (Ws. 85 k. 60). Ludwika, w r. 1741 żona Aleksandra Widlickiego, posesora Jabłkowa. Wojciech, w r. 1742 zastawny posesor Bolimowa w p. gnieźn. (I. Kal. 178/80 s. 203). Wojciech ożenił się w Gnieźnie 6.VII.1748 r. z Marianną Jastrzębską (LC Św. Trójcy). Dziecko urodzonego pana B. zmarła 24.VI.1752 r. (LM Dolsk). Stanisław, ekonom krotoszyński, mąż Balbiny 1753 r., nazwanej wtedy cześnikową łomżyńską (LB Krotoszyn, LB Lutogniew, LB Janków), żył jeszcze 1759 r. (LB Kobylin). Panna Marianna (Marcjanna?), ich córka chrzestna 1759 r. (LB Lutogniew, LB krotoszyn). Helena, w l. 1754-57 żona Franciszka Wiśniowskiego Teresa i jej mąż Kazimierz Bardzki, oboje nie żyli już w r. 1756. Stanisław, w r. 1758 mąż Magdaleny Skierskiej, córki Józefa i Petroneli Chwalęckiej, nie żył już w r. 1773, kiedy ona występowała jako wdowa (I. Kal. 209/13 k. 105). Ich syn Dominik Kajetan Wawrzyniec, ur. w Słaborowicach 3.VIII.1758 r. (LB Szczury-Górzno). Kazimierz, ekonom w Kobylopolu, z żony Koszutskiej miał syna Józefa Marcina Teodora, ur. tamże, ochrzcz. z wody 2.XI.1760 r. (LB Poznań, Św. Jan). Pani Elżbieta, posesorka Morownicy 1779 r. (LB Przemęt). Elżbieta z Lutomskich, wdowa, zmarła w Gnieźnie 3.IV.1804 r., mając lat 36, pochowana u Franciszkanów (LM Św. Trójca, Gniezno). Kajetan, ekonom w Parczewie, zmarł 30.III.1813 r., mając lat 60 (LM Wysocko). Antonina, w r. 1813 żona Ignacego Biskupskiego, ogrodnika (w Nekli?). Józef, chrzestny 26.I.1808 r. (LB Krzywiń). Ksawera („Bokucka”), 1814 r. żona Jana Nepomucena Zakrzewskiego, ekonoma w Przysiece. Józef, liczący lat 32, zaślubił 15.X.1815 r. Katarzynę Słubicką, 24-letnią (LC Wyskoć). Nepomucen, świadek 20.VII.1816 r. (LC Lutogniew). Justyna z Dąbrowy, chrzestna w l. 1822-25 (LB Juncewo). Panna Teresa, z Lubiatówka, chrzestna w l. 1824-26 (LB Śrem). Konstancja, w r.1826 żona Franciszka Łubińskiego. Tekla z Dydyńskich 1852 r. Antonina, zmarła przed 3.VII.1858 r., żona Macieja Prądzyńskiego, zmarłego właśnie wtedy w Pierzchnie w wieku 80 lat. Józef, dziedzic Bąbolina koło Inowrocławia, mąż Katarzyny Słubickiej, zmarł w Poznaniu 18.IX.1836 r., mając lat 53 (LM Fara, Pozn.). Justyna zmarła 12.IX.1865 r. Józef, niegdyś obywatel poznański, zmarł w Kobylinie 16.XII.1866 r., mając lat 86, będąc wdowcem. Pozostawił córkę Józefę. Panna Wiktoria, córka Melchiora, obywatela pozn., zmarła w Kobylinie 1.III.1867 r., w wieku lat 51. Przeżyła ją siostra (LM Kobylin). Eleonora, zamężna Fusiecka, zmarła w Siedlcu 21.II.1867 r. Teresa zmarła w Górce Duchownej 22.IX.1869 r., mając lat 70. Baltazar ukończył w 1875 r. wydział inżynierii politechniki w Monachium (Dz.P.). Autor: Piekuns.


BIBLIOGRAFIA RODÓW BOGUCKICH

– aktualizacja: 31.12.2010 r.


125 lat Sokolstwa Polskiego 1867-1992, Warszawa-Inowrocław 1992, ss.40.

Adamus I., Polska teoria rodowa, Łódź 1958.


Aksamitek S., Generał Józef Haller zarys biografii politycznej, Katowice 1989.


Akta unii Polski z Litwą 1385-1791, wyd. S. Kutrzeba, W. Semkowicz, Kraków 1932.


Album armorum nobilium Regni Poloniae XV-XVIII saec., Herby nobilitacje

i indygenaty XV-XVIII w., Wstęp, opracowanie i edycja Barbara Trelińska, Lublin 2001.


Anders Władysław, Bez ostatniego rozdziału, Londyn 1949.


Antoniewicz I., O granicy etnicznej mazowiecko - pruskiej w świetle źródeł archeologicznych, [w:] „Notatki Płockie” nr 5, 1957.


Atlas historyczny Polski, Mazowsze w II połowie XVI wieku. PAN, Instytut Historii. Warszawa 1973r.


Ardener E.W., Tożsamość i utożsamianie, [w:] „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace socjologiczne”, z. 15, Kraków 1992.


Babiński A., Bazewicz J.M., Przewodnik po Królestwie Polskim (...), zawierający: Spis alfabetyczny: miast, wsi, kolonii, folwarków i wszelkich miejscowości, jakąkolwiek nazwę noszących, znajdujących się w 10 guberniach Królestwa Polskiego, t.2, Warszawa 1902.


Bagińska E., Osadnictwo wiejskie, [w:] „Studia Łomżyńskie”, t. 4, Łomża 1993.


Balzer O., O chronologii najstarszych kształtów wsi [w:] „Kwartalnik historyczny”,

nr 24, Warszawa 1910.


Barwa i broń sił zbrojnych wielkopolski w latach 1918-1920, Koszalin 1988.


Bazewicz J.M., Atlas geograficzny ilustrowany Królestwa Polskiego, Warszawa 1907.


Beauvois Daniel, Trójkąt Ukraiński – Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu

i Kijowszczyźnie 1793-1914, z języka francuskiego przełożył Krzysztof Rutkowski, Lublin 2005, ss. 813. Zob. Demokracji szlacheckiej nie było, [w:] Gazeta Wyborcza, 28-29. 01.2006, s. 12-13, Daniel Beauvois w rozmowie z Jarosławem Kurskim. Zob. Przekupna demokracja szlachecka. Polemika. Problemem demokracji szlacheckiej nie było pozbawienie drobnej szlachty prawa do udziału w życiu politycznym, lecz skorumpowanie szlacheckiej gołoty przez magnatów. Z prof. Danielem Beauvois polemizuje Andrzej Wielowieyski, [w:]Gazeta Wyborcza, 3.02.2006 r., s. 23.


Bielatowicz J., Monte Cassino. W dziesięciolecie bitwy, Londyn 1954.


Bieniak J., Naukowe znaczenie genealogii i heraldyki [w:] Heraldyka, R. 2, nr 2, 1991.


Biernacka M., Wsie drobnoszlacheckie na Mazowszu i Podlasiu, Warszawa 1966.


Biernacka M., Drobna szlachta Mazowsza i Podlasia, PAN, 1963r.


Biernacka M., Wsie drobnoszlacheckie na Mazowszu i Podlasiu. Tradycje historyczne

a współczesne przemiany, Wrocław 1966.


Białkowski L., Szkice z życia Wielkopolski w  siedemnastym wieku, Poznań 1925.


Biskup M., Zakon krzyżacki a Polska w średniowieczu, Poznań 1987.


Błażejewski K., Najważniejsze wydarzenia sportowe w dziejach Bydgoszczy, Bydgoszcz 2003, ss. 99. Dot. m. in. Sokolstwa Bydgoskiego i IX. Zlotu Sokolstwa Polskiego Bydgoszcz 2000, s. 6-8.


Bobińska A., Pomocnicza Wojskowa Służba Kobiet 2 Korpusu 1941-1945, Londyn 1999.


Bogucki Andrzej, 130 lecie Sokolstwa Polskiego 1867-1997 – Przyczynek do dziejów za lata 1939-1997, Bydgoszcz 1998.


Bogucki Andrzej, Działalność patriotyczno-obronna ZTG „Sokół” w Polsce (tradycja

i współczesność), [w:] Vademecum Przysposobienia Wojskowego (4), pod red. ppłk. dr. Mirosława Kalińskiego, Warszawa 2001, s. 10-15.


Bogucki Andrzej, Koneksje Janusza Kusocińskiego z Bydgoszczą w świetle korespondencji do Czesława Boguckiego, [w:] Kronika Bydgoska, t. IX, Bydgoszcz 1988, s. 179-194.


Bogucki Andrzej, Prezydent RP Ryszard Kaczorowski wśród bydgoskich sokołów,

 [w:] Z dziejów Polski i Emigracji (1939-1989). Księga dedykowana byłemu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Ryszardowi Kaczorowskiemu, pod red. Marka Szczerbińskiego i Tadeusza Wolszy, Gorzów Wlkp. 2003, s. 543-544.


Bogucki Andrzej, Rola obozów wojskowo-sportowych organizowanych przez TG „Sokół” w kształtowaniu umiejętności obronnych młodzieży, [w:] Vademecum Przysposobienia Wojskowego (5), pod red. ppłk. dr. Mirosława Kalińskiego, Warszawa 2002, s. 201-206.


Bogucki Andrzej, Sokoli na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1939-1988, Bydgoszcz 1996.


Bogucki Andrzej, „Sokół” w Polsce w latach 1989-1997, s. 353-357, [w:] W służbie Polsce i emigracji, Księga dedykowana Profesorowi Edwardowi Szczepanikowi, Pod redakcją Leonarda Nowaka i Marka Szczerbińskiego, Gorzów Wlkp. 2002.


Bogucki Andrzej, Sztandar fordońskiego „Sokoła”, Kalendarz Bydgoski 1994, s. 178-181.


Bogucki Andrzej, Sztandary Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w zbiorach  bydgoskiego Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego, [w:] Kronika Bydgoska, t. IX, Bydgoszcz 1988, s. 195-214.


Bogucki Andrzej, Sztandary TG „Sokół” w zbiorach bydgoskiego Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego, Kronika Bydgoska, t. IX, Bydgoszcz 1988, s. 195-214. Tenże, Losy sokolego sztandaru, Kalendarz Bydgoski 1992, s. 176-181. Tenże, Kalendarz Bydgoski 1993, s. 177-179.


Bogucki Andrzej, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Pomorzu 1893-1939, Bydgoszcz-Fordon 1997, ss. 432. Tam też obszerna bibliografia dotycząca całego Sokolstwa Polskiego, wykaz źródeł, druk dokumentów i wykazy władz.


Bogucki Andrzej, Współpraca ZTG „Sokół” w Polsce z Sokolstwem Polonijnym, [w:] Ze studiów nad polskim dziedzictwem w świecie, pod red. L. Nowaka i M. Szczerbińskiego, Gorzów Wlkp. 2002, s. 257-265.


Bogucki Andrzej, Zarys historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bydgoszczy 1886-1939 (cz. I), Kronika Bydgoska, t. X, Bydgoszcz 1990, s. 66-99. Tenże, (cz. II), tamże, t. XI, Bydgoszcz 1991, s. 123-160.


Bogucki Andrzej, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 1989-1993, Bydgoszcz-Fordon 1993.


Bogucki Andrzej, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce w latach

1993-1997, Bydgoszcz 1997.


Bogucki Andrzej, (pod red.), Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 2002-2004, Bydgoszcz 2004, ss. 139, foto ss. XVII.


Bogucki Andrzej, pod red., Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy 1999-2004, Bydgoszcz 2005, ss. 91.


Bogucki Andrzej, Maliszewska Helena, Tykwińska Dominika, Szkoła Podstawowa 29 w Bydgoszczy 1945-2005, Bydgoszcz 2005, ss. 94.


Bogucki Andrzej, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz-Fordon im. gen. Józefa Hallera (1923-2003), [w:] Kronika Bydgoska, t. XXVI, 2004, s. 363-386, Bydgoszcz 2005.


Bogucki Andrzej – Bydgoszcz (biogram), [w:] Czesław Skonka, Hallerczycy Pomorza i ich potomkowie, Gdańsk 2006, s. 135-136 i in.


Bogucki Andrzej, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz-Fordon (1923-2003), [w:] Kronika Bydgoska, t. XXVI, Bydgoszcz 2005, s. 363-386.


Bogucki Andrzej, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 1997-2002, Bydgoszcz 2005.


Bogucki Andrzej, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Trzeciej Rzeczypospolitej, [w:] Nad Bałtykiem - W kręgu polityki, gospodarki problemów narodowościowych i społecznych w XIX i XX wieku, Toruń 2005, s. 1114-1120.


Bogucki Andrzej, prezes Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, „Z dziejów sokolstwa polskiego 1867-2005”, [w:] Wojsko w Społeczeństwie, Informator Departamentu Wychowania i Promocji Obronności MON, Warszawa 2006, s. 96-103.


Bogucki Andrzej /w:/ Marek K. Jeleniewski, Edward Małachowski, 100 lat Bydgoskiej Szkoły Technicznej, Bydgoszcz 2010, s.114-115.


Bogucki A. (Ambroży), Komes w polskich źródłach średniowiecznych, Warszawa 1972.


Bogucki A. (Ambroży), Polskie nazwy rycerstwa w średniowieczu. Przyczynek do historii ustroju społecznego, Włocławek 2001.


Bogucki A. (Ambroży), Termin miles w źródłach śląskich XIII i XIV wieku, [w:]. Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. I, Warszawa 1981, s. 222-263.


Bogucki A. (Ambroży), Ze studiów nad urzędnikami śląskimi w XIII wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 36 (1984), s. 1-27.


Bogucki A. (Ambroży), Terminologia polityczna w Kronice mistrza Wincentego, „Studia Źródłoznawcze” 20 (1976), s. 56-63.


Bogucki Józef – hallerczyk (biogram), [w:] Czesław Skonka, Hallerczycy Pomorza

i ich potomkowie, Gdańsk 2006, s. 36 i 169.


Bogucki Andrzej, Zomowcy przeciwko Sokołom, [w:] Zdarzyło się 25 lat temu. Wspomnienia bydgoszczan ze stanu wojennego. Dodatek do bydgoskiej Gazety Wyborczej, 13 grudnia 2006r., s. 5-6.


Bogucki A., Raport Sprawozdawczy Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”

w Polsce 29.03.2003-10.02.2007, Bydgoszcz 2007.


Bogucki Andrzej (oprac.), 140. Lecie Sokolstwa Polskiego (dokumenty – broszura powielana ss. 32), Bydgoszcz 2007.


Bogucki Andrzej (Piekuns), Z dziejów Rodu Boguckich Herbu Awdaniec, /w:/ Kronika Związku Szlachty Polskiej Oddział w Bydgoszczy, red. Romuald Kromplewski, nr 1(19)2011, s.423 – 446. Także, strona internetowa: [http://bydgoszcz.szlachta.org.pl/].


Bogucki Dariusz, Śladami życia (wspomnienia kpt. najsłynniejszego polskiego żeglarza dr. inż. Dariusza Boguckiego h. Krzywda (1927 – 2002), not. A.B.), Pelplin 2009, ss. 468.



Boniecki A., Herbarz polski, t.12, Warszawa 1909.


Boniecki A., Herbarz polski, t. I – XVI + uzupełnienia.


Boniecki A., Herbarz polski, Warszawa 1899-1913.


Borkiewicz-Celińska A., Osadnictwo Ziemi Ciechanowskiej w XV wieku (1370-1526). Wrocław 1970.


Borkiewicz-Celińska A., Słownik Historyczno-Geograficzny województwa płockiego

w średniowieczu, z. 1-2, Wrocław-Łódź 1980-1981.


Borkiewicz-Celińska A., Słownik Historyczno-Geograficzny województwa płockiego

w średniowieczu. z. 3, Warszawa 1998.


Boziewicz W., Polski Kodeks Honorowy, Warszawa 1936.


Brodzicki Cz., Ziemia łomżyńska do 1529 roku, Warszawa 1999.


Brodzikowski Wiktor, Herby polskiej szlachty, Warszawa 2003.


Bruckner A., Dzieje kultury polskiej, t. 1, Kraków 1930.


Brzustowicz Bogdan Wojciech, Turniej rycerski w Królestwie Polskim w późnym średniowieczu i renesansie na tle europejskim, Warszawa, 2003, ss.408.


Brzustowicz Grzegorz Jacek, Rycerstwo ziemii choszczeńskiej XIII-XVI wieku, DiG Warszawa 2004.


Butkiewicz M., Dobra szlacheckie w powiecie tykocińskim, Lublin 1998.


Bystroń J. S., Nazwiska polskie, Warszawa 1993.


Bystron J. St., Megalomania narodowa, Warszawa 1935.


Bystron J. St., Etnografia Polski, Warszawa 1947.


Bystroń J. St., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce XVI-XVIII w., Warszawa 1994.


Caspar Hennenberger, Des Preussen landes Austeylung nach den alten namen an Wassern, Stromen, Seen, furnemsyen Orten und anstossenden Volckern oder Landen so viel man derselben in alten Buchern finden kann, Konigsberg 1584.


Chomać R., Struktura agrarna Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX w., Warszawa 1970.


Chrapkowski Bogdan, Fik Regina, Kołyszko Marek, Wojdyło Sławomir, Turzno, gmina Łysomice. Zespół pałacowo – parkowy, Toruń 1996, ss. 80.


Chrzański S., Tablice odmian herbowych.


Ciechanowicz J., Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, Tom II (A-D), Rzeszów 2001, s. 108.


Czacki T., O prawach mazowieckich, Dzieła, t. 2, Poznań 1945.


Czerkawski T.M., Byłem żołnierzem generała Andersa, Warszawa 1991.


Czerwiński T., Budownictwo ludowe w Polsce, Sanok 1995.


Czerwiński T., Osadnictwo i budownictwo ludowe na Mazowszu północno-Zachodnim w XIX w., Sanok 1995.


Czyn zbrojny wychodźstwa polskiego w Ameryce. Zbiór dokumentów i materiałów historycznych, New York – Chicago 1957.


Dachnowski J.K., Herbarz szlachty Prus Królewskich z XVII wieku.


Dajnowicz M., Drobna szlachta ziemi łomżyńskiej na przełomie XIX i XX wieku, Łomża 2002.


Dobroński A., Drobna szlachta w Łomżyńskiem. Przyczynek źródłowy, [w:] „ Studia Łomżyńskie”, t. IV, Warszawa 1993.


Dobroński A., Infrastruktura społeczna i ekonomiczna gubernii łomżyńskiej i obwodu białostockiego, Białystok 1979.


Drobna szlachta podlaska w XVI-XIX wieku. Materiały sympozjum w Hołnach Majera (26-27 maja 1989 roku), red. S. K. Kuczyński, Białystok 1991.


Drozd-Piasecka M., Ziemia w społeczności wiejskiej. Studium wsi południowo-wschodniego Mazowsza (koniec XIX, XX w.), Warszawa 1991.


Dumanowski Jarosław, Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Wydawnictwo UMK, Toruń 2006, ss. 422.[Dot. Helena Bogucka i Witalis Bogucki s. 25 -27.].


Dumin S., Herbarz rodzin tatarskich Wielkiego Księstwa Litewskiego.


Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959.


Dworzaczek Włodzimierz, Boguccy, Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty Wielkopolskiej XV-XX w., CD, wyd. Biblioteka Kórnicka PAN, Kórnik-Poznań 1995. Także: Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne. Towarzystwo Genealogiczno-Heraldyczne w Poznaniu.


Dziadulewicz S., Wittyg W., Nieznana szlachta polska i jej herby, Kraków 1908.


Dziadulewicz S., Herbarz rodzin tatarskich.


Dzięcielski M., Organizacje i funkcjonowanie sądownictwa szlacheckiego w ziemi lęborsko-bytowskiej w XV-XVIII wieku. Urzędnicy, Gdańsk 2006.


Englert J.L., Barbarski K., Generał Anders, London 1990.


Epsztein Tadeusz, Z piórem i paletą. Zainteresowania intelektualne i artystyczne ziemiaństwa polskiego na Ukrainie w drugiej połowie XIX wieku, Warszawa 2005,

s. 588.


Galj T., Polskie rody szlacheckie i ich herby.


Gajl Tadeusz, Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Gdańsk 2003.


Gajl Tadeusz, Herby szlacheckie Polski porozbiorowej 1772-1918, Gdańsk 2005.


Genealogia, Władza i społeczeństwo w Polsce średniowiecznej, pod redakcją Andrzeja Radzimińskiego i Jana Wroniszewskiego, Toruń 1999.


Gąsiorowski W., 1910-1915. Historia Armii Polskiej we Francji, Warszawa 1931.


Gąsiorowski W., 1915-1916. Historia Armii Polskiej we Francji, Warszawa 1939.


Gąsiorowski Paweł Bogdan, Sokół i żołnierz Armii Krajowej Czesław Bogucki 1917-1993, [w:] Kalendarz Bydgoski 1995, s. 259-260.


Gąsiorowski Paweł Bogdan, Bogucki Czesław, „Sokolik” (1917-1993), [w:] Słownik Biograficzny Konspiracji Pomorskiej 1939-1945, cz. 2, pod red. Elżbiety Zawackiej, Fundacja „Archiwum Pomorskie Armii Krajowej”, Toruń 1996, s. 38-39.


Genealogia, Włodzimierz Dworzaczek, s. 128.


Genealogia, Studia i Materiały Historyczne, red. Marek Górny, t. 1-13, Poznań-Wrocław 2001.


Genealogia, Studia i Materiały Historyczne, pod. Red. Marka Górnego, Poznań – Wrocław. Wydawnictwo cykliczne.

Gierowski J.A., Szlachta mazowiecka wobec sąsiada pruskiego, [w:] Europa, słowiańszczyzna, Polska. Studia ku uczczeniu profesora Kazimierza Tymienieckiego, Poznań 1970.


Gierszewski S. Migracje chłopów i szlachty do miast Pomorza Gdańskiego od połowy XVII w., [w:]. Zapiski Historyczne, t. 32, z. 3, s. 259-272.


Gieysztor A., Samsonowicz H., Dzieje Mazowsza do 1526 roku, Warszawa 1994.


Gloger z., Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce, t. 1, Warszawa 1907.


Gloger Z., Kilka wiadomości o szlachcie zagonowej mazowieckiej i podlaskiej, [w:] „Niwa” z 1878, nr VIII, z. 91.


Gloger Z., Encyklopedia Staropolska ilustrowana, t. 1-4, Warszawa 1900-1903.


Gloger Z., Kilka wiadomości o szlachcie zagonowej mazowieckiej i podlaskiej, „Niwa” t. VIII, 1878.


Gloger Z., Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce, Warszawa 1909.


Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, Warszawa 1972.


Głowacki Albin, Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1941, Łódź 1998.


Głowacki Albin, Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1941, Łódź 1998.


Gołębiewski Jerzy ks., Pan jest moim Pasterzem, Bydgoszcz 1995, ss. 240. (Książka o historii parafii pod wezwaniem Świętej Trójcy w Bydgoszczy).


Gołębiowski Ł., Domy i dwory, Warszawa 1830.


Góralski Z., Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1998.


Górzyński Sławomir, Kochanowski Jerzy, rysował Adam Jońca, Herby szlachty polskiej, Warszawa 1990.


Graduszewski L., Laudowicz A., Walne zebranie wyborcze w Oddziale Kujawsko – Pomorskim Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, /w:/ Wiadomości Ziemiańskie, 32/2007, s.87 – 89.


Grot Z., Witkowski J. (red.), Wielkopolska a Pomorze, Warmia, Mazury i Ziemia Złotowska w dobie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Materiały z II Ogólnopolskiego Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego, Kościan 2.02.1973 r., Leszno 1977.


Grzelak Czesław K., Kresy w czerwieni. Agresja Związku Sowieckiego na Polskę

w 1939 roku, Warszawa 1998.


Halecki O., O początkach szlachty i heraldyki na Litwie, [w:] „Kwartalnik Historyczny”, Warszawa 1915.


Haller Józef, Pamiętniki, Londyn 1964.


Handelsman H., Księga ziemska płońska 1400-1417. Najdawniejsza Księga Sądowa – Mazowiecka, t. 1, Warszawa 1920.


Handelsman M., Przywileje rodowe mazowieckie, kilka uwag krytycznych, MH, t.7, 1914.


Harcerstwo a narodziny i początki II Rzeczpospolitej (1910-1921) część I, antologia tekstów historycznych i literackich, Wybór i opracowanie Marian Marek Drozdowski, Warszawa 1998.


Heraldyka Szlachecka, Andrzej Kuligowski (wyd. „Chateau”, Warszawa 1990).


Heraldyka Wielądka.


Herbarz Polski, część I, Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Ułożył i wydał Adam Boniecki. Tom I. Warszawa, skład główny Gebethner i Wolff

w Warszawie, G. Gebethner i Sp. w Krakowie. 1901, s. 340-342.


Herbarz Polski Kaspra Niesieckiego S.J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nep. Bobrowicza. Tom II, Lipsk 1839, s. 198-200.


Herbarz Polski podług Niesieckiego. Treściwie ułożony i wypisami z późniejszych autorów, z różnych akt grodzkich i ziemskich, z ksiąg i akt kościelnych oraz

z dokumentów familijnych powiększony i wydany przez K. Łodzia-Czarnieckiego. Tom I, Gniezno 1875-1881, s. 279-280.


Herbarz Polski, Uzupełnienia i sprostowania do części I, ułożył i wydał Adam Boniecki. Warszawa, skład główny Gebethner i Wolff w Warszawie, G. Gebethner i Sp.

w Krakowie. 1901, s. 222-224.


Herbarz Szlachty Kaszubskiej, Przemysław Pragert, tom 1, 2006 r., ss. 232.


Herbarz Szlachty Orszańskiej.


Herby Rycerstwa Polskiego. Ná pięcioro Xsiąg rozdzieloné. Przez Bartosza Paprockiego zebráné y wydáné: Roku Pánskiégo 1584. Nemo glorietur, quod magnae Vrbis ciuis fit: fed quod dignus magna & illufri patria Arift. W Krakowie, w Drukarni Macieja Garwolczyka, Roku Pánskiégo 1584. Herby Rycerstwa Polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584. Wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego. Kraków. Nakładem Wydawnictwa Biblioteki Polskiej. 1858. Repriat wykonany w Drukarni Narodowej w Krakowie z egzemplarza udostępnionego przez Bibliotekę Narodową w Warszawie. Wydano w nakładzie 1500 egzemplarzy numerowanych na zamówienie Zjednoczenia Księgarstwa Nr 1326. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe Warszawa 1982.


Historia Powstania Wielkopolskiego w Bydgoszczy wedle Józefa Milcherta i inne opracowania powstańcze, pod red. Wojciecha Zawadzkiego, Bydgoszcz 2005.


Hłuszko M., Drobna szlachta wsi ukraińskiej. Paralele karpacko-poleskie, [w:] Rola szlachty mazowieckiej w kształtowaniu polskiego krajobrazu kulturowego, Ciechanów 2000.


Hołub J., Czesław Bogucki, [w:] Sokół Pomorski 1994, nr 3(4), s. 5.


Informator Adresowy Związku Szlachty Polskiej, Gdańsk 2007, ss. 80. wykaz władz i wszystkich członków Związku Szlachty Polskiej, stan na 31 grudnia 2006roku. Dot. Andrzej Bogucki, ss. 3, 5, 11, 30.


Jabłonowski A., Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Warszawa 1908.


Jabłoński T., Lista strat powstania wielkopolskiego 1918-1919, W-wa 1936.


Jajkowska Beata, Ludzie zatrzymani w czasie, [w:] „Rejsy” dodatek do Dziennika Bałtyckiego, z dn. 29.12.2006r. (Dotyczy obecnej idei szlacheckiej w III Rzeczpospolitej zaprezentowanej przez działaczy Związku Szlachty Polskiej.).


„Jam jest dom polski”, cotygodniowy cykl odcinków dot. wartości przodków, religii, domu i rodziny, kultura, codzienność i odświętność życia, [w:] „Nasz Dziennik”

od 5-6.03.2005r.


Jasiewicz Krzysztof, Lista strat ziemiaństwa polskiego 1939-1956, Warszawa 1995.


Jasiewicz Krzysztof, Pierwsi po diable. Elity sowieckie w okupowanej Polsce 1939-1941, Warszawa 2001.


Jaśkowiak J., Bydgoskie sokoły, cykl artykułów zamieszczonych w „Dzienniku Wieczornym” z 1986-1987.


Jonkajtys – Luba Grażyna, Opowieść o 2 Korpusie Polskim Generała Władysława Andersa, 60 rocznica bitwy o Monte Cassino, Warszawa 2004 ,ss.81.


Jedlicki J., Klejnot i bariery społeczne. Przeobrażenia szlachectwa polskiego

w schyłkowym okresie feudalizmu, Warszawa 1968.


Kajzer L., W sprawie genealogii wiejskiej  siedziby obronnej w Polsce, [w:]

„ Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1972, R. XX, nr 3.


Kalinowski W., Kowecka E., Miks - Rudkowska W., Dom i mieszkanie w Polsce (druga połowa XVII-XIX w.), [w:] „Studia i materiały z Historii Kultury Materialnej” Warszawa 1975.


Kapica I., Herbarz. Dopełnienie Niesieckiego, Kraków 1870.


Kazimierski J., Rejestr pomiarowy miasta Suraża z roku 1562, „Teki Archiwalne”, t. 2, 1954.


Kęszycki Daniel, Z dni powstania wielkopolskiego, wspomnienia 1918-1920.


Kętrzyński W., O ludności polskiej w Prusiech, niegdyś krzyżackich, Lwów 1882.


Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, Wrocław 1970.


Kociszewski A., Szlacheckie korzenie kultury Mazowsza ciechanowskiego, [w:] Rola szlachty w kształtowaniu polskiego krajobrazu kulturowego, Ciechanów 2000.


Kocon W., Kartki z historii sportu bydgoskiego sokolstwa, Bydgoszcz 1993, ss. 92.


Koczerska M., Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 1975.


Kojalowicz W. W., Herbarz rycerstwa w. X litewskiego compendium.


Komorowski Ryszard T., Ilustrowany przewodnik heraldyczny, 2007, ss. 300, 900 barwnych ilustracji (heraldyka polska i europejska).


Konarski Sz., Trzy przyczynki genealogiczne, [w:] Materiały do biografii, genealogii

i heraldyki polskiej. Źródła i opracowania, t.5, Buenos Aires-Paryż 1971.


Konarski Sz., Index nazwisk do „Herbarza Bonieckiego”.


Kondracki J., Geografia regionalna Polski, Warszawa 2001.


Konopka T., Historia domu naszego. Raptularz z czasów Stanisława Augusta, Warszawa 1993.


Kosecki A., Wprowadzenie, [w:] Rola szlachty w kształtowaniu polskiego krajobrazu kulturowego, Ciechanów 2000.


Kosowska E. [red], Polska kultura ziemiańska. Szkice i rozprawy, Katowice 1995.


Kościański Z., Wartel Z., Zachowane mogiły powstańców wielkopolskich poległych

i zmarłych w czasie walk powstańczych 1918/1919, Poznań 2003, ss. 156.


Kotowicz- Borowy Irena, Honor to nie tylko słowo. Studium tożsamości kulturowej drobnej szlachty północnego Mazowsza, Pułtusk 2005, ss.162. Tam też bogata bibliografia, aneksy i zdjęcia szlachty.


Kotowicz-Borowy I., Drobna szlachta mazowiecka a kwestia jej tożsamości kulturowej, [w:] Dziedzictwo Kulturowe Mazowsza, Warszawa 2001.


Kozłowski E., Wrzosek M., Historia oręża polskiego 1795-1939, Warszawa1984.


Kozłowski J., Wielkopolska pod zaborem pruskim w latach1815-1918, Poznań 2006,

ss. 331.


Krawczak T., W szlacheckim zaścianku, Warszawa-Siedlce 1993.


Księga Pamiątkowa Dziesięciolecia Pomorza, Toruń 1930.


Księga Pamiątkowa ku uczczeniu siedemdziesiątej rocznicy założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Fordonie 1923-1993, Bydgoszcz-Fordon 1993, CINSP, 1993, s. 63 (dot. Rodziny Boguckich). Bogucki Jan (1926-204), [w:] Kalendarz Bydgoski 2006, s. 278-279, (alb). Zob. Nowa Myśl Polska z dn. 19.09.2004, nr 38, s. 17 (dot. Jana Boguckiego).


Kuczma R., „Dla Ciebie Polsko i dla Twojej chwały”. Z wizyty generała broni Józefa Hallera de Hallenburg w Bydgoszczy 1920-1939, Bydgoszcz 2000, ss. 65.


Kuczyński S.K.[red], Drobna szlachta podlaska w XVI-XIX w., Białystok 1991.


Kuczyński S.K., Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993.


Kulikowski A., Heraldyka szlachecka, Warszawa 1990.


Kuligowski Andrzej, Wielki herbarz rodów polskich, Warszawa 2005.


Lachowicz T., Weterani Polscy w Ameryce do 1939 roku, Warszawa 2002. Praca obszernie ukazuje działaczy sokolstwa.


Lasocki Z., Szkice z życia szlachty zawkrzeńskiej w XV-XVI w., [w:] „Miesięcznik Heraldyczny”, nr X, 1931, nr XI, 1932.


Laszuk A., Zaścianki i królewszczyzny. Struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku 1998.


Leksykon harcerstwa, pod red. Olgierda Fietkiewicza, Warszawa 1988, ss. 556.


Lepiarczyk Agnieszka, Grońska Ilona, „Sokół” w Małopolsce w latach 1989-2005, Kraków 2005, ss. 100.


Leszczyc Z., Herby szlachty polskiej.


Ligocki Edward, Legenda błękitna, Warszawa 1921.


Lubicz- Łapiński Ł., Mazowieckie osadnictwo rycerskie w powiecie zambrowskim od końca XIV do połowy XV w. na tle procesów osadniczych na Mazowszu północnym, „Zeszyty Regionalne”, 2004, nr 2.


Lustracja województwa krakowskiego 1659-1664, W - wa 2005 (3 tomy). Dot. Bogucki Paweł, wł. gruntu w Częstochowie s. 470. Szlachcic Simon, Bogucki Szymon, pos. Wójt w Olsztynie s. 147. Bogucki Wojciech wł. gruntu w Częstochowie s. 470.


Łada H., Bogucki Czesław, [w”] Sokół 1993, nr 3, (14), s. 4.


Łapiński-Lubicz Ł., Łapy i ich mieszkańcy. Zaścianki Łapińskich w XV-XVIII w., Białystok 2004.


Łoziński Władysław, Prawem i lewem, Obyczaje na czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, w opracowaniu Janusza Tazbira, Warszawa 2005, ss. 763.


Łowmiański H., Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego, t.1, Wilno 1931.


Łowmiański H., Zaludnienie państwa litewskiego w wieku XVI: zaludnienie w roku 1528., Poznań 1998.


Łempicki J., Herbarz Mazowiecki, t. 1-2 Poznań 1997.


Łuczak A., Kultura materialna wielkopolskich dworów na przykładzie dworu Brodowskich w Psarach, [w] „ Dwór polski – zjawisko historyczne i kulturowe”, Warszawa 2000, s. 203.


Łukomski G., Polak B., Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Działania bojowe – aspekty polityczne kalendarium, Koszalin-Warszawa 1995.


Łuniewski T., Drobna szlachta przyczynek do podglądu na stan ekonomiczny i potrzeby małej własności ziemskiej w Królestwie polskim, Warszawa 1892.


Magazyn Heraldyczny, red. Andrzej Kulikowski.


Maliszewski Kazimierz, W kręgu staropolskich wyobrażeń o świecie, Poznań 2006. Zob. wywiad z prof. Kazimierzem Maliszewskim, „Skąd Sarmata wiedział, co słychać?”, [w:] Gazeta Pomorska z dn. 6.01.2007r.


Mandich D. R., Pilnacek J., Russian Heraldry and Nobility.


Markert Anna Eliza, Gloria Victis, Tradycje powstania styczniowego w Drugiej Rzeczypospolitej, Pruszków 2004, ss.183, (w tym „ Imienny wykaz weteranów powstania styczniowego”), s.85-182.


Maroszek J., Osadnictwo drobnoszlacheckie w miastach podlaskich w XVI-XVIII w. Problem konkurencji gospodarczej, „Zeszyty Naukowe” FUW w Białymstoku,

z.19, Humanistyka, Dział H – prace historyczne, t.4, 1977,s.201-219.


Marzec Z., W szlacheckim zaścianku, [w:] „Nowa Wieś” 1958, nr 15.


Mazowiecki Zaścianek XIX-XX wiek, wystawa 1995/1996 rok, Komisarz wystawy. Opracowanie katalogu, Irena Kotowicz-Borowy, Ciechanów 1996.


Meller Dariusz, Krótko Historia Chełmży (Łod pirszych poczuntków do dzisioj), Chełmża 2004, ss. 94.


Meller Dariusz, Słownik gwary używanej w Chełmży i okolicach (tzw. gwara chełmińska), Chełmża 2002, ss. 90.


Meller Dariusz, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Chełmży w latach 1895-1939, Chełmża 2005, ss. 172.


Meller Dariusz, NSZZ „Solidarność” Cukrowni Chełmża w latach 1980-2002, Chełmża 2003, ss. 160.


Meller Dariusz, red., Jubileusz 25-Lecia NSZZ „Solidarność“ w Cukrowni Chełmża, 19.09.1980-19.09.2005, Chełmża 2005, ss. 64.


Mickiewicz A., Pan Tadeusz, Warszawa 1960.


Mikucki S., Heraldyka Piastów śląskich.


Milewski J., Wspomnienia o Mazowszu i mazowieckiej szlachcie, Londyn 1988.


Myslivecek M., Erbovnik, aneb kniha o znaciach i osudach etc.


Nad Bałtykiem – W kręgu polityki, gospodarki problemów narodowościowych i społecznych w XIX i XX wieku. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Mieczysławowi Wojciechowskiemu, zbiór studiów pod redakcją Zbigniewa Karpusa, Jarosława Kłaczkowa, Mariusza Wołosa, Toruń 2005.


Nisiecki K., Herbarz Polski, t. VII, Lipsk 1859.


Niesiecki K., Herbarz polski, powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nepomucena Bobrowicza, t.6, Lipsk 1841.


Nieuważny Andrzej, Punkt honoru. Pojedynki w armii Napoleona, [w:] Mówią Wieki, Nr 10/05, s. 38-42.


Nowakowski A., Uzbrojenie późnośredniowieczne w Polsce, [w:] Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 57, 1.I.2003-31.XII.2003, s. 10-17, Toruń 2004.


Nowakowski P., Arsenały domowe rycerstwa polskiego w średniowieczu, Toruń 2006, ss. 425.


Nurek Mieczysław, Polskie Siły Zbrojne w Wielkiej Brytanii po zakończeniu drugiej wojny światowej. Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia w ocenie Inspektorów Generalnych gen. dyw. S. Kopańskiego i gen. bryg. Z. Łakińskiego,

[w:] Nad Bałtykiem - W kręgu polityki, gospodarki problemów narodowościowych

i społecznych w XIX i XX wieku, Toruń 2005, s. 655-671.


O heraldyce i heraldycznym snobizmie, Szymon Konarski, s. 46 i 49).


Odziemkowski Janusz, Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920, ss. 536. Informacje o uwarunkowaniach militarnych i politycznych, rodzajach wojsk i służb, organizacji, szkoleniu i wyposażeniu walczących armii; opis przebiegu 440 bitew

i potyczek oraz 259 biogramów  dowódców i żołnierzy.


Olson Lynne, Cloud Stanley, Sprawa honoru, Dywizjon 303 Kościuszkowski, Zapomniani bohaterowie II wojny światowej, z angielskiego przełożyli Małgorzata

i Andrzej Grabowscy, przedmowa Norman Davies, Warszawa 2004.


Ogrodowska B., Zwyczaje obrzędy i tradycje w Polsce, Warszawa 2000.


Ostaszewski J., Z dziejów Mławskiego Mazowsza, Mława 1934r.


Ostrowski J. Hr., Księga herbowa rodów polskich.


Pająkowska - Kensik Maria, Gwara Borowiacka a inne dialekty Pomorza, [w:] Polszczyzna Bydgoszczan. Historia i współczesność pod red. Małgorzaty Święcickiej, Bydgoszcz 2003, ss. 69-78.


Pamiętnik IX. Zlotu Sokolstwa Polskiego Bydgoszcz 2000 w dniach 2-4.VI.2000 r. oraz udział Sokolstwa Polskiego w XIII. Wszechsokolskim Zlocie w Pradze w dn. 28.VI.-4.VII.2000 r., Bydgoszcz 2000.


Paprocki B., Herbarz rycerstwa polskiego, Kraków 1858.


Parczewski Alfons Józef, Rejestr poborowy województwa kaliskiego 1618- 1620, Warszawa 1879.


Piekosiński Fr., Polska XVI w. Pod względem rozsiedlenia się szlachty, [w:] „Herold polski” 1906.


Pienkos D. E., One hundred years young: A history of the Polish Falco1620, Warszawa of America, 1887-1987, Columbia University, New York 1987, ss. 348.


Piotrowski M., Wyniki badań archeologicznych osadnictwa wczesnośredniowiecznego i średniowiecznego okolic Ciechanowa na przykładzie miejscowości Rzeczki - Orszyny, [w:] Rola szlachty w kształtowaniu polskiego krajobrazu kulturowego, Ciechanów 2000.


Piskozub P., Legioniści polscy w armii włoskiej 1917-1918, Warszawa 1932.


Plewczyński M., Szlachta podlaska w wojsku polskim za ostatnich Jagiellonów, [w:] Drobna szlachta podlaska w XVI-XIX wieku. Materiały z sympozjum w Hołnach Mejera (26-27 maja 1989 roku), red. S. Kuczyński, Białystok 1991, s. 13-27.


Pokłosie Pamiątkowe 125 Lecia Sokolstwa Polskiego, Wydanie specjalne 1992.


Poborski R., Szlachta i chłopi. Stereotypy a życie społeczności lokalnej wybranych miejscowości centralnej Białorusi, [w:] „Etnografia Polska”, t. XLIII, Warszawa 1999.


Pokłosie Pamiątkowe 125-Lecia Sokolstwa Polskiego. 1992, s. 9.


Pomocnicza Służba Kobiet, praca zbiorowa, Londyn 1995.


Polak B. (red.), Biografistyka Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Materiały z VI Ogólnopolskiego Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Kościan 19 kwietnia 1985 r., Koszalin 1985.


Polak B. (red.), Czyn zbrojny Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Materiały z V Ogólnopolskiego Seminarium  Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Kościan 3 kwietnia 1984 r., Koszalin 1984.


Polak B. (red.), Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu 3-5 grudnia1918 r., Koszalin 1999.


Polak B. (red.), Front Przeciw Niemiecki 1919 r., wybór dokumentów wojskowych, Koszalin 1990.


Polak B. (red.), Niemcy a Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Materiały z VIII Ogólnopolskiego Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego, Koszalin 1994.


Polak B. (red.), Rola Wielkopolski w Odbudowie Państwa Polskiego 1918-1919.IX Ogólnopolskie Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Kościan 9 grudzień 1988 r., Koszalin 1989.


Polak B. (red.), Rewindykacja Pomorza i Wielkopolski 1920 r. Wybór dokumentów wojskowych., Koszalin 1999.


Polak B. (oprac.), Walki o Lwów i Małopolskę Wschodnią 1918-1919, t. V. udział wojsk wielkopolskich w walkach marzec 1919 r. – maj 1919 r. Wybór materiałów źródłowych. Kościan 2003.


Polak B., Śliwiński E. (red.), Wielkopolanie w walce o granicę wschodnią Rzeczypospolitej 1918-1920. XIV Ogólnopolskie Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Kościan 2003.


Polak B., Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, Koszalin 1990.


Polscy robotnicy przymusowi w Trzeciej Rzeszy, pod red. Włodzimierza Bonusiaka, Rzeszów 2005.


Polska Armia Błękitna, Poznań 1929.


Polskie rody szlacheckie. Kto jest kim dziś. Opiekę merytoryczno-naukową sprawował

i wstęp napisał: Andrzej Kulikowski. Redaktor koordynujący: Maria Radzimińska. Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1993, ss. 272.


Polskie Towarzystwo Ziemiańskie, spis członków, Warszawa 1999, ss. 125. Andrzej Bogucki s. 9.


Polskie Towarzystwo Ziemiańskie- spis członków, Warszawa 2005 (zawiera wykaz około 1100 osób).


Pomarański Stefan, Pierwsza wojna polska 1918-1920, Warszawa 1920.


Popek Kinga, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Bydgoszczy 1989-2000, Bydgoszcz 2002.

Pośpiech A., Majątek osobisty szlachcica w świetle wielkopolskich pośmiertnych inwentarzy ruchomości z XVII wieku, [w:] „Kwartalnik Historii Materialnej” 1981,

 nr 4.


Pośpiech A., Srebrna łyżka – probierz szlacheckiej zamożności? Nędza i dostatek na ziemiach polskich od średniowiecza po wiek XX, [w:] „Materiały z sesji IHKM PAN, [red.], J. Sztetyłło”, Warszawa 1992.


Pośpiech Andrzej, Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty Wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992. „Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej” 64, pod red. Elżbiety Balcerzak.


Pośpiech Andrzej, Majętności na sprzedaż. Szlachecki handel ziemią i przemiany struktury majątkowej w powiecie kaliskim w latach 1580-1655, 1989r.


Potkański K., Zapiski herbowe z dawnych ksiąg ziemskich przechowywanych

w archiwach radomskim i warszawskim, [w:] Archiwum Komisji Historycznej 1925,t. 3.


Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, Katalog źródeł i materiałów pod red. Stanisława Sierpowskiego, Poznań 2003, ss.501.


Powstańcy wielkopolscy...Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/1919, t.II, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2006.


Prezes ZTG ”Sokół” w Polsce Dr Andrzej Bogucki, /w:/ Kronika Wojska Polskiego 2006, Wojskowe Biuro Badań Historycznych, Warszawa 2007, s. 139 – 143.


Pruszak Tomasz Adam, „O ziemiańskim świętowaniu. Tradycje Świąt Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy w kręgu ziemiaństwa polskiego w drugiej połowie XIX

i pierwszej połowie XX wieku, Warszawa 2006, s. 265.


Pszczółkowski A., Szlachta przasnycka w połowie XIX w., szkice, Warszawa 2000.


Radzimiński Z., W obronie nazw i przydomków rodowych, MH, t. 6, s.2-3.


Radziwiłłowicz D., Błękitna Armia, Warszawa 1997.


Raport Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce za lata 1989-1991 (oprac. A. Bogucki), Warszawa-Bydgoszcz 1991.


Raport Sprawozdawczy Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 29.03.2003-10.02.2007 (oprac. A. Bogucki), Bydgoszcz 2007r.


Regestr Pogłównego Prowincji Wielkopolskiej, Biblioteka Narodowa, mf. 1856.


Regestr Diecezji Ks. Czajkowskiego, Biblioteka Narodowa, mf. 7679.


„Regestr Diecezjów” Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, do druku podał Sławomir Górzyński, przypisami i wstępem opatrzyli Krzysztof Chłapowski i Sławomir Górzyński, Warszawa 2006, ss. 999. (Pominięte zostały terytoria, które w wyniku I rozbioru (1772) znalazły się poza granicami Rzeczypospolitej (część ziemi gnieźnieńskiej, Kujaw Zach., Ziemi Chełmińskiej, Prus Królewskich (Pomorza), Prus Książęcych i in.). (Dot. Boguckich, ss. 25,155,393-398,412.)


Rietstap J. B., Armorial general.


Roczniki Polskiego Towarzystwa Heraldycznego.


RODZINA – Herbarz Szlachty Polskiej, opracowany przez Seweryna Hrabiego Uruskiego przy współpracy Adama Amilkara Kosińskiego, wykończony i uzupełniony przez Aleksandra Włodarskiego, wydany staraniem i kosztem córek autora. Tom I. Warszawa skład główny księgarnia Gebethnera i Wolffa, 1904.


Rogowska H., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz-Fordon 1923-2003, Bydgoszcz 2003.


Rosłaniec S., Samorzutne scalenie gruntów wśród mazowieckiej i podlaskiej szlachty zagrodowej, Warszawa 1928.


Rostworowski E., Ilu było w Rzeczypospolitej obywateli szlachty, KH, r. 94, 1987, nr 3, s. 3-40.


Rozbicka M., Założenia dworskie i dwory średniej i drobnej szlachty w drugiej połowie XIX wieku na Północnym Mazowszu, mpis., Warszawa 1996.


Ruppertowa T., O szlachcie drobnej, inaczej cząstkowej, „Wisła”, t. 2.


Ruppertowa T., O szlachcie, „Wisła” 1903, t. 17.


Russocki S., Formy władania ziemią w prawie ziemskim Mazowsza (koniec XIV-połowa XVI w.), Warszawa 1961.


Russocki S., Mazowieckie rody gniazdowe. Kilka uwag w sprawie ich genezy

i charakteru, „Przegląd historyczny” 1961, t. 52, z.1.


Russocki S., Elementy wspólnoty w osadach drobnoszlacheckich Mazowsza (XV-XIX w.), Zeszyty Naukowe FUW, Zeszyt 19, Humanistyka, dział H – prace historyczne, t. 4, 1977,s. 175-199.


Russocki S., Mazowieckie rody gniazdowe. Kilka uwag w sprawie ich genezy

i charakteru, PH, t.52, 1968, z.1, s. 1-10.


Ryfowa A., Działalność Sokoła polskiego w zaborze pruskim i wśród wychodźstwa

w Niemczech (1884-1914), Warszawa-Poznań 1976.


Sadkowski J., Szlachta drobna w powiatach Płońskim i Płockim, „Wisła” 1903, t. 17.


Sawicki Zbigniew, Traktat szermierczy o sztuce walki polską szablą husarską, Zawiercie 2004, ss. 286.


Seczys E., Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861.


Semkowicz W., W sprawie początków szlachty na Litwie i jej ustroju rodowego, „Kwartalnik historyczny” 1915.


Semkowicz W., Wywody szlacheckie w Polsce XIV-XVII w., „ Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, t. 3.


Siekierski S., Kultura szlachty polskiej w latach 1864-2001, Pułtusk 2003.


Sieradzan Wiesław, Sąsiedztwo mazowiecko-krzyżackie w okresie przemian politycznych w Europie środkowo-wschodniej w latach 1411-1466, Toruń 1999.


Sierociński Józef, Armia Polska we Francji. Dzieje wojsk gen. Hallera na obczyźnie, Warszawa 1929.


Sierpowski St., Powstanie armii polskiej we Włoszech w czasie pierwszej wojny światowej, „Roczniki Historyczne” 1976. R. XLII.


Sienkiewicz Michał, Odrodzenie Sokolstwa Polskiego na Litwie, [w:] Ze studiów nad polskim dziedzictwem w świecie, pod red. L. Nowaka i M. Szczerbińskiego, Gorzów Wlkp. 2002, s. 252-256.


Sikorska-Kulesza J., Deklasacja drobnej szlachty na Litwie i Białorusi w XIX wieku, Warszawa 1995.


Sikorska Anna Maria, Wiejskie siedziby szlachty polskiej z czasów saskich, W-wa 1991.


Siłecki R., Drobna szlachta i wsie szlacheckie środkowego Polesia na Ukrainie pod koniec XX w, „Rola szlachty w kształtowaniu polskiego krajobrazu kulturowego”, Ciechanów 2000.


Skarżyński W., Armia Polska we Francji w świetle faktów, Warszawa 1929.


Skonka Cz. Hallerczycy Pomorza i ich potomkowie, Gdańsk 2006, ss. 192.


Skonka Cz., Śladami Józefa Hallera, Gdańsk 1990.


Skonka Cz., Śladami Generała Hallera, Gdańsk 1995.


Skonka Cz., Słownik Biograficzny Hallerów i Hallerczyków, Gdańsk-Puck 2004.


Skonka Cz., Spotkania z Austrią, Gdańsk 1999.


Skonka Cz., Na szlakach Błękitnego Generała, Gdańsk 2000.


Skonka Cz., Śladami Zaślubin Polski z Morzem, Gdańsk – Puck – Kołobrzeg 2002.


Skryte Oblicze Systemu Komunistycznego, opr. Bäcker R., ks. Maj J., OchinowskiT., Żebrowski L., Żaryn J., Zaborski M., Zybertowicz A., Stobiecki R., Hübner P., Connelly J., U źródeł zła...., Warszawa 1997.


Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919. Redakcja naukowa Antoni Czubiński, Bogusław Polak, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002.


Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod red.

B. Chlebowskiego, Warszawa 1880-1902.


Słownik Geograficzny Państwa Polskiego i ziem historycznie z Polską związanych, Warszawa 1936.


Smoleński W., Drobna szlachta w Królestwie Polskim – Studium etnograficzno-społeczne, Warszawa 1885.


Smoleński W., Szkice z dziejów szlachty mazowieckiej, Kraków 1908r.


Snopko J., Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Galicji 1867-1914, Białystok 1997.


Solidarność Podziemna 1981-1989, pod red. Andrzeja Friszke, W-wa 2006, ss. 700. (Dot. działacza z woj. łódzkiego, Włodzimierza Boguckiego, z Komisji Krajowej).


Spis szlachty Królestwa Polskiego, z dodaniem krótkiej informacji o dowodach szlachectwa, Warszawa 1851.


Społeczeństwo Pomorskie w latach okupacji niemieckiej 1939-1945, Materiały XIII sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 15 listopada 2003 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2004, ss. 198.


Społeczeństwo białoruskie, litewskie i polskie na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej w latach 1939-1941, pod red. T. Strzembosza i M. Giżejewskiej, Warszawa 1995.


Stefanowska Z., [red.], Tradycje szlacheckie w kulturze polskiej, Warszawa 1976.


Stekert A., Przydomki polskie, litewskie i Rusińskie, Londyn 1960.


Stolkowski Feliks, Rymy z Chemżu zwiunzane, po chemżyńsku spisane, Chełmża 2005, ss. 22.


Strzałko Maria, Pałace i dwory w dawnym województwie kaliskim, t. I, W-wa 1994.


Swat Tadeusz, Gloria Victis, Mogiły poległych z okresu powstania styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich, Pruszków 2004, ss.240.


Szaniawski J., Szlachta zagonowa, „Niwa” 1890, nr 12.


Szczerbiński M., Zarys działalności Sokolstwa Polskiego na obczyźnie w latach 1887-1918, AWF Katowice 1982.


Szlachta Podlaska od połowy XIX wieku do III Rzeczypospolitej, Siedlce, ss. 200.

Szlanta Piotr, C. K. Dezerterzy? Morale armii monarchii naddunajskiej podczas pierwszej wojny światowej, [w:] Mówią Wieki, Nr 10/05, s. 22-27.


Szmagier K., Generał Anders i jego żołnierze, Warszawa 1993.


Szmyt Mariola, 150. rocznica śmierci Adama Mickiewicza, 24.12.1798-26.11.1855, Poranek, Młodzi bydgoszczanie czytają Adama Mickiewicza, [w:] „Wiadomości, Głosy, Rozmowy o Szkole”.


Szuro S., TG „Sokół” w Małopolsce – zarys dziejów, Kraków 1999.


Szybkowski Sobiesław, Kujawska szlachta urzędnicza w późnym średniowieczu (1370-1501), Gdańsk 2006, ss. 811.


Szydłowski W., Generał Józef Haller. Zarys biografii harcerskiej, Katowice 1993.


Szymański J., Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993.


Szymański J. Herbarz rycerstwa polskiego z XVI w.


Światowy Zjazd Związków Sokołów Polskich – Poznań 9 października 2001, Warszawa-Bydgoszcz, 1991, ss. 25, oprac. A. Bogucki.


Strzembosz Tomasz, Antysowiecka partyzantka i konspiracja nad Biebrzą X 1939-VI 1941,Warszawa 2004, ss.236. Dotyczy m. in. udziału szlachty.


Szczygielski Wacław, Konfederacja Barska w Wielkopolsce 1768-1770, Instytut Wydawniczy PAX, 1970, s. 29-39.


Ślusarek K. , Szlachta zagrodowa w Galicji 1772-1939, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, Rzeszów 1995, t. II, s. 117-118.


Świadectwo Świętości Do Procesu Beatyfikacyjnego i Kanonizacyjnego Ojca Świętego Jana Pawła II Wielkiego (1920 -2005), Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Bydgoszcz – Fordon, dn. 18.05.2005 r. W imieniu Zarządu ZTG „Sokół” w Polsce podpisali : Andrzej Bogucki – prezes, ks. Edmund Sikorski – kapelan, Hanna Rogowska – sekretarz generalny, Jerzy Boniecki – naczelnik wyszkolenia sportowego. Wysłano do: Jego Świątobliwość Ojciec Święty Benedykt XVI, Vatican, J. E. Kardynał Camillo Ruini, Nuncjusz Apostolski w Polsce Arcybiskup ks. Józef Kowalczyk, Prymas Polski J.E. Ks. kard. Józef Glemp, Ordynariusz Archidiecezji Gnieźnieńskiej Arcybiskup Henryk Muszyński, J. E. Jan Tyrawa, Biskup Diecezji Bydgoskiej, Kapelan ZTG „Sokół” w Polsce ks. prałat Edmund Sikorski. Opublikowano: [http://sokol.cinsp.prv.pl/], książka: Agnieszka Lepiarczyk, Ilona Grońska, „Sokół” w Małopolsce w latach 1989 – 2005, Kraków 2005, s. 93.


Taszycki W., Patronimiczne nazwy miejscowe na Mazowszu, Kraków 1951.


Taszycka Maria, Polskie pasy kontuszowe, Kraków 1985, ss. 112.


Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit - upadek-relikty, Warszawa 1978.


Tazbir Janusz. SILVA RERUM, Historicarum, s. 230-234, Warszawa 2002, ss. 387.


Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty Wielkopolskiej XV-XX w., CD, wyd. Biblioteka Kórnicka PAN, Kórnik-Poznań 1995. Także: Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne. Towarzystwo Genealogiczno-Heraldyczne w Poznaniu.


Terech M., Zarys dziejów Sokolstwa Polskiego, Warszawa 1932.


The Role of Pittsburgh’s POLISH FALCONS in the organization of THE POLISH ARMY IN FRANCE by Joseph A. Borkowski. Published by Polish Falcons of America. Pittsburgh, Pa., 1972.


Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Łodzi 1990-1995, Łódź 1995.


Trawiński Witold H., Odyseja Polskiej Armii Błękitnej, oprac. i wstępem poprzedził Włodzimierz Suleja, Ossolineum 1989.


Udział Ziemian w Ruchu Sokolim. Zob. Janina Budzyńska -Topolewska, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, [w:] Wiadomości Ziemiańskie, nr 12 z 18.12.2002 r., s. 51-54.


Uroczystość Poświęcenia i Przekazania Sztandaru Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz-Fordon w dniu 5 czerwca 1992 r., Bydgoszcz 1992.


Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t.9, Warszawa 1909.


Urzędnicy podlascy XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Dubas - Urwanowicz, W. Jarmolik, M. Kulecki i J. Urwanowicz, Kórnik 1994.


Wachowiak Bogdan, Gospodarka folwarczna w domenach Księstwa Pomorskiego

w XVI i na początku XVII wieku, Warszawa 2005, s. 236.


Walter J., Czyn zbrojny wychodźstwa polskiego w Ameryce – Zbiór dokumentów

i materiałów historycznych, New York – Chicago 1957. Pierwsze wydanie krajowe poprawione i uzupełnione, Wydano Staraniem Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. Opracowanie wydania krajowego, Jacek Praga, Zbigniew B. Kumoś, Warszawa 2001, ss. 546. Tamże m.in. Sokolstwo kształci kadry oficerskie

w Kanadzie, s. 177-185. Także udział sokolstwa jako żołnierzy Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera.


Wańkowicz Melchior, Monte Cassino, Warszawa 1989.


Wasilewski S., Pięćdziesiąt lat zwątpienia, nadziei i walki 1864-1914, 2006 (?), ss. 630. Na s. 126 – dot. Marcelego Boguckiego skazanego na 8 lat zesłania. Związany z ruchem narodowym R. Dmowskiego.


Waszczyńska K., Współczesny obraz szlachcica na pograniczu litewsko-białoruskim, Maszynopis pracy magisterskiej, Archiwum Instytutu Etnologii UW, M. 430, Warszawa 1996.

Waszczyńska K., Kto to jest szlachcic, czyli o obrazie szlachcica w oczach współczesnych mieszkańców pogranicza litewsko-białoruskiego, [w:] „Etnografia Polska” 1996, t. XL, z. 1-2.


Watt Richard M., Gorzka chwała, Polska i jej los 1918-1939, przełożył Piotr Amsterdamski, przedmowa Norman Davies, Warszawa 2005.


Wojciechowski M., Powrót Pomorza do Polski, 1918-1920, Toruń 1981.


Wolańczyk M., Katechizm Sokoli, Lwów, Nakładem Dzielnicy Małopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych Sokolich w Polsce 1927.

197. Wolff A., Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI w., Kraków 1937.


Wolff A., Nazwy miejscowe na Mazowszu, „Onomastica” 1955-1956, t. 1-2.


Wolff A., Studia nad urzędnikami mazowieckimi 1370-1526, Warszawa 1962.


Wiadomości Ziemiańskie - Silva Rerum, red. Andrzej Laudowicz.


Władze i społeczeństwo niemieckie na Pomorzu Wschodnim i Kujawach w latach okupacji niemieckiej (1939-1945), Materiały XIV sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 13 listopada 2004r, pod redakcją Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2005, ss. 256.


Wrzosek M., Aktywność militarna Związku Sokołów Polskich w Ameryce 1887-1914, „Niepodległość i Pamięć” 1998, nr 10.


Wrzosek M., Armia Polska we Francji (4 czerwca 1917-16 kwietnia1919), publ.: Polonia  w walce..., Pułtusk 1999.


Wrzosek M., Polski czyn zbrojny podczas pierwszej wojny światowej 1914-1918, Warszawa 1990.


Wrzosek M., Powołanie Armii Polskiej we Francji i początkowy nabór ochotników do jej szeregów (czerwiec-październik 1917), Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska, Białystok 2000, nr 13.


Wrzosek M., Z dziejów sokolstwa polskiego w Ameryce (1 sierpnia 1914-3 czerwca 1917, publ.: Księga jubileuszowa Muzeum Wojska 1968-1998, Białystok 1999.


Wrzosek M., Związek Sokołów Polskich w Ameryce (1887-1920), Militarne przygotowania i udział w zbrojnej walce o niepodległość Polski, Toruń 2004, ss. 394.


Wyczański A., Studia nad folwarkiem szlacheckim w Polsce w latach 1500-1580, Warszawa 1960.


Wyczański A., Polska Rzeczą Pospolitą Szlachecką, Warszawa 1991.


Verbum Nobile, pismo środowiska szlacheckiego, red. naczelny Marcin Michał Wiszowaty, Związek Szlachty Polskiej, Gdańsk.


Verbum Nobile – pismo środowiska szlacheckiego, nr 16/2007, Gdańsk 2007, ss. 145.


Volumina Legum.


Všesokolský Slet Praha 2000, Praha 2001, ss. 223 (pamiętnik zlotu).


XV. lat polskiej Armii Błękitnej, Poznań 1929.


Zaborski B., O kształtach wsi w Polsce i ich rozmieszczeniu, [w:] „Prace Komisji Etnograficznej PAU”, nr 1, Kraków 1926.


Zając St., Z historii krakowskiego kościoła garnizonowego p.w. św. Agnieszki, Kraków 1994.


Zajączkowski A., Elity urodzenia, Warszawa 1993.


Zajączkowski St., Własność rycerska w dawnych ziemiach; łęczyckiej i sieradzkiej do poł. XIII w., „Rocznik Łódzki” 1961, t. IV (VII).


Zajączkowski St., Wielowiekowa własność szlachecka w dawnych ziemiach: łęczyckiej i sieradzkiej w drugiej połowie XIII i XIV w., Rocznik Łódzki 1964, t. X (XII).


Hr. Zajączkowski Bogusław Jerzy, Armoriał czyli poczet herbów – zbroi – klejnotów zacnych Polskich Rodów Rycerskich i Szlacheckich oraz możnych familii Rycerskich i Szlacheckich Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bernardinum Pelplin 2003.


Zajączkowski Bogusław Jerzy, Armoriał czyli poczet herbów klejnotów zacnych, Pelplin, ss. 396.


Zakrzewski L.S., Rodzina. Szkice historyczno-genealogiczne, Warszawa 1991.


Zakrzewski L.S., Przyczynek do dziejów szlachty polskiej, Warszawa 1995.


Załęski Piotr, Okruchy wielkich łowów, Warszawa 2005.


Zawadzki J., Drobna szlachta wobec Kraju, „Gazeta Rolnicza” 1862, nr 22.


Zierhoffer B., Nazwy miejscowości Mazowsza północnego, Wrocław 1957.


Zierhoffer K., Nazwy miejscowe północnego Mazowsza, Prace Onomastyczne, nr 3, Wrocław 1957.


Znamierowski Alfred, Herbarz rodowy, Warszawa 2004.


Żygulski K., Wartości i wzory kultury, Warszawa 1975.


Z dziejów Polski i Emigracji (1939-1989). Księga dedykowana byłemu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Ryszardowi Kaczorowskiemu, pod red. Marka Szczerbińskiego i Tadeusza Wolszy, ss. 545, Gorzów Wlkp. 2003.

Z dziejów prasy harcerskiej w kraju i na obczyźnie, tom studiów dedykowany pamięci Zygmunta Lechosława Szadkowskiego (1912-1995), pod redakcją Wiesława Kukli

i Marka Szczerbińskiego, Gorzów Wlkp., 2003.


Ze studiów nad polskim dziedzictwem w świecie, pod red. Leonarda Nowaka i Marka Szczerbińskiego, Gorzów Wlkp., 2002, ss. 387.

198. Z żałobnej karty, Czesław Bogucki, Sokół 1993 m 4, (15), s. 7.


Zjazd Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, [w:] Myśl Polska nr 11/2007r