Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy 2007
KRONIKA
KRONIKA
40. Rocznica Śmierci Adama Grzymały-Siedleckiego
W 2007 roku przypada 40.rocznica śmierci wybitnego polskiego literata, dramaturga, krytyka literackiego i teatralnego, dyrektora teatru, reżysera i szlachcica Adama Grzymały-Siedleckiego, ur. 29.01.1876 r. w Wierzbnie w powiecie miechowskim, zmarłego 29.01.1967 r. w Bydgoszczy. Związany był z Bydgoszczą od 1922 roku. Dnia 17 stycznia 2007 roku Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy uczcił pamięć Adama Grzymały-Siedleckiego.
W kościele parafialnym wybitnego bydgoszczanina p.w. św. św. Piotra i Pawła przy Placu Wolności odmówiono modlitwę za Duszę ŚP Adama Grzymały-Siedleckiego. Następnie zorganizowano wizytę w dawnym jego ostatnim powojennym mieszkaniu, w którym znajduje się Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego przy ul. Libelta 5. Delegacja Związku Szlachty Polskiej w składzie Urszula Bogucka, Andrzej Bogucki, Elżbieta Kromplewska, Romuald Kromplewski, Jerzy Długosz, zapoznała się ze zbiorami m.in. biblioteką, dokumentami, obrazami, fotografiami, biurkiem, na którym pisał książki, meblami, przedmiotami codziennego użytku m.in. oryginalną laską autora. Wizytę Związku Szlachty Polskiej odnotowano w kronice gości. Następnie niedaleko w kawiarni „Colombina” przy ul. Krasińskiego 5, przy kawie i ciastkach wspólnie wspominano i opowiadano ciekawostki, został przedstawiony biogram Adama Grzymały-Siedleckiego opublikowany w Bydgoskim Słowniku Biograficznym, t.2. Andrzej Bogucki przypomniał ważny fakt z Jego życia. Otóż w rozmowie towarzyskiej sprzed przeszło 20 lat z Marianem Turwidem wielce zasłużonym bydgoszczaninem zaznaczył on, że Adam Grzymała-Siedlecki posiadał bardzo mocną tożsamość szlachecką. Marian Turwid wspomniał, że po wojnie gdy Adam Grzymała-Siedlecki miał podjąć pracę w Wydziale Kultury i Sztuki w Urzędzie Wojewódzkim, musiał wypełnić obszerny jaki w tamtych czasach stosowano kwestionariusz osobowy. W rubryce pochodzenia napisał szlachcic. Urzędnicy „złapali się za głowę” w Polsce socjalistycznej nie było innego pochodzenia społecznego jak tylko robotnicze, chłopskie i inteligenckie. Podobno Adam Grzymała-Siedlecki nie zmienił wpisu. Warto dodać, że główne miejskie uroczystości rozpoczęły się 29.01.2007 r. otwarciem wystawy w Bibliotece Miejskiej i Wojewódzkiej w Bydgoszczy. Po uroczystości Związek Szlachty Polskiej zapalił znicz na grobie Adama Grzymały Siedleckiego na Cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy. 3.02.2007 r., zaś w Filharmonii Pomorskiej odbyła się premiera Jego komedii pt. „Popas Króla Jegomości”. (Oprac. alb)
Polskie osadnictwo wojskowe na Kresach II Rzeczypospolitej Polskiej
Dnia 7 marca 2007r. w Miejskim Ośrodku Kultury odbyło się spotkanie członków Bydgoskiego Towarzystwa Heraldyczno Geneaologicznego i Związku Szlachty Polskiej. W spotkaniu uczestniczyło 20 osób. Andrzej Bogucki wygłosił wykład pt. „Polskie osadnictwo wojskowe na Kresach II Rzeczypospolitej Polskiej”. Po wykładzie przybyli członkowie Związku Szlachty Polskiej spotkali się przy kawie w kawiarni „Kaskada”. Na spotkanie przybyli z Bydgoszczy: Andrzej Bogucki, Romuald Kromplewski z żoną Elżbietą, Karol Rawicz Kostro i z Torunia: Tomasz Kozłowski i Michał Wazgird. Swoją nieobecność usprawiedliwili Michał Styp Rekowski i Jarosław Janczewski. Podczas spotkania omówiono działalność członków Związku Szlachty Polskiej w woj. kujawsko-pomorskim. Członkowie z Bydgoszczy i Torunia ustalili, że siedziba oddziału może być w Bydgoszczy lub Toruniu. W najbliższym czasie obecni na spotkaniu członkowie przeprowadzą rozmowy i będą się starać wskazać kandydatów do władz oddziału. Jeśli powyższe ustalenia się powiodą, zaplanowano formalne spotkanie założycielskie oddziału na zamku w Bierzgłowie. Oprac. alb.
Litwa – Łotwa – Estonia 11 – 18 kwietnia 2007 r
Bydgoszcz – Olsztyn – Suwałki – Kowno – Janów – Wiłkomierz – Anyksciai – Uciany – Jeziorosy – Stelmuże – Dyneburg – Rzeżyca (Rezekne) - Dryciany (grób Manteuffla) – Marienberg (Aluskne) – Góra Suur Munamagi – Werro - Dorpat (Tartu) – Alatskivi – wsie nad jez. Pejpus (Raja, Mustvee, i inne) – Kuremae (klasztor Puhtisa) – Narwa – Joesuu – Johvi – Kotla Jarve – Toolse – Wasenburg – Jogeva – Laiuse – Dorpat – Wyspa Piirisaar na jez. Peipus (Czudzkim) – Dorpat – Otepaa – Sangaste – Walga - Cesvaine – Warklany – Dyneburg – Jeziorowy – Wiłkomierz (Ukmerge) – Kowno – Suwałki – Łomża – Ostrołęka – Ciechanów – Sierpc – Toruń - Bydgoszcz. Na taką trasę wyruszyła w tym roku kwietniowa wyprawa, zorganizowana przez Bractwo Inflanckie w Bydgoszczy, w której uczestniczyło także kilku (trzech) członków Związku Szlachty Polskiej, którzy należą jednocześnie do obu z tych szlachetnych organizacji. Szczegółowe poznawanie Inflant, a szczególnie tych ziem, które przez 150 lat były pod władaniem królów polskich, stało się już tradycją od szeregu lat i była to wyprawa któraś z rzędu, chociaż ja uczestniczyłem w takiej po raz pierwszy. Oczywiście indywidualnie to odwiedzałem tamte strony już wcześniej wielokrotnie, przeważnie jednak duże miasta lub te okolice, gdzie mieszkali moi krewni lub przodkowie. Teraz jednak penetrowaliśmy dokładnie, niemal krok po kroku wsie miasteczka, zameczki i folwarki obronne zwane mezami, a już szczególnie cerkwie starowierców i inne zakątki ważne dla kultury mieszkających tam narodów. Nie będę oczywiście opisywał wszystkich szczegółów, tylko parę „błysków flesza”: Oto w litewskim miasteczku Anyksciai nad Świętą Rzeką, odłączyliśmy się nieco razem z żoną od grupy i zupełnie przypadkowo spotkaliśmy proboszcza, chociaż początkowo nie wiedzieliśmy z kim rozmawiamy. To właściwie on przechodząc obok i widząc polską rejestrację naszego busa, zaczął wypytywać dobrą polszczyzną skąd jesteśmy i co tutaj robimy. Ciekawe jest to, że dopiero gdy mieliśmy odjeżdżać, przy pożegnaniu i wymianie adresów, okazało się, że ksiądz ten ma to same nazwisko co my: Kromplewski. Ponieważ moja rodzina od XVII do XIX wieku przez prawie 300 lat mieszkała w tych stronach, nie wykluczone, że mógł on być potomkiem któregoś z moich przodków. Tego już wprawdzie nie udało się ustalić, niemniej załączam poniżej zdjęcie z tej trochę zabawnej sytuacji.Zdjęcia : W środku ks. Stanisław Kromplewski – proboszcz parafii Anyksciai, oraz ja, Romuald Kromplewski z żoną Elżbietą. Przed pomnikiem poległych polskich żołnierzy w Dyneburgu od lewej: Jarosław Janczewski h. Dołęga, Andrzej Bogucki h. Awdaniec i Romuald Kromplewski h. Korab.Ciekawa jest historia tego pomnika i tego miejsca. W roku 1920 wojska polskie nie tylko zwyciężyły Armię Czerwoną pod Warszawą, ale pognały ją aż za Dźwinę i wyzwoliły część ziem łotewskich, które następnie im oddały. Jednak w walkach o ich wyzwolenie wielu polskich żołnierzy poległo. Wdzięczni Łotysze wystawili im w Dżwińsku pomnik na cmentarzu. Gdy siłą po 2. Wojnie Światowej przyłączono Łotwę do Związku Radzieckiego, mocodawcy moskiewscy pomnik zburzyli, groby na cmentarzu zrównali spychaczami i zrobili tu żwirownię. Po odzyskaniu przez Łotwę z latach 1990. niepodległości, postawiono tu nowy pomnik, właśnie ten widoczny na zdjęciu. U podnóża krzyża, na tablicach wypisano imiona poległych polskich żołnierzy.
W Estonii bardzo byłem zadowolony z możliwości zobaczenie m. Valga. Turystycznie nie było tam nic specjalnego, ale to miejsce, gdzie mój dziadek spędził z rodzina 27 lat i gdzie urodził się mój ojciec, ciocie i inni krewni. Kończąc jeszcze prezentuję poniżej pomnik poległych w walce o jezioro Pejpus: Dwaj rycerze w zamku Toolse (Estonia) nad zatoką Fińską.
Ach, tak! Ten z prawej to przecież nasz Reprezentant Regionalny – Andrzej Bogucki h. Abdank! Oprac. Romuald Kromplewski.
Szlachta bydgoska na Święcie Szlachty oraz swoich trasach 2007
Związek Szlachty Polskiej Oddział w Białymstoku, na czele z prezesem Łukaszem Lubicz Łapińskim zorganizował „Święto Szlachty” 13-15 lipca 2007r. Podróż po Polskich Kresach odbyła się z udziałem przeszło 40 osób ze Związku Szlachty Polskiej z Bydgoszczy, Gdańska, Łodzi, Poznania, Warszawy, Białegostoku. Gośćmi m. in. byli pani Maria Bukin z Aleksandrowiczów – wiceprezes Związku Tatarów Rzeczypospolitej i pan Artur Konopacki z Związku Tatarów Rzeczypospolitej, konsultant ZSzP ds. Tatarów. Szlachta bydgoska uczestniczyła w Święcie Szlachty Polskiej w składzie: Anna, Urszula i Andrzej Boguccy oraz Elżbieta i Romuald Kromplewscy. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że wyprawa bydgoska była poszerzona o dalsze regiony, w których brał udział wnuk państwa Kromplewskich Piotr. Wyprawa bydgoskiej szlachty w wielkim skrócie przebiegała następująco: 13 lipca 2007r. rano o 6.00 z Bydgoszczy dwoma samochodami wyruszono na trasę: Toruń-Sierpc-Ciechanów-Gołotczyzna. Tu zwiedzono piękne Muzeum Szlachty Mazowieckiej oraz Muzeum Pozytywizmu. Następnie zwiedzono Zamek w Ciechanowie. Kolejną miejscowością była Opinogóra, gdzie zwiedzono kościół z kryptą grobów Rodziny Krasińskich, cmentarz zabytkowy oraz piękny park i pałac tej rodziny, w którym znajduje się Muzeum Romantyzmu. Potem trasa przebiegała przez Bogucin, Różan, Ostrów Mazowiecka, Zambrów, Białystok, Horodiany. W Horodianach w nowym pięknym pensjonacie „Zdrojówka” była nasza baza, gdzie spędziliśmy 2 noclegi.Wieczorem w „Zdrojówce” przy wspaniałej uroczystej kolacji spotkała się przybyła szlachta. Po powitaniu przez prezesa Łukasza Lubicz Łapińskiego rozpoczęły się braterskie rozmowy przy suto zastawionym stole. Następnego dnia 14 lipca 2007r. z prezesem – przewodnikiem Łukaszem Lubicz Łapińskim autokarem przeszło 40 uczestników Święta Szlachty udało się na zwiedzanie Supraśla – miasta, prawosławnego klasztoru pobazyliańskiego. Niezapomnianą chwilą był przejazd i pobyt w Puszczy Knyszyńskiej, zwiedzono Arboretum Powstańców 1863 roku. Po posiłku podczas postoju w Puszczy skierowano się poprzez Krynki do wsi tatarskiej Kruszynian, gdzie zwiedzono meczet i mizar cmentarz tatarski. Po tych obiektach oprowadził nas świetny znawca tematyki tatarskiej i muzułmańskiej, potomek szlachty tatarskiej Artur Konopacki. W Jurcie tatarskiej w Kruszynianach na powietrzu odbyła się wspaniała biesiada integracyjna szlachty polsko-tatarskiej. Smakowały suto zastawione jadłem tatarskim potrawy, kulturalnie przepijane trunkami. Przy wspólnych śpiewach z akordeonem minął kolejny miły dzień. Następnego dnia 15.07.2007r. zwiedziliśmy Białystok – stare miasto, katedrę oraz Pałac Branickich. W katedrze członkowie ZSzP pomodlili się w intencji Rzeczypospolitej. Później pojechaliśmy taborem samochodów na wspólną turystyczną wędrówkę. W stylowym dworku szlacheckim w Turośni Kościelnej członków ZSzP gościł Jan Szrzedziński członek ZSzP O/Białystok oraz prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego – Oddział Białystok. W atmosferze dworku szlacheckiego odbyły się towarzyskie miłe rozmowy przy nalewce przyrządzonej przez gospodarza. Zwiedzono dworek i dokonano wpisu do kroniki z okazji wizyty w 597 rocznicę bitwy pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. Zwiedzono drugi dworek i majętność brata Jana wraz ze stadniną 30 koni, gdzie istnieje dzisiejszy szwadron kawalerii. Następnie tabor samochodów udał się do Choroszczy i Tykocina gdzie zwiedzono zabytki tych pięknych miejscowości. Tu w Tykocinie 15.07.2007r. zakończono zjazd ZSzP. Przed pomnikiem hetmana Stefana Czarnieckiego wykonano pamiątkowe zdjęcie. Wszyscy się pożegnali i rozjechali. Rodziny Boguckich i Kromplewskch swoimi autami pojechały poprzez Knyszyn-Suchowolę-Augustów do m. Płaska obok śluzy Gorczyca, gdzie spędzono dwa noclegi w Puszczy Augustowskiej. Następnego dnia 16.07.2007r. zwiedzono Augustów, port, stare miasto i popłynęliśmy po Kanale Augustowskim statkiem „Serwy”, którym płynął papież Jan Paweł II. Kierował kpt. Leonard Okuniewski, ten sam, który kierował statkiem z papieżem. Warto zauważyć, że zwiedzono też Muzeum 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, które się mieści na strychu kościoła pw. MB Częstochowskiej w Augustowie. Następnego dnia 17.07.2007r. samochodem pojechaliśmy do sanktuarium w Studzienniczej gdzie przebywał i modlił się Ojciec Święty Jan Paweł II. W tym sanktuarium szlachta kujawska pomodliła się w intencji Rodzin Boguckich i Kromplewskich oraz wszystkich Rodzin Związku Szlachty Polskiej. W imieniu ZSzP dokonano z datą 17.07.2007r. stosownego wpisu do księgi pamiątkowej sanktuarium. Ze Studzienniczej rodzina Kromplewskich udała się na Litwę, a Boguckich na Mazury poprzez Ełk do Wierzbin k/Orzysza, gdzie mieliśmy w „Zajeździe Rado” nocleg. W upalny dzień opalaliśmy się i kąpaliśmy w jeziorze Śniardwy na biwaku obozowiska „Pod Sosnami” w Okartowie. Zwiedzono tą miejscowość oraz Orzysz. Dnia 18.07.2007r. pojechaliśmy do Mikołajek, gdzie zwiedzano miasto i port żeglarski. Potem trasą przez Mrągowo-Olsztyn-Olsztynek-Stębark dotarliśmy do Grunwaldu, gdzie zwiedziliśmy Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej, po czym w Stębarku w pięknej „Gospodzie Rycerskiej” z wystrojem herbów rycerskich spożyliśmy smaczny obiad. Pojechaliśmy dalej przez Lubawę – Nowe Miasto Lubawskie – Brodnicę do Bobrowa na groby przodków rodziny Cybulskich oraz odwiedzono miejsce gdzie stał dwór Rodziny Zumbachów. Z tej rodziny pochodził i tu młode lata spędził Jan Zumbach wspaniały lotnik, dowódca polskiego Dywizjonu 303 w Anglii podczas II wojny światowej. Jego pamięci poświęcona jest okoliczna pamiątkowa tablica umieszczona na głazie w Bobrowie obok gimnazjum. Następnie przez Toruń dotarliśmy do Bydgoszczy. Razem przejechaliśmy naszym autem Seicento 1183 km. Natomiast rodzina Kromplewskich ze Studzienniczej pojechała trasą: Sejny, Ogrodniki, Wilno Górze – Ostra Brama (Modlitwa), Powiewiórkę (miejsce chrztu Józefa Piłsudskiego), Zułów m. ur. Marszałka Józefa Piłsudskiego, gdzie można zobaczyć pomnik tablicę i fundamenty dworku. Dokonano zapisu do księgi pamiątkowej (w budynku obok pomnika 3 dziewczynki i chłopiec opiekują się tą księgą) przez Święciany – Ignalino – Dukszty (miejsce ślubu dziadka Antoniego Kromplewskiego w 1888r.) i majątek Zielona Łąka gdzie mieszkał dziadek z córką Weroniką, która wyszła za Świątka i została matką Kardynała Kazimierza Świątka, z którym nasz członek Romuald Kromplewski jest spokrewniony. Potem trasa przebiegała przez tereny, gdzie żył Józef Weyssenhoff autor książki „Soból i Panna”. Następnie trasa przebiegała przez Oraniny - Powiewiórkę – Górze – Wilno – Druskienniki – Muzeum komunizmu, Augustów, Wierzbiny, Ryn – Kętrzyn – Mrągowo – Olsztyn – Grudziądz – Bydgoszcz. Rodzina Kromplewskich przejechała autem 2167 km. Bardzo przydatny okazał się mój książkowy przewodnik: Tomasz Darmochwał, Północne Podlasie i Wschodnie Mazowsze, Warszawa 2003, ss. 350. Wykonaliśmy wiele zdjęć, które znajdują się w osobnym albumie. Wszyscy robiliśmy zdjęcia ale należy się osobne uznanie Antoniemu Wiszowatemu, który wykonał największą i najpiękniejszą ilość zdjęć dostępnych na naszej stronie internetowej www.szlachta.org. Materiały archiwalne załączono do Silva Rerum Rodziny Boguckich i Akt Związku Szlachty Polskiej – Bydgoszcz. Kronikarz Andrzej Bogucki h. Awdaniec. Dołączam kilka zdjęć ze Święta Szlachty. Niestety, z przebogatej kolekcji zmieściło się tu tylko kilka. Ze swej strony chciałbym też wyrazić wdzięczność i uznanie organizatorom Zjazdu Szlachty za wspaniale przygotowana imprezę, za serce i kresową gościnność. (R. K.). Śpiewy przy jurcie tatarskiej.Obraz Matki Boskiej Szlacheckiej w Tykocinie.
Sokoli w 260. Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki
W 260.Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki, wybitnego polskiego szlachcica, w dniu 4 lutego 2006 roku, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Związek Szlachty Polskiej i Towarzystwo Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków zorganizowało w Bydgoszczy Centralne Uroczystości Pamięci Tadeusza Kościuszki, który jest patronem Sokolstwa Polskiego od 1898 roku. Program uroczystości: 3.02.2006 r. w katedrze wawelskiej w Krakowie, delegacje sokołów małopolskich, uczestniczyły w uroczystościach jubileuszowych, w Mszy Św., którą celebrował Biskup Tadeusz Pieronek oraz w złożeniu kwiatów na sarkofagu Tadeusza Kościuszki. 4.02.2006 r. sokoli krakowscy na czele z dh Arturem Blumem złożyli kwiaty i zapalili znicze na płycie Rynku Głównego, w miejscu gdzie Tadeusz Kościuszko przysięgał Narodowi Polskiemu. 4.02.2006 r. sokoli poznańscy na czele z dh Czesławem Bernatem, złożyli kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki w Poznaniu.Sokoli bydgoscy w dniu 4.02.2006 r., dh Jerzy Boniecki i dh Stefan Poniatowski, na górze Pilsko 1557 m n.p.m., podczas biegów narciarskich, na szczycie, zapalili znicz pamięci na cześć Tadeusza Kościuszki.W Bydgoszczy-Fordonie w dniu 4-5 02.2006 r. w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera, został zorganizowany „Turniej Trzech Drużyn” w piłce ręcznej chłopców – rocznik 1993 o puchar prezesa ZTG „Sokół” w Polsce. W turnieju wzięły udział drużyny z Bydgoszczy, Brodnicy i Grudziądza. Wyniki spotkań: 1. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Brodnica (24:24), 2. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Grudziądz (30:23), 3. MKS Brodnica- MKS Grudziądz (27:23). W wyniku sportowej rywalizacji ustalono końcową kolejność turnieju:I m. UKS „Iskra” Bydgoszcz – 3 pkt., II m. MKS Brodnica – 2 pkt., III m. MKS Grudziądz – 1 pkt. 4.02.2006 r. w kościele Św. Mateusza w Bydgoszczy-Fordonie została odprawiona Msza Święta za duszę ŚP Bohatera Narodowego Tadeusza Kościuszki, którą odprawił kapelan ZTG „Sokół” w Polsce ks. prałat dh Edmund Sikorski. Następnie w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera odbyła się Wieczornica z udziałem sokołów. Referat pt. „Naczelnik Tadeusz Kościuszko – Patron Sokolstwa Polskiego”, który wygłosił dh Andrzej Bogucki. Wykonano „Galerię Wybitnych Dowódców Polskich Ze Zbiorów Malarstwa Muzeum Wojska Polskiego”, którą przekazano dla uczniów Gimnazjum 3 im. gen. J. Hallera. Komitet Organizacyjny: Andrzej Bogucki – przewodniczący, Artur Blum, Jerzy Boniecki, Hanna Rogowska, Czesław Bernat, Marcin Wiszowaty, Małgorzata Szopińska, Mariola Szmyt, Teresa Banaś-Barańska, ks. prałat Edmund Sikorski. (alb).
Tadeusz Kościuszko
Patron Sokolstwa Polskiego
w 260. Rocznicę Urodzin
Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie w I Rzeczypospolitej na Wołyniu, obecnie Białoruś, w rodzinie szlacheckiej. Studiował w warszawskiej Szkole Rycerskiej, a także w uczelniach paryskich. Przez osiem lat (1776-1784) walczył o wolność Stanów Zjednoczonych. Za zasługi w wojnie 1792 r. w obronie Konstytucji 3 Maja otrzymał honorowe obywatelstwo francuskie. W roku 1794 stanął na czele powstania, które przeszło do historii jako jedna z najjaśniejszych kart w nowożytnych dziejach narodu. Po dwuletnim więzieniu w twierdzy pietropawłowskiej i podróży do Ameryki wziął udział w pracach nad powołaniem do życia legionów polskich, odmówił jednak przyjęcia ich dowództwa. Kilkanaście ostatnich lat życia spędził z dala od polityki, w otoczeniu szwajcarskiej rodziny Zeltnerów, najpierw w Berville k/Fontainebleau, a następnie w szwajcarskiej Solurze, gdzie zmarł 15.10.1817 r. W 1818 r. spoczął w wawelskiej krypcie św. Leonarda. Już za życia stał się symbolem niepodległego ducha polskiego. Takim pozostał w bogatej i pięknej, żywej do dziś legendzie. Sokolstwo wybrało Tadeusza Kościuszkę na swojego patrona, kierując się kilkoma celami do pracy patriotycznej i narodowej. Członkowie „Sokoła” potrzebowali wartości trwałej, która pozostanie wzorem także w latach następnych. Tymi niezmiernymi wartościami dla sokołów były czyny i przymioty mężów opatrznościowych Narodu, którzy mimo swej śmierci żyją we wspomnieniach, żyją przez naśladownictwo. Jako typ Polaka ideałem był dla sokolstwa Tadeusz Kościuszko. Główny motyw tego postanowienia był istotą kierunku prac wychowawczych „Sokoła”, odznaczających się cechą twórczą i ciągłością. Tworzyć nie niszczyć, było jednym z zadań sokolstwa – tworzył też Kościuszko zbrojny czyn w Polsce, tworzył ponad czyn coś więcej, bo obywatele, nakładając na wieśniaka obowiązek obrony Polski. Dla sokołów Kościuszko, to pierwszy polski demokrata w równoczesnym tego słowa znaczeniu, który położył podwaliny demokracji w Polsce. Widziano w Kościuszce tego, który nawiązał do pracy twórców Konstytucji 3 Maja 1791 roku. Sokolstwo na mocy uchwał najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 roku uznało swym patronem naczelnika Tadeusza Kościuszkę. Ku pamięci tegoż narodowego bohatera-ideału, gniazda sokole urządzały „Zawody Kościuszkowskie” i wykłady poświęcone życiu i czynom Kościuszki. Tadeusz Kościuszko został patronem sokolstwa na ziemiach polskich oraz w USA. W zaborze pruskim szczególnie uroczyście obchodzono rocznice związane z T. Kościuszką. Na 25 lecie „Sokoła” w Berlinie w 1914 roku sokoli wydali piękne okolicznościowe pocztówki. Szczególnie uroczyście w zaborze pruskim obchodzono 100 lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1817-1917. Rycerskość, godną ideału Kościuszkowskiego upatrywał „Sokół” w męskim nieulęknionym stawianiu czoła wszystkiemu, co ze strony władz pruskich skierowane było przeciw polskim działaczom narodowym. W 1991 roku w Bydgoszczy-Fordonie odbył się „Zlot Kościuszkowski” - Zlot ZTG „Sokół” w Polsce. W 1996 r. ZTG „Sokół” w Polsce zorganizował ogólnopolskie uroczystości w ramach „1996 Roku Tadeusza Kościuszki Patrona Sokolstwa Polskiego”. Zob. bliżej kwartalnik Sokół Pomorski, 1(10) 1996. Warto nadmienić, że sokolstwo polskie corocznie organizuje wiele imprez ku pamięci swego patrona Naczelnika Tadeusza Kościuszki.(alb). Red. Romuald Kromplewski h. Korab, Andrzej Bogucki h. Awdaniec - Przedstawiciel Regionalny Związku Szlachty Polskiej w Bydgoszczy.
Autor: Piekuns
W 2007 roku przypada 40.rocznica śmierci wybitnego polskiego literata, dramaturga, krytyka literackiego i teatralnego, dyrektora teatru, reżysera i szlachcica Adama Grzymały-Siedleckiego, ur. 29.01.1876 r. w Wierzbnie w powiecie miechowskim, zmarłego 29.01.1967 r. w Bydgoszczy. Związany był z Bydgoszczą od 1922 roku. Dnia 17 stycznia 2007 roku Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy uczcił pamięć Adama Grzymały-Siedleckiego.
W kościele parafialnym wybitnego bydgoszczanina p.w. św. św. Piotra i Pawła przy Placu Wolności odmówiono modlitwę za Duszę ŚP Adama Grzymały-Siedleckiego. Następnie zorganizowano wizytę w dawnym jego ostatnim powojennym mieszkaniu, w którym znajduje się Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego przy ul. Libelta 5. Delegacja Związku Szlachty Polskiej w składzie Urszula Bogucka, Andrzej Bogucki, Elżbieta Kromplewska, Romuald Kromplewski, Jerzy Długosz, zapoznała się ze zbiorami m.in. biblioteką, dokumentami, obrazami, fotografiami, biurkiem, na którym pisał książki, meblami, przedmiotami codziennego użytku m.in. oryginalną laską autora. Wizytę Związku Szlachty Polskiej odnotowano w kronice gości. Następnie niedaleko w kawiarni „Colombina” przy ul. Krasińskiego 5, przy kawie i ciastkach wspólnie wspominano i opowiadano ciekawostki, został przedstawiony biogram Adama Grzymały-Siedleckiego opublikowany w Bydgoskim Słowniku Biograficznym, t.2. Andrzej Bogucki przypomniał ważny fakt z Jego życia. Otóż w rozmowie towarzyskiej sprzed przeszło 20 lat z Marianem Turwidem wielce zasłużonym bydgoszczaninem zaznaczył on, że Adam Grzymała-Siedlecki posiadał bardzo mocną tożsamość szlachecką. Marian Turwid wspomniał, że po wojnie gdy Adam Grzymała-Siedlecki miał podjąć pracę w Wydziale Kultury i Sztuki w Urzędzie Wojewódzkim, musiał wypełnić obszerny jaki w tamtych czasach stosowano kwestionariusz osobowy. W rubryce pochodzenia napisał szlachcic. Urzędnicy „złapali się za głowę” w Polsce socjalistycznej nie było innego pochodzenia społecznego jak tylko robotnicze, chłopskie i inteligenckie. Podobno Adam Grzymała-Siedlecki nie zmienił wpisu. Warto dodać, że główne miejskie uroczystości rozpoczęły się 29.01.2007 r. otwarciem wystawy w Bibliotece Miejskiej i Wojewódzkiej w Bydgoszczy. Po uroczystości Związek Szlachty Polskiej zapalił znicz na grobie Adama Grzymały Siedleckiego na Cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy. 3.02.2007 r., zaś w Filharmonii Pomorskiej odbyła się premiera Jego komedii pt. „Popas Króla Jegomości”. (Oprac. alb)
Polskie osadnictwo wojskowe na Kresach II Rzeczypospolitej Polskiej
Dnia 7 marca 2007r. w Miejskim Ośrodku Kultury odbyło się spotkanie członków Bydgoskiego Towarzystwa Heraldyczno Geneaologicznego i Związku Szlachty Polskiej. W spotkaniu uczestniczyło 20 osób. Andrzej Bogucki wygłosił wykład pt. „Polskie osadnictwo wojskowe na Kresach II Rzeczypospolitej Polskiej”. Po wykładzie przybyli członkowie Związku Szlachty Polskiej spotkali się przy kawie w kawiarni „Kaskada”. Na spotkanie przybyli z Bydgoszczy: Andrzej Bogucki, Romuald Kromplewski z żoną Elżbietą, Karol Rawicz Kostro i z Torunia: Tomasz Kozłowski i Michał Wazgird. Swoją nieobecność usprawiedliwili Michał Styp Rekowski i Jarosław Janczewski. Podczas spotkania omówiono działalność członków Związku Szlachty Polskiej w woj. kujawsko-pomorskim. Członkowie z Bydgoszczy i Torunia ustalili, że siedziba oddziału może być w Bydgoszczy lub Toruniu. W najbliższym czasie obecni na spotkaniu członkowie przeprowadzą rozmowy i będą się starać wskazać kandydatów do władz oddziału. Jeśli powyższe ustalenia się powiodą, zaplanowano formalne spotkanie założycielskie oddziału na zamku w Bierzgłowie. Oprac. alb.
Litwa – Łotwa – Estonia 11 – 18 kwietnia 2007 r
Bydgoszcz – Olsztyn – Suwałki – Kowno – Janów – Wiłkomierz – Anyksciai – Uciany – Jeziorosy – Stelmuże – Dyneburg – Rzeżyca (Rezekne) - Dryciany (grób Manteuffla) – Marienberg (Aluskne) – Góra Suur Munamagi – Werro - Dorpat (Tartu) – Alatskivi – wsie nad jez. Pejpus (Raja, Mustvee, i inne) – Kuremae (klasztor Puhtisa) – Narwa – Joesuu – Johvi – Kotla Jarve – Toolse – Wasenburg – Jogeva – Laiuse – Dorpat – Wyspa Piirisaar na jez. Peipus (Czudzkim) – Dorpat – Otepaa – Sangaste – Walga - Cesvaine – Warklany – Dyneburg – Jeziorowy – Wiłkomierz (Ukmerge) – Kowno – Suwałki – Łomża – Ostrołęka – Ciechanów – Sierpc – Toruń - Bydgoszcz. Na taką trasę wyruszyła w tym roku kwietniowa wyprawa, zorganizowana przez Bractwo Inflanckie w Bydgoszczy, w której uczestniczyło także kilku (trzech) członków Związku Szlachty Polskiej, którzy należą jednocześnie do obu z tych szlachetnych organizacji. Szczegółowe poznawanie Inflant, a szczególnie tych ziem, które przez 150 lat były pod władaniem królów polskich, stało się już tradycją od szeregu lat i była to wyprawa któraś z rzędu, chociaż ja uczestniczyłem w takiej po raz pierwszy. Oczywiście indywidualnie to odwiedzałem tamte strony już wcześniej wielokrotnie, przeważnie jednak duże miasta lub te okolice, gdzie mieszkali moi krewni lub przodkowie. Teraz jednak penetrowaliśmy dokładnie, niemal krok po kroku wsie miasteczka, zameczki i folwarki obronne zwane mezami, a już szczególnie cerkwie starowierców i inne zakątki ważne dla kultury mieszkających tam narodów. Nie będę oczywiście opisywał wszystkich szczegółów, tylko parę „błysków flesza”: Oto w litewskim miasteczku Anyksciai nad Świętą Rzeką, odłączyliśmy się nieco razem z żoną od grupy i zupełnie przypadkowo spotkaliśmy proboszcza, chociaż początkowo nie wiedzieliśmy z kim rozmawiamy. To właściwie on przechodząc obok i widząc polską rejestrację naszego busa, zaczął wypytywać dobrą polszczyzną skąd jesteśmy i co tutaj robimy. Ciekawe jest to, że dopiero gdy mieliśmy odjeżdżać, przy pożegnaniu i wymianie adresów, okazało się, że ksiądz ten ma to same nazwisko co my: Kromplewski. Ponieważ moja rodzina od XVII do XIX wieku przez prawie 300 lat mieszkała w tych stronach, nie wykluczone, że mógł on być potomkiem któregoś z moich przodków. Tego już wprawdzie nie udało się ustalić, niemniej załączam poniżej zdjęcie z tej trochę zabawnej sytuacji.Zdjęcia : W środku ks. Stanisław Kromplewski – proboszcz parafii Anyksciai, oraz ja, Romuald Kromplewski z żoną Elżbietą. Przed pomnikiem poległych polskich żołnierzy w Dyneburgu od lewej: Jarosław Janczewski h. Dołęga, Andrzej Bogucki h. Awdaniec i Romuald Kromplewski h. Korab.Ciekawa jest historia tego pomnika i tego miejsca. W roku 1920 wojska polskie nie tylko zwyciężyły Armię Czerwoną pod Warszawą, ale pognały ją aż za Dźwinę i wyzwoliły część ziem łotewskich, które następnie im oddały. Jednak w walkach o ich wyzwolenie wielu polskich żołnierzy poległo. Wdzięczni Łotysze wystawili im w Dżwińsku pomnik na cmentarzu. Gdy siłą po 2. Wojnie Światowej przyłączono Łotwę do Związku Radzieckiego, mocodawcy moskiewscy pomnik zburzyli, groby na cmentarzu zrównali spychaczami i zrobili tu żwirownię. Po odzyskaniu przez Łotwę z latach 1990. niepodległości, postawiono tu nowy pomnik, właśnie ten widoczny na zdjęciu. U podnóża krzyża, na tablicach wypisano imiona poległych polskich żołnierzy.
W Estonii bardzo byłem zadowolony z możliwości zobaczenie m. Valga. Turystycznie nie było tam nic specjalnego, ale to miejsce, gdzie mój dziadek spędził z rodzina 27 lat i gdzie urodził się mój ojciec, ciocie i inni krewni. Kończąc jeszcze prezentuję poniżej pomnik poległych w walce o jezioro Pejpus: Dwaj rycerze w zamku Toolse (Estonia) nad zatoką Fińską.
Ach, tak! Ten z prawej to przecież nasz Reprezentant Regionalny – Andrzej Bogucki h. Abdank! Oprac. Romuald Kromplewski.
Szlachta bydgoska na Święcie Szlachty oraz swoich trasach 2007
Związek Szlachty Polskiej Oddział w Białymstoku, na czele z prezesem Łukaszem Lubicz Łapińskim zorganizował „Święto Szlachty” 13-15 lipca 2007r. Podróż po Polskich Kresach odbyła się z udziałem przeszło 40 osób ze Związku Szlachty Polskiej z Bydgoszczy, Gdańska, Łodzi, Poznania, Warszawy, Białegostoku. Gośćmi m. in. byli pani Maria Bukin z Aleksandrowiczów – wiceprezes Związku Tatarów Rzeczypospolitej i pan Artur Konopacki z Związku Tatarów Rzeczypospolitej, konsultant ZSzP ds. Tatarów. Szlachta bydgoska uczestniczyła w Święcie Szlachty Polskiej w składzie: Anna, Urszula i Andrzej Boguccy oraz Elżbieta i Romuald Kromplewscy. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że wyprawa bydgoska była poszerzona o dalsze regiony, w których brał udział wnuk państwa Kromplewskich Piotr. Wyprawa bydgoskiej szlachty w wielkim skrócie przebiegała następująco: 13 lipca 2007r. rano o 6.00 z Bydgoszczy dwoma samochodami wyruszono na trasę: Toruń-Sierpc-Ciechanów-Gołotczyzna. Tu zwiedzono piękne Muzeum Szlachty Mazowieckiej oraz Muzeum Pozytywizmu. Następnie zwiedzono Zamek w Ciechanowie. Kolejną miejscowością była Opinogóra, gdzie zwiedzono kościół z kryptą grobów Rodziny Krasińskich, cmentarz zabytkowy oraz piękny park i pałac tej rodziny, w którym znajduje się Muzeum Romantyzmu. Potem trasa przebiegała przez Bogucin, Różan, Ostrów Mazowiecka, Zambrów, Białystok, Horodiany. W Horodianach w nowym pięknym pensjonacie „Zdrojówka” była nasza baza, gdzie spędziliśmy 2 noclegi.Wieczorem w „Zdrojówce” przy wspaniałej uroczystej kolacji spotkała się przybyła szlachta. Po powitaniu przez prezesa Łukasza Lubicz Łapińskiego rozpoczęły się braterskie rozmowy przy suto zastawionym stole. Następnego dnia 14 lipca 2007r. z prezesem – przewodnikiem Łukaszem Lubicz Łapińskim autokarem przeszło 40 uczestników Święta Szlachty udało się na zwiedzanie Supraśla – miasta, prawosławnego klasztoru pobazyliańskiego. Niezapomnianą chwilą był przejazd i pobyt w Puszczy Knyszyńskiej, zwiedzono Arboretum Powstańców 1863 roku. Po posiłku podczas postoju w Puszczy skierowano się poprzez Krynki do wsi tatarskiej Kruszynian, gdzie zwiedzono meczet i mizar cmentarz tatarski. Po tych obiektach oprowadził nas świetny znawca tematyki tatarskiej i muzułmańskiej, potomek szlachty tatarskiej Artur Konopacki. W Jurcie tatarskiej w Kruszynianach na powietrzu odbyła się wspaniała biesiada integracyjna szlachty polsko-tatarskiej. Smakowały suto zastawione jadłem tatarskim potrawy, kulturalnie przepijane trunkami. Przy wspólnych śpiewach z akordeonem minął kolejny miły dzień. Następnego dnia 15.07.2007r. zwiedziliśmy Białystok – stare miasto, katedrę oraz Pałac Branickich. W katedrze członkowie ZSzP pomodlili się w intencji Rzeczypospolitej. Później pojechaliśmy taborem samochodów na wspólną turystyczną wędrówkę. W stylowym dworku szlacheckim w Turośni Kościelnej członków ZSzP gościł Jan Szrzedziński członek ZSzP O/Białystok oraz prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego – Oddział Białystok. W atmosferze dworku szlacheckiego odbyły się towarzyskie miłe rozmowy przy nalewce przyrządzonej przez gospodarza. Zwiedzono dworek i dokonano wpisu do kroniki z okazji wizyty w 597 rocznicę bitwy pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. Zwiedzono drugi dworek i majętność brata Jana wraz ze stadniną 30 koni, gdzie istnieje dzisiejszy szwadron kawalerii. Następnie tabor samochodów udał się do Choroszczy i Tykocina gdzie zwiedzono zabytki tych pięknych miejscowości. Tu w Tykocinie 15.07.2007r. zakończono zjazd ZSzP. Przed pomnikiem hetmana Stefana Czarnieckiego wykonano pamiątkowe zdjęcie. Wszyscy się pożegnali i rozjechali. Rodziny Boguckich i Kromplewskch swoimi autami pojechały poprzez Knyszyn-Suchowolę-Augustów do m. Płaska obok śluzy Gorczyca, gdzie spędzono dwa noclegi w Puszczy Augustowskiej. Następnego dnia 16.07.2007r. zwiedzono Augustów, port, stare miasto i popłynęliśmy po Kanale Augustowskim statkiem „Serwy”, którym płynął papież Jan Paweł II. Kierował kpt. Leonard Okuniewski, ten sam, który kierował statkiem z papieżem. Warto zauważyć, że zwiedzono też Muzeum 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, które się mieści na strychu kościoła pw. MB Częstochowskiej w Augustowie. Następnego dnia 17.07.2007r. samochodem pojechaliśmy do sanktuarium w Studzienniczej gdzie przebywał i modlił się Ojciec Święty Jan Paweł II. W tym sanktuarium szlachta kujawska pomodliła się w intencji Rodzin Boguckich i Kromplewskich oraz wszystkich Rodzin Związku Szlachty Polskiej. W imieniu ZSzP dokonano z datą 17.07.2007r. stosownego wpisu do księgi pamiątkowej sanktuarium. Ze Studzienniczej rodzina Kromplewskich udała się na Litwę, a Boguckich na Mazury poprzez Ełk do Wierzbin k/Orzysza, gdzie mieliśmy w „Zajeździe Rado” nocleg. W upalny dzień opalaliśmy się i kąpaliśmy w jeziorze Śniardwy na biwaku obozowiska „Pod Sosnami” w Okartowie. Zwiedzono tą miejscowość oraz Orzysz. Dnia 18.07.2007r. pojechaliśmy do Mikołajek, gdzie zwiedzano miasto i port żeglarski. Potem trasą przez Mrągowo-Olsztyn-Olsztynek-Stębark dotarliśmy do Grunwaldu, gdzie zwiedziliśmy Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej, po czym w Stębarku w pięknej „Gospodzie Rycerskiej” z wystrojem herbów rycerskich spożyliśmy smaczny obiad. Pojechaliśmy dalej przez Lubawę – Nowe Miasto Lubawskie – Brodnicę do Bobrowa na groby przodków rodziny Cybulskich oraz odwiedzono miejsce gdzie stał dwór Rodziny Zumbachów. Z tej rodziny pochodził i tu młode lata spędził Jan Zumbach wspaniały lotnik, dowódca polskiego Dywizjonu 303 w Anglii podczas II wojny światowej. Jego pamięci poświęcona jest okoliczna pamiątkowa tablica umieszczona na głazie w Bobrowie obok gimnazjum. Następnie przez Toruń dotarliśmy do Bydgoszczy. Razem przejechaliśmy naszym autem Seicento 1183 km. Natomiast rodzina Kromplewskich ze Studzienniczej pojechała trasą: Sejny, Ogrodniki, Wilno Górze – Ostra Brama (Modlitwa), Powiewiórkę (miejsce chrztu Józefa Piłsudskiego), Zułów m. ur. Marszałka Józefa Piłsudskiego, gdzie można zobaczyć pomnik tablicę i fundamenty dworku. Dokonano zapisu do księgi pamiątkowej (w budynku obok pomnika 3 dziewczynki i chłopiec opiekują się tą księgą) przez Święciany – Ignalino – Dukszty (miejsce ślubu dziadka Antoniego Kromplewskiego w 1888r.) i majątek Zielona Łąka gdzie mieszkał dziadek z córką Weroniką, która wyszła za Świątka i została matką Kardynała Kazimierza Świątka, z którym nasz członek Romuald Kromplewski jest spokrewniony. Potem trasa przebiegała przez tereny, gdzie żył Józef Weyssenhoff autor książki „Soból i Panna”. Następnie trasa przebiegała przez Oraniny - Powiewiórkę – Górze – Wilno – Druskienniki – Muzeum komunizmu, Augustów, Wierzbiny, Ryn – Kętrzyn – Mrągowo – Olsztyn – Grudziądz – Bydgoszcz. Rodzina Kromplewskich przejechała autem 2167 km. Bardzo przydatny okazał się mój książkowy przewodnik: Tomasz Darmochwał, Północne Podlasie i Wschodnie Mazowsze, Warszawa 2003, ss. 350. Wykonaliśmy wiele zdjęć, które znajdują się w osobnym albumie. Wszyscy robiliśmy zdjęcia ale należy się osobne uznanie Antoniemu Wiszowatemu, który wykonał największą i najpiękniejszą ilość zdjęć dostępnych na naszej stronie internetowej www.szlachta.org. Materiały archiwalne załączono do Silva Rerum Rodziny Boguckich i Akt Związku Szlachty Polskiej – Bydgoszcz. Kronikarz Andrzej Bogucki h. Awdaniec. Dołączam kilka zdjęć ze Święta Szlachty. Niestety, z przebogatej kolekcji zmieściło się tu tylko kilka. Ze swej strony chciałbym też wyrazić wdzięczność i uznanie organizatorom Zjazdu Szlachty za wspaniale przygotowana imprezę, za serce i kresową gościnność. (R. K.). Śpiewy przy jurcie tatarskiej.Obraz Matki Boskiej Szlacheckiej w Tykocinie.
Sokoli w 260. Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki
W 260.Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki, wybitnego polskiego szlachcica, w dniu 4 lutego 2006 roku, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Związek Szlachty Polskiej i Towarzystwo Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków zorganizowało w Bydgoszczy Centralne Uroczystości Pamięci Tadeusza Kościuszki, który jest patronem Sokolstwa Polskiego od 1898 roku. Program uroczystości: 3.02.2006 r. w katedrze wawelskiej w Krakowie, delegacje sokołów małopolskich, uczestniczyły w uroczystościach jubileuszowych, w Mszy Św., którą celebrował Biskup Tadeusz Pieronek oraz w złożeniu kwiatów na sarkofagu Tadeusza Kościuszki. 4.02.2006 r. sokoli krakowscy na czele z dh Arturem Blumem złożyli kwiaty i zapalili znicze na płycie Rynku Głównego, w miejscu gdzie Tadeusz Kościuszko przysięgał Narodowi Polskiemu. 4.02.2006 r. sokoli poznańscy na czele z dh Czesławem Bernatem, złożyli kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki w Poznaniu.Sokoli bydgoscy w dniu 4.02.2006 r., dh Jerzy Boniecki i dh Stefan Poniatowski, na górze Pilsko 1557 m n.p.m., podczas biegów narciarskich, na szczycie, zapalili znicz pamięci na cześć Tadeusza Kościuszki.W Bydgoszczy-Fordonie w dniu 4-5 02.2006 r. w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera, został zorganizowany „Turniej Trzech Drużyn” w piłce ręcznej chłopców – rocznik 1993 o puchar prezesa ZTG „Sokół” w Polsce. W turnieju wzięły udział drużyny z Bydgoszczy, Brodnicy i Grudziądza. Wyniki spotkań: 1. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Brodnica (24:24), 2. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Grudziądz (30:23), 3. MKS Brodnica- MKS Grudziądz (27:23). W wyniku sportowej rywalizacji ustalono końcową kolejność turnieju:I m. UKS „Iskra” Bydgoszcz – 3 pkt., II m. MKS Brodnica – 2 pkt., III m. MKS Grudziądz – 1 pkt. 4.02.2006 r. w kościele Św. Mateusza w Bydgoszczy-Fordonie została odprawiona Msza Święta za duszę ŚP Bohatera Narodowego Tadeusza Kościuszki, którą odprawił kapelan ZTG „Sokół” w Polsce ks. prałat dh Edmund Sikorski. Następnie w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera odbyła się Wieczornica z udziałem sokołów. Referat pt. „Naczelnik Tadeusz Kościuszko – Patron Sokolstwa Polskiego”, który wygłosił dh Andrzej Bogucki. Wykonano „Galerię Wybitnych Dowódców Polskich Ze Zbiorów Malarstwa Muzeum Wojska Polskiego”, którą przekazano dla uczniów Gimnazjum 3 im. gen. J. Hallera. Komitet Organizacyjny: Andrzej Bogucki – przewodniczący, Artur Blum, Jerzy Boniecki, Hanna Rogowska, Czesław Bernat, Marcin Wiszowaty, Małgorzata Szopińska, Mariola Szmyt, Teresa Banaś-Barańska, ks. prałat Edmund Sikorski. (alb).
Tadeusz Kościuszko
Patron Sokolstwa Polskiego
w 260. Rocznicę Urodzin
Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie w I Rzeczypospolitej na Wołyniu, obecnie Białoruś, w rodzinie szlacheckiej. Studiował w warszawskiej Szkole Rycerskiej, a także w uczelniach paryskich. Przez osiem lat (1776-1784) walczył o wolność Stanów Zjednoczonych. Za zasługi w wojnie 1792 r. w obronie Konstytucji 3 Maja otrzymał honorowe obywatelstwo francuskie. W roku 1794 stanął na czele powstania, które przeszło do historii jako jedna z najjaśniejszych kart w nowożytnych dziejach narodu. Po dwuletnim więzieniu w twierdzy pietropawłowskiej i podróży do Ameryki wziął udział w pracach nad powołaniem do życia legionów polskich, odmówił jednak przyjęcia ich dowództwa. Kilkanaście ostatnich lat życia spędził z dala od polityki, w otoczeniu szwajcarskiej rodziny Zeltnerów, najpierw w Berville k/Fontainebleau, a następnie w szwajcarskiej Solurze, gdzie zmarł 15.10.1817 r. W 1818 r. spoczął w wawelskiej krypcie św. Leonarda. Już za życia stał się symbolem niepodległego ducha polskiego. Takim pozostał w bogatej i pięknej, żywej do dziś legendzie. Sokolstwo wybrało Tadeusza Kościuszkę na swojego patrona, kierując się kilkoma celami do pracy patriotycznej i narodowej. Członkowie „Sokoła” potrzebowali wartości trwałej, która pozostanie wzorem także w latach następnych. Tymi niezmiernymi wartościami dla sokołów były czyny i przymioty mężów opatrznościowych Narodu, którzy mimo swej śmierci żyją we wspomnieniach, żyją przez naśladownictwo. Jako typ Polaka ideałem był dla sokolstwa Tadeusz Kościuszko. Główny motyw tego postanowienia był istotą kierunku prac wychowawczych „Sokoła”, odznaczających się cechą twórczą i ciągłością. Tworzyć nie niszczyć, było jednym z zadań sokolstwa – tworzył też Kościuszko zbrojny czyn w Polsce, tworzył ponad czyn coś więcej, bo obywatele, nakładając na wieśniaka obowiązek obrony Polski. Dla sokołów Kościuszko, to pierwszy polski demokrata w równoczesnym tego słowa znaczeniu, który położył podwaliny demokracji w Polsce. Widziano w Kościuszce tego, który nawiązał do pracy twórców Konstytucji 3 Maja 1791 roku. Sokolstwo na mocy uchwał najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 roku uznało swym patronem naczelnika Tadeusza Kościuszkę. Ku pamięci tegoż narodowego bohatera-ideału, gniazda sokole urządzały „Zawody Kościuszkowskie” i wykłady poświęcone życiu i czynom Kościuszki. Tadeusz Kościuszko został patronem sokolstwa na ziemiach polskich oraz w USA. W zaborze pruskim szczególnie uroczyście obchodzono rocznice związane z T. Kościuszką. Na 25 lecie „Sokoła” w Berlinie w 1914 roku sokoli wydali piękne okolicznościowe pocztówki. Szczególnie uroczyście w zaborze pruskim obchodzono 100 lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1817-1917. Rycerskość, godną ideału Kościuszkowskiego upatrywał „Sokół” w męskim nieulęknionym stawianiu czoła wszystkiemu, co ze strony władz pruskich skierowane było przeciw polskim działaczom narodowym. W 1991 roku w Bydgoszczy-Fordonie odbył się „Zlot Kościuszkowski” - Zlot ZTG „Sokół” w Polsce. W 1996 r. ZTG „Sokół” w Polsce zorganizował ogólnopolskie uroczystości w ramach „1996 Roku Tadeusza Kościuszki Patrona Sokolstwa Polskiego”. Zob. bliżej kwartalnik Sokół Pomorski, 1(10) 1996. Warto nadmienić, że sokolstwo polskie corocznie organizuje wiele imprez ku pamięci swego patrona Naczelnika Tadeusza Kościuszki.(alb). Red. Romuald Kromplewski h. Korab, Andrzej Bogucki h. Awdaniec - Przedstawiciel Regionalny Związku Szlachty Polskiej w Bydgoszczy.
Autor: Piekuns
Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy 2006
KRONIKA
Alfabetyczny wykaz szlachty województwa kujawsko – pomorskiego,zrzeszonej w roku 2006 w Związku Szlachty Polskiej: Andrzej Bogucki h. Awdaniec, (Bydgoszcz), Jarosław Antoni Janczewski h. Dołęga (Bydgoszcz), Ewa Teresa Kmiecińska h. Hozjusz I (Toruń), Wojciech Jan Kołomyjski h. Prus (Toruń),Tomasz Kozłowski h. własnego (Kozłowski),(Toruń), Romuald Franciszek Kromplewski h. Korab (Bydgoszcz), Tadeusz Kromplewski h. Korab (Bydgoszcz), Karol Józef Rawicz-Kostro h. Rawicz (Bydgoszcz), Michał Krzysztof Styp-Rekowski h. własnego (Tryszczyn), Żenkiewicz h. Półkozic (Toruń).Z wymienionych pozycji Andrzej Bogucki był pierwszym członkiem Związku w województwie i z nadania Prezesa Zarządu Głównego piastuje funkcję Przedstawiciela Regionalnego Związku, organizującego Oddział ZSzP na naszym terenie. Członkowie wykazani pod pkt.: 2, 5 i 8 zostali przyjęci do Związku w roku bieżącym. Na następnych stronach zapisano w skrócie działalność członków Związku należących do tworzącego się Oddziału w Bydgoszczy. Oprac. Romuald Kromplewski
Prelekcje
Członkowie Związku w bieżącym roku wygłosili kilka prelekcji, w zasadzie w ramach działalności innych
organizacji, ale na tematy związane ze szlachtą polską, a mianowicie:
W dniu 9 stycznia 2006 r. Romuald Kromplewski wygłosił prelekcję w Ośrodku PTTK w Bydgoszczy dla przewodników i sympatyków turystyki na temat działalności szlachty w Bydgoszczy w XVI i XVII wiekach w dziedzinie rozwoju miasta, jego przemysłu i handlu oraz piastowanych w mieście urzędów. Prelekcja oparta była na istniejących w tej mierze opracowaniach naukowych oraz zebranych materiałach własnych. Jarosław Janczewski w dniu 6 września 2006 r. wygłosił w Miejskim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy prelekcję pt. „Kazimierz Wielki w numizmatyce i medalierstwie”. Interesujący wykład łączył się z pokazem bogatych zbiorów własnych prelegenta. Słuchaczami byli członkowie Towarzystwa Heraldyczno - Genealogicznego w Bydgoszczy oraz inne osoby zainteresowane tym tematem. Trzeba bowiem zaznaczyć, że o mających się odbyć prelekcjach zawczasu ukazują się anonse w codziennej lokalnej prasie oraz w miesięczniku BIK (Bydgoskim Informatorze Kulturalnym), a zatem są one dostępne dla wszystkich. Andrzej Bogucki w dniu 4 października 2006 r. wygłosił prelekcję w Miejskim Ośrodku Kultury pt. „Order Orła Białego”. Wystąpienie było bogato ilustrowane. Słuchaczami byli członkowie Towarzystwa Heraldyczno - Genealogicznego oraz inne zainteresowane osoby. Po prelekcji wywiązała się ożywiona dyskusja przedłużona następnie w pobliskiej kawiarni „Węgliszek”, dokąd znaczna część zebranych udała się na kawę i ciastka (o piwie i winie nie wspomnę).
Rocznica wybuchu II. Wojny Światowej.
W ramach obchodów 67. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, przedstawiciel ZSzP z Bydgoszczy w osobie Romualda Kromplewskiego (wraz z żoną) udał się wspólnie z delegacją Urzędu Miasta Bydgoszczy w dniu 2 września do Sochaczewa, w którego okolicach nad Bzurą we wrześniu 1939 r. toczyły się ciężkie i zacięte boje z niemieckim najeźdźcą. Mimo zwycięskich początkowo walk, mimo bohaterstwa i determinacji, trzeba było w końcu ulec przeważającym liczebnością i uzbrojeniem wrogowi. Prawie 3000 polskich żołnierzy poległo i wielu dostało się do niewoli. Spośród tych, wbrew obowiązującej konwencji międzynawowej, hitlerowcy wybrali 51 żołnierzy pochodzących z Bydgoszczy i w pobliżu Sochaczewa rozstrzelali w zemście za wypadki z 3.9.39 r., które sami sprowokowali w Bydgoszczy. Właśnie w miejscu mordu żołnierzy stoi krzyż i pomnik. Tam ustawiono polowy ołtarz, na którym została odprawiona przez miejscowego proboszcza msza święta., której uczestnikami była licznie zgromadzona miejscowa ludność, władze miasta i powiatu Sochaczewa. Ksiądz wygłosił okolicznościową homilię, a burmistrz serdecznie wspomniał o naszej delegacji, wymieniając każdego z nas oddzielnie imiennie. Potem nastąpiło złożenie wieńców oraz odwiedziliśmy oddalony o kilka kilometrów cmentarz, na który po ekshumacji przeniesiono i pogrzebano ciała żołnierzy. Powróciliśmy do Bydgoszczy, odwiedzając jeszcze po drodze Licheń, w którym pozostali kombatanci AK, mający tam swój okolicznościowy ogólnopolski zlot w dniu następnym.
Dworki i pałace
Korzystając z przywileju kronikarza, wprawdzie samozwańczego, ale bądź co bądź takiego, który pisze, niech mi wolno będzie wspomnieć o jeszcze jednej imprezie. Otóż Oddział PTTK w Węgrowie zorganizował w dniach od 6 do 8 października 2006 r. „Ogólnopolski Zlot Sympatyków Ziemi Węgrowskiej”. W ramach tego Zlotu miałem okazję (wraz z żoną) zwiedzić wiele ciekawych miejsc związanych ze szlachtą: :dworki szlacheckie i pałace Podlasia i zachodniego Mazowsza. Podam tylko przykładowo: Zembrów – kaplica rodowa Trębackich oraz grób Heleny Mniszek z Tchórzewskich (autorki „Trędowatej”); Sterdyń – pałac Ossolińskich; Ciechanowiec – Skansen dworków szlacheckich; Wyszków n/Liwcem majętność Ossolińskich; Liw – zamek książąt mazowieckich, w którym znajduje się wspaniała kolekcja broni szlacheckiej dawnych wieków; - wspaniały zespół pałacowy Radziwiłłów w Starejwsi. Szczególnie warte zobaczenia wnętrza z całym zachowanym wystrojem (obrazy, meble…0, niestety normalnie pałac jest niedostępny dla zwiedzania. Warto jeszcze wspomnieć wieczorno – nocne przyjęcie w Skansenie w Suchej k/Siedlec, własności prof. Marka Kwiatkowskiego – dyrektora warszawskich Łazienek i jednocześnie właściciela Skansenu. Przyjmowano w XIX dworze po królewsku, wystąpiło przy tym kilka regionalnych zespołów ludowych, a wśród nich dzieci tańczące w strojach szlachty z owego wieku. Po cóż to piszę, bo przecież żadna zasługa ni moja ani ZSzP. Otóż nie o chwalenie się chodzi, ale o zachęcenie do odwiedzenia tej Ziemi pełnej tradycji szlacheckiej, w której tyle się jeszcze zachowało świadectw materialnych i duchowych szlachty polskiej. R.Kromplewski.
Światowy Dzień Sybiraka w Szymbarku
Przedstawiciel Regionalny Związku, Andrzej Bogucki brał udział w dniu 17 września 2006 r. w obchodach Światowego dnia Sybiraka w Szymbarku na Kaszubach. W programie uroczystości między innymi było spotkanie pod pomnikiem Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łotowickim w Gdańsku, Masza święta, odśpiewanie Hymnu Narodowego i Hymnu Sybiraków, wystąpienie księdza Prałata Zdzisława Jastrzębca – Peszkowskiego – kapelana Golgoty Wschodu, wystąpienie Prezesa Związku Sybiraków i Rodziny Katyńskiej, wręczenie Honorowej Odznaki Sybiraków, zwiedzenie Domu Sybiraków i innych patriotycznych obiektów na terenie Centrum. Można może zarzucić, że te obchody nie były związane ze ZSzP, ale należy pamiętać, że na Syberii zginął kwiat polskiej szlachty, biorącej udział w powstaniach narodowych 1831 i 1863 r. oraz setki tysięcy, jeśli nie miliony Polaków w wieku XX, szczególnie w czasie II Wojny Światowej i tuż po niej. Piszący tę kronikę uniknął niemal cudem wywiezienia na Sybir, ale mój ojciec i dziadek wraz z całą rodziną byli tam kilka lat od 1917 roku, zaś kuzyn na dziesięcioletniej katordze od roku 1945. Nie mogło więc zabraknąć na tych obchodach choć jednego przedstawiciela ZSzP także z Bydgoszczy.R. Kromplewski.
Pomnik Króla Kazimierza Wielkiego w Bygoszczy
Król Kazimierz Wielki w roku 1346 nadał Bydgoszczy prawa miejskie i pobudował zamek, w którym osadził załogę strzegącą granic Polski przed krzyżakami. Dlatego kilkanaście lat temu powstała myśl, zrazu szczególnie w środowisku przewodników PTTK, by w mieście wystawić królowi pomnik. By to zrealizować, powstał Komitet Społeczny Budowy Pomnika Kazimierza Wielkiego. Tu muszę się pochwalić (prawo kronikarza), że jedną wśród trzech pierwszych osób, które założyły ten Komitet była moją żona, Elżbieta Kromplewska z d. Jaroszewska. Wkrótce potem do Komitetu budowy wstąpili obecni członkowie ZSzP: Andrzej Bogucki i Jarosław Janczewski. Ci dwaj dzielni członkowie Związku przez cały czas gorliwie działali na rzecz powziętego zamiaru. Prac było wiele: periodyczne spotkania Komitetu w Ratuszu, troska o zebranie niebagatelnej sumy pieniędzy, 800 tysięcy złotych, sprawa projektu, realizacja i jeszcze ciągłe utarczki z prezydentem miasta, który nie akceptował dobrych miejsc na ustawienie pomnika. (Uważał, że raczej trzeba wszędzie stawiać niepolskie markety). W roku bieżącym wreszcie, 26 października uroczyście, oczywiście także przy udziale bydgoskiej szlachty, pomnik został odsłonięty. Jest to potężny monument z brązu postaci króla siedzącego na koniu, na marmurowym cokole. Zarazem jest to jedyny tego typu pomnik Kazimierza Wielkiego w kraju. (Są jeszcze tylko 2 małe pomniki - popiersia). Ten finalny efekt pracy nad pomnikiem, także w roku 2006 był poprzedzony udziałem ww. dwóch przedstawicieli ZSzP w wielu naradach Komitetu oraz w wyjeździe do wsi w powiecie Morąg, gdzie był pomnik wykonany w gipsie (w stodole), oraz w wyjeździe do Szymanowa za Jarocinem, w którym pomnik montowano z części, po jego odlaniu w woj. Wielkopolskim. Zachęcamy wszystkich, którzy może przeczytają te zapiski, do obejrzenia pomnika na skwerze między ul. Pod Blankami a ul. Wały Jagiellońskie (przed Sądem Okręgowym) w Bydgoszczy. Oprac.Romuald Kromplewski.
Zjazd w Białymstoku
Dwa razy w roku, wiosną i jesienią, zwoływanie są przez Zarząd Główny Związku Szlachty Polskiej obrady Zarządu wspólnie z przedstawicielami władz oddziałowych. Zwykle w maju obrady odbywają się w Gdańsku, zaś jesienią w miejscu jednego z oddziałów terenowych. W roku bieżącym taki Zjazd i obrady miały miejsce w dniach 17 – 19 listopada 2006 r., a gospodarzami byli niezwykle gościnni działacze z Oddziału Białostockiego ZSzP. Do Białegostoku przyjechali: Z Zarządu Głównego z Gdańska Jadwiga Kopeć z e Stołyhwów h. Szeliga – skarbnik i Witold Forkiewicz h. Sas – członek Zarządu. Z Oddziału ZSzP w Gdańsku Andrzej Kopeć h. Kroje - sekretarz i Barbara Thun h. własnego – skarbnik. Z Oddziału ZSzP w Płocku Adam Antoni Pszczółkowski h. Szeliga – członek Zarządu. Z Oddziału ZSzP w Krakowi Maciej Saryusz – Romaszewski h. Jelita. Z Oddziału ZSzP we Wrocławiu. Ilona Sapińska – Przedstawicielka Oddz. Z tworzącego się Oddziału ZSzP w Bydgoszczy Andrzej Bogucki h. Awdaniec – Przedstawiciel Regionalny Związku i Romuald Franciszek Kromplewski h. Korab – członek tworzącego się Oddziału.Gospodarzami Zjazdu byli: Łukasz Lubicz – Łapiński h. Lubicz – prezes Oddziału w Białymstoku oraz Jan Szrzedziński h. Leliwa – członek Zarządu,Jerzy Wiszowaty h. Pierzchała – członek Zarządu wraz z innymi członkami tego Rodu Mirosław z Leszni Leszczyński i inni. W dniu 17 11. 2006 r. poszczególni delegaci dojeżdżali popołudniu pociągami do Białegostoku. Pan Łukasz Lubicz – Łapiński spotykał gości na dworcu i odwoził każdego do swego mieszkania. Potem udaliśmy się wszyscy do jednego z barów na obiad. Następnie zostaliśmy zawiezieni około 15 km za Białystok do wsi gminnej Turośń Kościelna oraz zakwaterowani w przestronnych i doskonałych warunkach na noclegi w nowym dworze lekarzy – emerytów. Była tam też kuchnia z przygotowanym przez gospodarzy za ZSzP obfitym zasobem prowiantu na kolacje i śniadania. Obok kuchni była salka służąca jako jadalnia jak i dla prowadzenia obrad. Jeszcze tegoż wieczoru po kolacji rozpoczęto tam obrady, w czasie których analizowano szczegółowo sprawy organizacyjne i finansowe Związku, jak też projekty poczynań na przyszłość. W dniu następnym 18.11.06, po śniadaniu, wszyscy zostali przewiezieni do Białegostoku, gdzie przy ul. Świętojańskiej nr 22 Oddział ZSzP posiada swą siedzibę w Domu Organizacji Pozarządowych. Tam dalsze obrady trwały do południa, popołudniu zaś przyjechało wielu członków Oddziału Białostockiego (jest ich w Oddz. Ponad 50) i nastąpiło uroczyste wręczanie przez Zarząd Główny legitymacji nowoprzyjętym do Związku szlachcicom (np. między innymi panu Marianowi Kalinowskiemu h. Ślepowron z Zambrowa). Na popołudniowej sesji obrad obecny był v-ce Marszałem Sejmiku Podlaskiego.Pan Adam Pszczółkowski h. Szeliga wygłosił prelekcję na temat dawnej szlachty niektórych powiatów Mazowsza. Wydał on na ten temat książkę, bardzo obszerną, bo liczącą 9oo stron. Istniała możliwość kupienia książki za 70 zł.Po obiedzie w jednym ze śródmiejskich barów, przewieziono gości z Zarządu i Oddziałów ponownie do Turośni Kościelnej. Tam zjedliśmy kolację, wznosząc przy tym stosowne toasty. Pani Ilona Sapińska (dr medycyny) przedstawiła nam bardzo interesującą relację z jej pobytu w roku ubiegłym w Hadze w charakterze przedstawicielki Związku Królewskiej Litwy. Związek ów bowiem stara się o wstąpienie do organizacji skupiającej zrzeszoną szlachtę w poszczególnych krajach europejskich. Rozgorzała gorąca dyskusja, trwająca do pierwszej w nocy. Kontrowersje wzbudził fakt, że organizatorzy „konferencji przyjęciowej” zastrzegli, że tylko mogą przyjąć po jednej organizacji szlacheckiej z każdego kraju (a więc brak demokracji), wynikła też sprawa dzielenia szlachty polskiej na kategorie (czego w naszym kraju wg prawa nie było) itd.W niedzielę, 18.11.06, rozpoczęliśmy od śniadania, a następnie od uczestnictwa we mszy św. W kościele w Turośni Kościelnej, który znajdował się tuż po drugiej stronie ulicy od miejsca naszego noclegu.Następny punkt programu, to odwiedzenie repliki dworku Pana Jana Szrzedzińskiego h. Leliwa, do którego nas zaprosił i wspaniale podejmował nalewkami i ciastem. W dworku mogliśmy obejrzeć cenne pamiątki rodzinne gospodarza (broń, zdjęcia, dokumenty, obrazy, szable…). Niestety musieliśmy odjechać nazbyt jak na nasze odczucia szybko, ponieważ większość zamiejscowych gości miała wkrótce powrotne pociągi. Na dworcu kolejowym w Białymstoku pożegnaliśmy najpierw tuż po południu odjeżdżających w kierunku Warszawy, a zaraz potem do Gdańska.Ponieważ do Bydgoszczy mieliśmy pociąg dopiero za dwie godziny, niestrudzony pan Łukasz Lubicz – Łapiński pokazał nam jeszcze nowo wybudowany w stylu barokowym okazały kościół p. w. Matki Boskiej Ostrobramskiej oraz pałac Branickich wraz z parkiem przypałacowym. Pożegnaliśmy się przy barze, gdzie jeszcze zdążyliśmy zjeść obiad. Żal, że nie mogliśmy wyrazić naszej wdzięczności gospodarzom za wspaniałe przyjęcie tak jakby to wynikało z naszych odczuć. Oprac. Romuald Kromplewski.
KRONIKA
Alfabetyczny wykaz szlachty województwa kujawsko – pomorskiego,zrzeszonej w roku 2006 w Związku Szlachty Polskiej: Andrzej Bogucki h. Awdaniec, (Bydgoszcz), Jarosław Antoni Janczewski h. Dołęga (Bydgoszcz), Ewa Teresa Kmiecińska h. Hozjusz I (Toruń), Wojciech Jan Kołomyjski h. Prus (Toruń),Tomasz Kozłowski h. własnego (Kozłowski),(Toruń), Romuald Franciszek Kromplewski h. Korab (Bydgoszcz), Tadeusz Kromplewski h. Korab (Bydgoszcz), Karol Józef Rawicz-Kostro h. Rawicz (Bydgoszcz), Michał Krzysztof Styp-Rekowski h. własnego (Tryszczyn), Żenkiewicz h. Półkozic (Toruń).Z wymienionych pozycji Andrzej Bogucki był pierwszym członkiem Związku w województwie i z nadania Prezesa Zarządu Głównego piastuje funkcję Przedstawiciela Regionalnego Związku, organizującego Oddział ZSzP na naszym terenie. Członkowie wykazani pod pkt.: 2, 5 i 8 zostali przyjęci do Związku w roku bieżącym. Na następnych stronach zapisano w skrócie działalność członków Związku należących do tworzącego się Oddziału w Bydgoszczy. Oprac. Romuald Kromplewski
Prelekcje
Członkowie Związku w bieżącym roku wygłosili kilka prelekcji, w zasadzie w ramach działalności innych
organizacji, ale na tematy związane ze szlachtą polską, a mianowicie:
W dniu 9 stycznia 2006 r. Romuald Kromplewski wygłosił prelekcję w Ośrodku PTTK w Bydgoszczy dla przewodników i sympatyków turystyki na temat działalności szlachty w Bydgoszczy w XVI i XVII wiekach w dziedzinie rozwoju miasta, jego przemysłu i handlu oraz piastowanych w mieście urzędów. Prelekcja oparta była na istniejących w tej mierze opracowaniach naukowych oraz zebranych materiałach własnych. Jarosław Janczewski w dniu 6 września 2006 r. wygłosił w Miejskim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy prelekcję pt. „Kazimierz Wielki w numizmatyce i medalierstwie”. Interesujący wykład łączył się z pokazem bogatych zbiorów własnych prelegenta. Słuchaczami byli członkowie Towarzystwa Heraldyczno - Genealogicznego w Bydgoszczy oraz inne osoby zainteresowane tym tematem. Trzeba bowiem zaznaczyć, że o mających się odbyć prelekcjach zawczasu ukazują się anonse w codziennej lokalnej prasie oraz w miesięczniku BIK (Bydgoskim Informatorze Kulturalnym), a zatem są one dostępne dla wszystkich. Andrzej Bogucki w dniu 4 października 2006 r. wygłosił prelekcję w Miejskim Ośrodku Kultury pt. „Order Orła Białego”. Wystąpienie było bogato ilustrowane. Słuchaczami byli członkowie Towarzystwa Heraldyczno - Genealogicznego oraz inne zainteresowane osoby. Po prelekcji wywiązała się ożywiona dyskusja przedłużona następnie w pobliskiej kawiarni „Węgliszek”, dokąd znaczna część zebranych udała się na kawę i ciastka (o piwie i winie nie wspomnę).
Rocznica wybuchu II. Wojny Światowej.
W ramach obchodów 67. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, przedstawiciel ZSzP z Bydgoszczy w osobie Romualda Kromplewskiego (wraz z żoną) udał się wspólnie z delegacją Urzędu Miasta Bydgoszczy w dniu 2 września do Sochaczewa, w którego okolicach nad Bzurą we wrześniu 1939 r. toczyły się ciężkie i zacięte boje z niemieckim najeźdźcą. Mimo zwycięskich początkowo walk, mimo bohaterstwa i determinacji, trzeba było w końcu ulec przeważającym liczebnością i uzbrojeniem wrogowi. Prawie 3000 polskich żołnierzy poległo i wielu dostało się do niewoli. Spośród tych, wbrew obowiązującej konwencji międzynawowej, hitlerowcy wybrali 51 żołnierzy pochodzących z Bydgoszczy i w pobliżu Sochaczewa rozstrzelali w zemście za wypadki z 3.9.39 r., które sami sprowokowali w Bydgoszczy. Właśnie w miejscu mordu żołnierzy stoi krzyż i pomnik. Tam ustawiono polowy ołtarz, na którym została odprawiona przez miejscowego proboszcza msza święta., której uczestnikami była licznie zgromadzona miejscowa ludność, władze miasta i powiatu Sochaczewa. Ksiądz wygłosił okolicznościową homilię, a burmistrz serdecznie wspomniał o naszej delegacji, wymieniając każdego z nas oddzielnie imiennie. Potem nastąpiło złożenie wieńców oraz odwiedziliśmy oddalony o kilka kilometrów cmentarz, na który po ekshumacji przeniesiono i pogrzebano ciała żołnierzy. Powróciliśmy do Bydgoszczy, odwiedzając jeszcze po drodze Licheń, w którym pozostali kombatanci AK, mający tam swój okolicznościowy ogólnopolski zlot w dniu następnym.
Dworki i pałace
Korzystając z przywileju kronikarza, wprawdzie samozwańczego, ale bądź co bądź takiego, który pisze, niech mi wolno będzie wspomnieć o jeszcze jednej imprezie. Otóż Oddział PTTK w Węgrowie zorganizował w dniach od 6 do 8 października 2006 r. „Ogólnopolski Zlot Sympatyków Ziemi Węgrowskiej”. W ramach tego Zlotu miałem okazję (wraz z żoną) zwiedzić wiele ciekawych miejsc związanych ze szlachtą: :dworki szlacheckie i pałace Podlasia i zachodniego Mazowsza. Podam tylko przykładowo: Zembrów – kaplica rodowa Trębackich oraz grób Heleny Mniszek z Tchórzewskich (autorki „Trędowatej”); Sterdyń – pałac Ossolińskich; Ciechanowiec – Skansen dworków szlacheckich; Wyszków n/Liwcem majętność Ossolińskich; Liw – zamek książąt mazowieckich, w którym znajduje się wspaniała kolekcja broni szlacheckiej dawnych wieków; - wspaniały zespół pałacowy Radziwiłłów w Starejwsi. Szczególnie warte zobaczenia wnętrza z całym zachowanym wystrojem (obrazy, meble…0, niestety normalnie pałac jest niedostępny dla zwiedzania. Warto jeszcze wspomnieć wieczorno – nocne przyjęcie w Skansenie w Suchej k/Siedlec, własności prof. Marka Kwiatkowskiego – dyrektora warszawskich Łazienek i jednocześnie właściciela Skansenu. Przyjmowano w XIX dworze po królewsku, wystąpiło przy tym kilka regionalnych zespołów ludowych, a wśród nich dzieci tańczące w strojach szlachty z owego wieku. Po cóż to piszę, bo przecież żadna zasługa ni moja ani ZSzP. Otóż nie o chwalenie się chodzi, ale o zachęcenie do odwiedzenia tej Ziemi pełnej tradycji szlacheckiej, w której tyle się jeszcze zachowało świadectw materialnych i duchowych szlachty polskiej. R.Kromplewski.
Światowy Dzień Sybiraka w Szymbarku
Przedstawiciel Regionalny Związku, Andrzej Bogucki brał udział w dniu 17 września 2006 r. w obchodach Światowego dnia Sybiraka w Szymbarku na Kaszubach. W programie uroczystości między innymi było spotkanie pod pomnikiem Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łotowickim w Gdańsku, Masza święta, odśpiewanie Hymnu Narodowego i Hymnu Sybiraków, wystąpienie księdza Prałata Zdzisława Jastrzębca – Peszkowskiego – kapelana Golgoty Wschodu, wystąpienie Prezesa Związku Sybiraków i Rodziny Katyńskiej, wręczenie Honorowej Odznaki Sybiraków, zwiedzenie Domu Sybiraków i innych patriotycznych obiektów na terenie Centrum. Można może zarzucić, że te obchody nie były związane ze ZSzP, ale należy pamiętać, że na Syberii zginął kwiat polskiej szlachty, biorącej udział w powstaniach narodowych 1831 i 1863 r. oraz setki tysięcy, jeśli nie miliony Polaków w wieku XX, szczególnie w czasie II Wojny Światowej i tuż po niej. Piszący tę kronikę uniknął niemal cudem wywiezienia na Sybir, ale mój ojciec i dziadek wraz z całą rodziną byli tam kilka lat od 1917 roku, zaś kuzyn na dziesięcioletniej katordze od roku 1945. Nie mogło więc zabraknąć na tych obchodach choć jednego przedstawiciela ZSzP także z Bydgoszczy.R. Kromplewski.
Pomnik Króla Kazimierza Wielkiego w Bygoszczy
Król Kazimierz Wielki w roku 1346 nadał Bydgoszczy prawa miejskie i pobudował zamek, w którym osadził załogę strzegącą granic Polski przed krzyżakami. Dlatego kilkanaście lat temu powstała myśl, zrazu szczególnie w środowisku przewodników PTTK, by w mieście wystawić królowi pomnik. By to zrealizować, powstał Komitet Społeczny Budowy Pomnika Kazimierza Wielkiego. Tu muszę się pochwalić (prawo kronikarza), że jedną wśród trzech pierwszych osób, które założyły ten Komitet była moją żona, Elżbieta Kromplewska z d. Jaroszewska. Wkrótce potem do Komitetu budowy wstąpili obecni członkowie ZSzP: Andrzej Bogucki i Jarosław Janczewski. Ci dwaj dzielni członkowie Związku przez cały czas gorliwie działali na rzecz powziętego zamiaru. Prac było wiele: periodyczne spotkania Komitetu w Ratuszu, troska o zebranie niebagatelnej sumy pieniędzy, 800 tysięcy złotych, sprawa projektu, realizacja i jeszcze ciągłe utarczki z prezydentem miasta, który nie akceptował dobrych miejsc na ustawienie pomnika. (Uważał, że raczej trzeba wszędzie stawiać niepolskie markety). W roku bieżącym wreszcie, 26 października uroczyście, oczywiście także przy udziale bydgoskiej szlachty, pomnik został odsłonięty. Jest to potężny monument z brązu postaci króla siedzącego na koniu, na marmurowym cokole. Zarazem jest to jedyny tego typu pomnik Kazimierza Wielkiego w kraju. (Są jeszcze tylko 2 małe pomniki - popiersia). Ten finalny efekt pracy nad pomnikiem, także w roku 2006 był poprzedzony udziałem ww. dwóch przedstawicieli ZSzP w wielu naradach Komitetu oraz w wyjeździe do wsi w powiecie Morąg, gdzie był pomnik wykonany w gipsie (w stodole), oraz w wyjeździe do Szymanowa za Jarocinem, w którym pomnik montowano z części, po jego odlaniu w woj. Wielkopolskim. Zachęcamy wszystkich, którzy może przeczytają te zapiski, do obejrzenia pomnika na skwerze między ul. Pod Blankami a ul. Wały Jagiellońskie (przed Sądem Okręgowym) w Bydgoszczy. Oprac.Romuald Kromplewski.
Zjazd w Białymstoku
Dwa razy w roku, wiosną i jesienią, zwoływanie są przez Zarząd Główny Związku Szlachty Polskiej obrady Zarządu wspólnie z przedstawicielami władz oddziałowych. Zwykle w maju obrady odbywają się w Gdańsku, zaś jesienią w miejscu jednego z oddziałów terenowych. W roku bieżącym taki Zjazd i obrady miały miejsce w dniach 17 – 19 listopada 2006 r., a gospodarzami byli niezwykle gościnni działacze z Oddziału Białostockiego ZSzP. Do Białegostoku przyjechali: Z Zarządu Głównego z Gdańska Jadwiga Kopeć z e Stołyhwów h. Szeliga – skarbnik i Witold Forkiewicz h. Sas – członek Zarządu. Z Oddziału ZSzP w Gdańsku Andrzej Kopeć h. Kroje - sekretarz i Barbara Thun h. własnego – skarbnik. Z Oddziału ZSzP w Płocku Adam Antoni Pszczółkowski h. Szeliga – członek Zarządu. Z Oddziału ZSzP w Krakowi Maciej Saryusz – Romaszewski h. Jelita. Z Oddziału ZSzP we Wrocławiu. Ilona Sapińska – Przedstawicielka Oddz. Z tworzącego się Oddziału ZSzP w Bydgoszczy Andrzej Bogucki h. Awdaniec – Przedstawiciel Regionalny Związku i Romuald Franciszek Kromplewski h. Korab – członek tworzącego się Oddziału.Gospodarzami Zjazdu byli: Łukasz Lubicz – Łapiński h. Lubicz – prezes Oddziału w Białymstoku oraz Jan Szrzedziński h. Leliwa – członek Zarządu,Jerzy Wiszowaty h. Pierzchała – członek Zarządu wraz z innymi członkami tego Rodu Mirosław z Leszni Leszczyński i inni. W dniu 17 11. 2006 r. poszczególni delegaci dojeżdżali popołudniu pociągami do Białegostoku. Pan Łukasz Lubicz – Łapiński spotykał gości na dworcu i odwoził każdego do swego mieszkania. Potem udaliśmy się wszyscy do jednego z barów na obiad. Następnie zostaliśmy zawiezieni około 15 km za Białystok do wsi gminnej Turośń Kościelna oraz zakwaterowani w przestronnych i doskonałych warunkach na noclegi w nowym dworze lekarzy – emerytów. Była tam też kuchnia z przygotowanym przez gospodarzy za ZSzP obfitym zasobem prowiantu na kolacje i śniadania. Obok kuchni była salka służąca jako jadalnia jak i dla prowadzenia obrad. Jeszcze tegoż wieczoru po kolacji rozpoczęto tam obrady, w czasie których analizowano szczegółowo sprawy organizacyjne i finansowe Związku, jak też projekty poczynań na przyszłość. W dniu następnym 18.11.06, po śniadaniu, wszyscy zostali przewiezieni do Białegostoku, gdzie przy ul. Świętojańskiej nr 22 Oddział ZSzP posiada swą siedzibę w Domu Organizacji Pozarządowych. Tam dalsze obrady trwały do południa, popołudniu zaś przyjechało wielu członków Oddziału Białostockiego (jest ich w Oddz. Ponad 50) i nastąpiło uroczyste wręczanie przez Zarząd Główny legitymacji nowoprzyjętym do Związku szlachcicom (np. między innymi panu Marianowi Kalinowskiemu h. Ślepowron z Zambrowa). Na popołudniowej sesji obrad obecny był v-ce Marszałem Sejmiku Podlaskiego.Pan Adam Pszczółkowski h. Szeliga wygłosił prelekcję na temat dawnej szlachty niektórych powiatów Mazowsza. Wydał on na ten temat książkę, bardzo obszerną, bo liczącą 9oo stron. Istniała możliwość kupienia książki za 70 zł.Po obiedzie w jednym ze śródmiejskich barów, przewieziono gości z Zarządu i Oddziałów ponownie do Turośni Kościelnej. Tam zjedliśmy kolację, wznosząc przy tym stosowne toasty. Pani Ilona Sapińska (dr medycyny) przedstawiła nam bardzo interesującą relację z jej pobytu w roku ubiegłym w Hadze w charakterze przedstawicielki Związku Królewskiej Litwy. Związek ów bowiem stara się o wstąpienie do organizacji skupiającej zrzeszoną szlachtę w poszczególnych krajach europejskich. Rozgorzała gorąca dyskusja, trwająca do pierwszej w nocy. Kontrowersje wzbudził fakt, że organizatorzy „konferencji przyjęciowej” zastrzegli, że tylko mogą przyjąć po jednej organizacji szlacheckiej z każdego kraju (a więc brak demokracji), wynikła też sprawa dzielenia szlachty polskiej na kategorie (czego w naszym kraju wg prawa nie było) itd.W niedzielę, 18.11.06, rozpoczęliśmy od śniadania, a następnie od uczestnictwa we mszy św. W kościele w Turośni Kościelnej, który znajdował się tuż po drugiej stronie ulicy od miejsca naszego noclegu.Następny punkt programu, to odwiedzenie repliki dworku Pana Jana Szrzedzińskiego h. Leliwa, do którego nas zaprosił i wspaniale podejmował nalewkami i ciastem. W dworku mogliśmy obejrzeć cenne pamiątki rodzinne gospodarza (broń, zdjęcia, dokumenty, obrazy, szable…). Niestety musieliśmy odjechać nazbyt jak na nasze odczucia szybko, ponieważ większość zamiejscowych gości miała wkrótce powrotne pociągi. Na dworcu kolejowym w Białymstoku pożegnaliśmy najpierw tuż po południu odjeżdżających w kierunku Warszawy, a zaraz potem do Gdańska.Ponieważ do Bydgoszczy mieliśmy pociąg dopiero za dwie godziny, niestrudzony pan Łukasz Lubicz – Łapiński pokazał nam jeszcze nowo wybudowany w stylu barokowym okazały kościół p. w. Matki Boskiej Ostrobramskiej oraz pałac Branickich wraz z parkiem przypałacowym. Pożegnaliśmy się przy barze, gdzie jeszcze zdążyliśmy zjeść obiad. Żal, że nie mogliśmy wyrazić naszej wdzięczności gospodarzom za wspaniałe przyjęcie tak jakby to wynikało z naszych odczuć. Oprac. Romuald Kromplewski.
Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy 2005
KRONIKA
Walny Zjazd Związku Szlachty Polskiej w dniu 11 listopada 2005 r. w Warszawie
Walny Zjazd Związku miał miejsce w Pałacu Sapiehów. Celem Zjazdu było wybranie nowych władz Związku, tj Zarządu Głównego oraz Komisji Rewizyjnej, a także wprowadzenie istotnych zmian do Statutu Związku. Na najbliższą kadencję wybrano władze w poprzednim składzie : Prezes Związku: Marcin Michał Wiszowaty h. Pierzchała, Sekretarz Związku: Marcin Witold Forkiewicz h. Sas, Skarbnik: Jadwiga Kopeć ze Stołyhwów h. Szeliga, Członkowie Zarządu: Witold Forkiewicz h. Sas, Waldemar Malinowski h. Pobóg. Komisja Rewizyjna: Andrzej Bogucki h. Awdaniec, Edmund Dobrowolski h. Świeńczyc, Ryszard Wiszowaty h. Pierzchała. Przy okazji Zjazdu Prezes wręczył legitymacje nowoprzyjętym członkom. Prezes Związku Szlachty Polskiej Marcin Michał Wiszowaty h. Pierzchała w czasie Walnego Zjazdu w pałacu Sapiehów w Warszawie w dniu 26.11.2005 r. wręczył Romualdowi Franciszkowi Kromplewskiemu h. Korab legitymację członkowską Związku.
Poranek „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”
150. rocznica śmierci Adama Mickiewicza, przypadająca w 2005 r. była okazją do przypomnienia i utrwalenia uczniom i mieszkańcom Bydgoszczy postaci i twórczości , tego wielkiego Wieszcza narodowego.
Z inicjatywy dr Andrzeja Boguckiego – dyrektora Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy, jednocześnie Reprezentanta Regionalnego Związku Szlachty Polskiej, powstał pomysł i program uroczystości. Powołano Komitet Organizacyjny. Uroczystość przygotowywana była od początku roku szkolnego. 25 listopada 2005 r. w 150. rocznicę śmierci Adama Mickiewicza w Gimnazjum 3 odbyły się główne uroczystości. Uczniowie poprzez słowo, muzykę i stroje zaprezentowali czytanie fragmentów „Pana Tadeusza”, parafrazę „Dziadów” cz. II, ballady „Świtezianka” i „Romantyczność”, „Odę do Młodości”i „Redutę Ordona”. Śpiewano liryki Mickiewicza. Połączono tradycję i nowoczesność. W bibliotece otwarto wystawę dzieł Adama Mickiewicza i zbiorów kolekcjonerskich dokumentujących epokę. Polonezem w strojach, wypożyczonych z Teatru Polskiego w Bydgoszczy z epoki Romantyzmu rozpoczęli uczniowie prowadzeni przez dyr. Andrzeja Boguckiego, Poranek „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”, z okazji 150. Rocznicy Śmierci Adama Mickiewicza (24.12.1798 - 26.11.1855). Dyrektor Andrzej Bogucki ubrany w kontuszu szlacheckim, jako Podkomorzy, w swoim słowie i przemowie zacytował słowa Z. Krasińskiego „My wszyscy z Niego”. Adam Mickiewicz wśród Polaków nadal jest popularny. Podał też cele i przebieg uroczystości. Zaznaczył, że uroczystości zakończą się 22 grudnia 2005 r. w przeddzień imienin i urodzin tego największego Wieszcza narodowego. Serdecznie powitał uczniów gimnazjalistów reprezentantów wszystkich klas przybyłych w strojach szkolnych, w biretach ze swoimi nauczycielami. Następnie dyrektor i występujący uczniowie – aktorzy powitali gości. Na uroczystość przybyli m. in. pani Mirosława Glaza, która reprezentowała Prezydenta Bydgoszczy Konstantego Dombrowicza oraz Urząd Miasta Bydgoszczy – Wydział Edukacji i Sportu, kpt. Pitr Pubanz – Pomorski Okręg Wojskowy, Zbigniew Kolczyński – Komenda Policji – Bydgoszcz, Wojciech Sobolewski – Miejski Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Franciszek Świerczyński i Jerzy Boniecki – Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Jarosław Walenciak – Straż Miejska, Romuald Kromplewski – Związek Szlachty Polskiej, Michał Sypniewski i Tadeusz Nitka – Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Wiesław Trzeciakowski – Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, Beata Laskowska-Łepek – Zespół Szkół nr 20, przedstawiciele Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców, Towarzystwo Pamięci gen. Józefa Hallera i Hallerczyków. Koncepcję poranka (dobór tekstów, życiorys poety, dobór uczniów, zorganizowanie prób, dobór muzyki i stroje) przygotowały: Anna Jaroch, Anna Kopeć, Barbara Zwolanowska, Ewa Śniegowska. Scenariusz na podstawie podanych tekstów i życiorysu opracowała Halina Szczypiorska. Zostały ogłoszone konkursy dla wszystkich uczniów szkoły w ramach grup wiekowych (kl. I – zaproszenie na wieczornicę, kl. II – okładka na tomiki, płyty CD A. Mickiewicza i każda klasa album, kl. III – plakaty związane z podróżami poety, życiem i twórczością, epoką, „Panem Tadeuszem”). Pomysł konkursów przygotowali nauczyciele obecni na zebraniu zespołu humanistów w dniu 26.10.2005 r.- Anna Kopeć, Anna Zagłoba-Zygler, Anna Szumer, Regina Sołtysiak, Ewa Śniegowska, Bogumił Śledź, Barbara Zwolanowska, Elżbieta Jaroch. Odpowiedzialnymi za zebranie i przedstawienie prac konkursowych byli: Jolanta Śpiewak, Elżbieta Jaroch, Bogumił Śledź. Konkurs na stronę internetową i wykonanie napisu rocznicowego zorganizowały Małgorzata Lubińska i Ewa Napiórkowska. Montaż słowno-muzyczny i wystawę poświęconą twórczości Adama Mickiewicza oraz prezentację różnych wydań utworów poety przygotowały Grażyna Grzejda, Krystyna Płaczek, Ewa Kryszak. Dekorację, wystawę prac uczniów, portrety, napisy w holu i Klubie Gimnazjalisty wykonali Teresa Banaś-Barańska. Ewa Kryszak, Marek Ronowski. Gazetki ścienne Elżbieta Jaroch i Anna Szumer. Gości po wystawie, oprowadzały Regina Sołtysiak i uczennice kl. II b. Przygotowano plansze i sprzęt nagłaśniający: Kazimierz Filipski, Zygmunt Łada, Janusz Szmyt. Zaproszenia, programy, poczęstunek dla gości wykonały Mirosława Kierzkowska, Halina Krzyżanowska, Joanna Ptaszyńska, Mariola Szmyt. Przygotowanie techniczne szkoły Elżbieta Pikulik, Wiesława Bącalska. Wystrój sal lekcyjnych zorganizowali wychowawcy, nauczyciele uczący w danych salach. Uczniowie-„aktorzy” biorący udział w uroczystości: Michał Pacer kl. IIIa, Mateusz Kluszczyński kl. IIIa, Izabela Sadowska kl. Id, Joanna Balicka kl. IIa, Agnieszka Tryka kl. IIa, Paweł Kałamajski kl. IIc, Rafał Przybyszewski kl. IIc, Patryk Siniecki kl. IIc, Tomasz Wołoszynowski kl. II c, Małgorzata Górecka kl. Id, Sandra Czarnocka kl. Id, Dorota Giża kl. IIIf, Ewa Jaśkowiak kl. IIIf, Agnieszka Górna kl. IIIf, Joanna Jaworska kl. IIf, Marcin Jaskuła kl. IIIf, Łukasz Bokiej kl. IIIc, Adrian Kwiatkowski kl. Ic, Artur Walkowiak kl. Ic. Uczniowie wystąpili w kostiumach wypożyczonych z Teatru Polskiego w Bydgoszczy za zgodą – dyr. Adama Orzechowskiego. Gości witali z dyrektorem Katarzyna Maława IIc, Izabela Mitrus IIc, Piotr Opara. Oprowadzanie gości po wystawie, krótkie wprowadzenie, zaproszenie na wystawę Maja Bandura IIb, Paulina Iwińska IIb. Koordynatorzy całości dyr. Andrzej Bogucki, Anna Kopeć, Barbara Zwolanowska, wicedyr. Jan Tomaszewski, wicedyr. Helena Maliszewska. „O gdybym dożył tej chwili, żeby te księgi zbłądziły pod strzechy” – taki tytuł miała wystawa w bibliotece upamiętniająca 150. Rocznicę śmierci Adama Mickiewicza. Na wystawie w bibliotece szkolnej zwiedzający mogli obejrzeć: 1.Różne publikacje na temat życia i twórczości Adama Mickiewicza, np. zdjęcia polskich i litewskich pomników poety, zdjęcia z filmowej adaptacji „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy, rycinę przedstawiającą stronę tytułową paryskiego wydania „Pana Tadeusza” z 1834 r. 2. Dzieła poety, w tym 17 wydań „Pana Tadeusza” np. wydanie Rady Polonii Amerykańskiej z 1945 r., czy piękne wydanie „Książki i Wiedzy” z rozkładanymi ilustracjami. Książki te pochodziły ze zbiorów biblioteki oraz były wypożyczone od nauczycieli i uczniów. 3. Patriotyczne pocztówki z okresu międzywojennego przedstawiające ilustracje „Pana Tadeusza”. 4. Kolekcję rycin przedstawiającą bohaterów „Pana Tadeusza” w wykonaniu Michała Andriollego. Cennym eksponatem było wydanie „Pan Tadeusz czyli Ostatni Zajazd Na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, We dwunastu Księgach Wierszem przez Adama Mickiewicza”, Paryż 1834 (reprint). Ponadto Koło Przyjaciół Biblioteki zaprezentowało społeczności szkolnej montaż słowno-muzyczny pt. „Miej serce i patrzaj w serce”. Celem programu było przybliżenie młodzieży poezji Adama Mickiewicza i pogłębienie wrażliwości na piękno języka poety. Oprawę plastyczną stanowiła wystawa pokonkursowa prac uczniów. Nauczyciele – wychowawcy z klubu gimnazjalisty czynnie uczestniczyli w zorganizowaniu szkolnych obchodów 150. rocznicy śmierci wielkiego Wieszcza Adama Mickiewicza. W klubie przygotowano dwie gazetki poświęcone twórcom epoki romantyzmu, w kąciku muzycznym – Fryderykowi Chopinowi, w kąciku „to warto wiedzieć” – Adamowi Mickiewiczowi. Wykonano również okolicznościowy wystrój gabloty klubowej, w holu na parterze. Współpracowano z Markiem Ronowskim przy wykonaniu tablicy głównej pt. „Młodzi Bydgoszczanie Adamowi Mickiewiczowi”. Zaprojektowano i wykonano tablice wystawy prac uczniów (zakupiono materiały, ustalono z woźnymi kształt tablic wystawienniczych, przygotowano litery napisów, ustawiono całą ekspozycję wystawy). Przygotowano pięć tablic: wystawa prac uczniów, plakaty, projekty okładek i książek, zaproszenia Przygotowano osobną ekspozycję albumów poświęconych życiu i twórczości Adama Mickiewicza, wybrane plakaty umieszczono na drzwiach i listwach wzdłuż korytarza, aby podtrzymać ciąg wystawienniczy. Przygotowano w klubie wystawę prac, aby umożliwić zwiedzenie jej wszystkim uczniom Gimnazjum 3 (w dniach 28.11.- 2.12.2005 r.). 22 grudnia 2005 r. ponownie przedstawiono program „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”. Dokonano podsumowania obchodów. Warto zaznaczyć, że uroczystości były zorganizowane z wielkim rozmachem i była to główna uroczystość bydgoska. Trzeba dodać, że miejską wystawę zorganizowała Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy. O uroczystościach informowały lokalne gazety. Uroczystość przygotowało i zorganizowało 68 osób, tj. nauczycieli, uczniów oraz pracowników administracji i obsługi. Wszyscy otrzymali od Prezydenta Bydgoszczy – Konstantego Dombrowicza „Listy Gratulacyjne” z następującym wpisem: „W związku z zorganizowaniem w Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera obchodów 150. Rocznicy Śmierci Adama Mickiewicza, a szczególnie Poranku „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”, gratulujemy Szanownej Pani/Panu wzorowego zaangażowania i pełnego poświęcenia organizacyjnego w realizację celów patriotyczno-wychowawczych i narodowych. Dzięki wspólnej pracy zespołu, młodzi mieszkańcy Bydgoszczy uczcili pamięć naszego wybitnego Wieszcza, którego twórczość jest bliska sercu każdemu kochającemu swoją Ojczyznę Polakowi ”. Poloneza prowadził wraz z Agnieszką Tryka, w swym kontuszu naczelny Szlachcic z naszym Regionie – dr Andrzej Bogucki h. Awdaniec, jednocześnie Dyrektor Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy, w którym obchodzono opisane wyżej obchody Mickiewiczowskie.
O ustroju demokratycznym w starożytnej Grecji
W związku z trwającą kampanią wyborczą i dyskusją czy głosować czy nie, proponuję przypomnienie lekcji o ustroju demokratycznym w starożytnej Grecji. Tą lekcję historii obecnie mają uczniowie w gimnazjach, kl. I (dawnej 7 klasie). W celu przypomnienia tej nauki przesyłam do Redakcji poniższy tekst źródłowy z podręcznika Ewy Wipszyckiej, Historia, cz. 1.Być może ta lekcja będzie także powtórzeniową dla dorosłych.
Obywatel w ustroju demokratycznym
O życiu politycznym Aten tak pisze Ateńczyk Tukidydes, genialny historyk (druga połowa V w. przed Chr.), w swoim dziele Historia wojny peloponeskiej. „ Nazywa się ten ustrój demokracją, ponieważ opiera się na większości obywateli, a nie na mniejszości. W sporach prywatnych każdy obywatel jest równy w obliczu prawa; jeśli zaś chodzi o znaczenie, to jednostkę ceni się nie ze względu na jej przynależność do pewnej grupy, lecz ze względu na talent osobisty, jakim się wyróżnia; nikomu też, kto jest zdolny służyć ojczyźnie, ubóstwo albo nieznane się także swymi pochodzenie nie przeszkadza w osiągnięciu zaszczytów. W naszym życiu państwowym kierujemy się zasadą wolności. [...] Kierując się wyrozumiałością w życiu prywatnym, szanujemy prawa w życiu publicznym; jesteśmy posłuszni każdoczesnej władzy i prawom, zwłaszcza tym nie pisanym, które bronią pokrzywdzonych i których przekroczenie przynosi powszechną hańbę. [...] U nas ci sami ludzie, którzy zajmują się sprawami państwa, zajmują osobistymi, a ci, którzy ograniczają się do swego rzemiosła, znają się także na polityce. Jesteśmy jedynym ludem, który jednostkę nie interesującą się życiem państwa uważa nie za bierną, ale za nieużyteczną.”(przekł. K. Kumanieckiego).
Pałace i dwory w Kujawsko – Pomorskiem
K R U C H O W O
Kruchowo to wieś niedaleko Trzemeszna, która znajdowała się poprzednio w województwie bydgoskim, ale obecnie została przyłączona do woj. wielkopolskiego. Nad jeziorem Kruchowskim znajduje się tam dwór z 1582 roku, pobudowany przez Aleksandra Mielińskiego, opata trzemeszeńskiego i biskupa inflanckiego. W XVIII w. przebudowany w stylu barokowym. Posiada sklepione piwnice, mansardowy dach, jest murowany i otynkowany. Od frontu posiada kolumnowy portyk w wielkim porządku, zaś w części tylnej arkadowy podcień. Wokół jest duży park krajobrazowy z XIX w. Dalszymi dziedzicami Kruchowa byli: w roku 1580 Mikołaj Mieliński, burgrabia gnieźnieński, w roku 1608 Mikołaj, syn poprzedniego, kasztelan kamieński, w roku 1651 córka Mikołaja Mielińskiego, Zofia Mielżyńska, w roku 1727 Adam Rosen, w roku 1846 Hipolit Malczewski. Od roku 1900 pozostaje majętność w rękach obecnego właściciela.. Opat Aleksander Mieliński pobudował dwór za czasów króla Zygmunta Augusta czyli w drugiej połowie 16. wieku, budując "w swojem dziedzictwie kamienicę na kształt zameczka." - Nad jeziorem, naprzeciwko tak zwanej "Wendowej góry", odkryto swego czasu dawne wykopaliska, urny, gwoździe brązowe, dzban i inne naczynia oraz znaczniejszą ilość monet z czasów jagiellońskich; przedmioty te znajdują się częściowo w muzeum Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu. Informacje o dworze w Kruchowie wg opisu w książce Krystyny Paruckiej i Ewy Raczyńskiej – Mąkowskiej pt. Katalog zabytków województwa bydgoskiego.
KRONIKA
Walny Zjazd Związku Szlachty Polskiej w dniu 11 listopada 2005 r. w Warszawie
Walny Zjazd Związku miał miejsce w Pałacu Sapiehów. Celem Zjazdu było wybranie nowych władz Związku, tj Zarządu Głównego oraz Komisji Rewizyjnej, a także wprowadzenie istotnych zmian do Statutu Związku. Na najbliższą kadencję wybrano władze w poprzednim składzie : Prezes Związku: Marcin Michał Wiszowaty h. Pierzchała, Sekretarz Związku: Marcin Witold Forkiewicz h. Sas, Skarbnik: Jadwiga Kopeć ze Stołyhwów h. Szeliga, Członkowie Zarządu: Witold Forkiewicz h. Sas, Waldemar Malinowski h. Pobóg. Komisja Rewizyjna: Andrzej Bogucki h. Awdaniec, Edmund Dobrowolski h. Świeńczyc, Ryszard Wiszowaty h. Pierzchała. Przy okazji Zjazdu Prezes wręczył legitymacje nowoprzyjętym członkom. Prezes Związku Szlachty Polskiej Marcin Michał Wiszowaty h. Pierzchała w czasie Walnego Zjazdu w pałacu Sapiehów w Warszawie w dniu 26.11.2005 r. wręczył Romualdowi Franciszkowi Kromplewskiemu h. Korab legitymację członkowską Związku.
Poranek „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”
150. rocznica śmierci Adama Mickiewicza, przypadająca w 2005 r. była okazją do przypomnienia i utrwalenia uczniom i mieszkańcom Bydgoszczy postaci i twórczości , tego wielkiego Wieszcza narodowego.
Z inicjatywy dr Andrzeja Boguckiego – dyrektora Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy, jednocześnie Reprezentanta Regionalnego Związku Szlachty Polskiej, powstał pomysł i program uroczystości. Powołano Komitet Organizacyjny. Uroczystość przygotowywana była od początku roku szkolnego. 25 listopada 2005 r. w 150. rocznicę śmierci Adama Mickiewicza w Gimnazjum 3 odbyły się główne uroczystości. Uczniowie poprzez słowo, muzykę i stroje zaprezentowali czytanie fragmentów „Pana Tadeusza”, parafrazę „Dziadów” cz. II, ballady „Świtezianka” i „Romantyczność”, „Odę do Młodości”i „Redutę Ordona”. Śpiewano liryki Mickiewicza. Połączono tradycję i nowoczesność. W bibliotece otwarto wystawę dzieł Adama Mickiewicza i zbiorów kolekcjonerskich dokumentujących epokę. Polonezem w strojach, wypożyczonych z Teatru Polskiego w Bydgoszczy z epoki Romantyzmu rozpoczęli uczniowie prowadzeni przez dyr. Andrzeja Boguckiego, Poranek „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”, z okazji 150. Rocznicy Śmierci Adama Mickiewicza (24.12.1798 - 26.11.1855). Dyrektor Andrzej Bogucki ubrany w kontuszu szlacheckim, jako Podkomorzy, w swoim słowie i przemowie zacytował słowa Z. Krasińskiego „My wszyscy z Niego”. Adam Mickiewicz wśród Polaków nadal jest popularny. Podał też cele i przebieg uroczystości. Zaznaczył, że uroczystości zakończą się 22 grudnia 2005 r. w przeddzień imienin i urodzin tego największego Wieszcza narodowego. Serdecznie powitał uczniów gimnazjalistów reprezentantów wszystkich klas przybyłych w strojach szkolnych, w biretach ze swoimi nauczycielami. Następnie dyrektor i występujący uczniowie – aktorzy powitali gości. Na uroczystość przybyli m. in. pani Mirosława Glaza, która reprezentowała Prezydenta Bydgoszczy Konstantego Dombrowicza oraz Urząd Miasta Bydgoszczy – Wydział Edukacji i Sportu, kpt. Pitr Pubanz – Pomorski Okręg Wojskowy, Zbigniew Kolczyński – Komenda Policji – Bydgoszcz, Wojciech Sobolewski – Miejski Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Franciszek Świerczyński i Jerzy Boniecki – Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Jarosław Walenciak – Straż Miejska, Romuald Kromplewski – Związek Szlachty Polskiej, Michał Sypniewski i Tadeusz Nitka – Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Wiesław Trzeciakowski – Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, Beata Laskowska-Łepek – Zespół Szkół nr 20, przedstawiciele Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców, Towarzystwo Pamięci gen. Józefa Hallera i Hallerczyków. Koncepcję poranka (dobór tekstów, życiorys poety, dobór uczniów, zorganizowanie prób, dobór muzyki i stroje) przygotowały: Anna Jaroch, Anna Kopeć, Barbara Zwolanowska, Ewa Śniegowska. Scenariusz na podstawie podanych tekstów i życiorysu opracowała Halina Szczypiorska. Zostały ogłoszone konkursy dla wszystkich uczniów szkoły w ramach grup wiekowych (kl. I – zaproszenie na wieczornicę, kl. II – okładka na tomiki, płyty CD A. Mickiewicza i każda klasa album, kl. III – plakaty związane z podróżami poety, życiem i twórczością, epoką, „Panem Tadeuszem”). Pomysł konkursów przygotowali nauczyciele obecni na zebraniu zespołu humanistów w dniu 26.10.2005 r.- Anna Kopeć, Anna Zagłoba-Zygler, Anna Szumer, Regina Sołtysiak, Ewa Śniegowska, Bogumił Śledź, Barbara Zwolanowska, Elżbieta Jaroch. Odpowiedzialnymi za zebranie i przedstawienie prac konkursowych byli: Jolanta Śpiewak, Elżbieta Jaroch, Bogumił Śledź. Konkurs na stronę internetową i wykonanie napisu rocznicowego zorganizowały Małgorzata Lubińska i Ewa Napiórkowska. Montaż słowno-muzyczny i wystawę poświęconą twórczości Adama Mickiewicza oraz prezentację różnych wydań utworów poety przygotowały Grażyna Grzejda, Krystyna Płaczek, Ewa Kryszak. Dekorację, wystawę prac uczniów, portrety, napisy w holu i Klubie Gimnazjalisty wykonali Teresa Banaś-Barańska. Ewa Kryszak, Marek Ronowski. Gazetki ścienne Elżbieta Jaroch i Anna Szumer. Gości po wystawie, oprowadzały Regina Sołtysiak i uczennice kl. II b. Przygotowano plansze i sprzęt nagłaśniający: Kazimierz Filipski, Zygmunt Łada, Janusz Szmyt. Zaproszenia, programy, poczęstunek dla gości wykonały Mirosława Kierzkowska, Halina Krzyżanowska, Joanna Ptaszyńska, Mariola Szmyt. Przygotowanie techniczne szkoły Elżbieta Pikulik, Wiesława Bącalska. Wystrój sal lekcyjnych zorganizowali wychowawcy, nauczyciele uczący w danych salach. Uczniowie-„aktorzy” biorący udział w uroczystości: Michał Pacer kl. IIIa, Mateusz Kluszczyński kl. IIIa, Izabela Sadowska kl. Id, Joanna Balicka kl. IIa, Agnieszka Tryka kl. IIa, Paweł Kałamajski kl. IIc, Rafał Przybyszewski kl. IIc, Patryk Siniecki kl. IIc, Tomasz Wołoszynowski kl. II c, Małgorzata Górecka kl. Id, Sandra Czarnocka kl. Id, Dorota Giża kl. IIIf, Ewa Jaśkowiak kl. IIIf, Agnieszka Górna kl. IIIf, Joanna Jaworska kl. IIf, Marcin Jaskuła kl. IIIf, Łukasz Bokiej kl. IIIc, Adrian Kwiatkowski kl. Ic, Artur Walkowiak kl. Ic. Uczniowie wystąpili w kostiumach wypożyczonych z Teatru Polskiego w Bydgoszczy za zgodą – dyr. Adama Orzechowskiego. Gości witali z dyrektorem Katarzyna Maława IIc, Izabela Mitrus IIc, Piotr Opara. Oprowadzanie gości po wystawie, krótkie wprowadzenie, zaproszenie na wystawę Maja Bandura IIb, Paulina Iwińska IIb. Koordynatorzy całości dyr. Andrzej Bogucki, Anna Kopeć, Barbara Zwolanowska, wicedyr. Jan Tomaszewski, wicedyr. Helena Maliszewska. „O gdybym dożył tej chwili, żeby te księgi zbłądziły pod strzechy” – taki tytuł miała wystawa w bibliotece upamiętniająca 150. Rocznicę śmierci Adama Mickiewicza. Na wystawie w bibliotece szkolnej zwiedzający mogli obejrzeć: 1.Różne publikacje na temat życia i twórczości Adama Mickiewicza, np. zdjęcia polskich i litewskich pomników poety, zdjęcia z filmowej adaptacji „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy, rycinę przedstawiającą stronę tytułową paryskiego wydania „Pana Tadeusza” z 1834 r. 2. Dzieła poety, w tym 17 wydań „Pana Tadeusza” np. wydanie Rady Polonii Amerykańskiej z 1945 r., czy piękne wydanie „Książki i Wiedzy” z rozkładanymi ilustracjami. Książki te pochodziły ze zbiorów biblioteki oraz były wypożyczone od nauczycieli i uczniów. 3. Patriotyczne pocztówki z okresu międzywojennego przedstawiające ilustracje „Pana Tadeusza”. 4. Kolekcję rycin przedstawiającą bohaterów „Pana Tadeusza” w wykonaniu Michała Andriollego. Cennym eksponatem było wydanie „Pan Tadeusz czyli Ostatni Zajazd Na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, We dwunastu Księgach Wierszem przez Adama Mickiewicza”, Paryż 1834 (reprint). Ponadto Koło Przyjaciół Biblioteki zaprezentowało społeczności szkolnej montaż słowno-muzyczny pt. „Miej serce i patrzaj w serce”. Celem programu było przybliżenie młodzieży poezji Adama Mickiewicza i pogłębienie wrażliwości na piękno języka poety. Oprawę plastyczną stanowiła wystawa pokonkursowa prac uczniów. Nauczyciele – wychowawcy z klubu gimnazjalisty czynnie uczestniczyli w zorganizowaniu szkolnych obchodów 150. rocznicy śmierci wielkiego Wieszcza Adama Mickiewicza. W klubie przygotowano dwie gazetki poświęcone twórcom epoki romantyzmu, w kąciku muzycznym – Fryderykowi Chopinowi, w kąciku „to warto wiedzieć” – Adamowi Mickiewiczowi. Wykonano również okolicznościowy wystrój gabloty klubowej, w holu na parterze. Współpracowano z Markiem Ronowskim przy wykonaniu tablicy głównej pt. „Młodzi Bydgoszczanie Adamowi Mickiewiczowi”. Zaprojektowano i wykonano tablice wystawy prac uczniów (zakupiono materiały, ustalono z woźnymi kształt tablic wystawienniczych, przygotowano litery napisów, ustawiono całą ekspozycję wystawy). Przygotowano pięć tablic: wystawa prac uczniów, plakaty, projekty okładek i książek, zaproszenia Przygotowano osobną ekspozycję albumów poświęconych życiu i twórczości Adama Mickiewicza, wybrane plakaty umieszczono na drzwiach i listwach wzdłuż korytarza, aby podtrzymać ciąg wystawienniczy. Przygotowano w klubie wystawę prac, aby umożliwić zwiedzenie jej wszystkim uczniom Gimnazjum 3 (w dniach 28.11.- 2.12.2005 r.). 22 grudnia 2005 r. ponownie przedstawiono program „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”. Dokonano podsumowania obchodów. Warto zaznaczyć, że uroczystości były zorganizowane z wielkim rozmachem i była to główna uroczystość bydgoska. Trzeba dodać, że miejską wystawę zorganizowała Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy. O uroczystościach informowały lokalne gazety. Uroczystość przygotowało i zorganizowało 68 osób, tj. nauczycieli, uczniów oraz pracowników administracji i obsługi. Wszyscy otrzymali od Prezydenta Bydgoszczy – Konstantego Dombrowicza „Listy Gratulacyjne” z następującym wpisem: „W związku z zorganizowaniem w Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera obchodów 150. Rocznicy Śmierci Adama Mickiewicza, a szczególnie Poranku „Młodzi Bydgoszczanie Czytają Adama Mickiewicza”, gratulujemy Szanownej Pani/Panu wzorowego zaangażowania i pełnego poświęcenia organizacyjnego w realizację celów patriotyczno-wychowawczych i narodowych. Dzięki wspólnej pracy zespołu, młodzi mieszkańcy Bydgoszczy uczcili pamięć naszego wybitnego Wieszcza, którego twórczość jest bliska sercu każdemu kochającemu swoją Ojczyznę Polakowi ”. Poloneza prowadził wraz z Agnieszką Tryka, w swym kontuszu naczelny Szlachcic z naszym Regionie – dr Andrzej Bogucki h. Awdaniec, jednocześnie Dyrektor Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy, w którym obchodzono opisane wyżej obchody Mickiewiczowskie.
O ustroju demokratycznym w starożytnej Grecji
W związku z trwającą kampanią wyborczą i dyskusją czy głosować czy nie, proponuję przypomnienie lekcji o ustroju demokratycznym w starożytnej Grecji. Tą lekcję historii obecnie mają uczniowie w gimnazjach, kl. I (dawnej 7 klasie). W celu przypomnienia tej nauki przesyłam do Redakcji poniższy tekst źródłowy z podręcznika Ewy Wipszyckiej, Historia, cz. 1.Być może ta lekcja będzie także powtórzeniową dla dorosłych.
Obywatel w ustroju demokratycznym
O życiu politycznym Aten tak pisze Ateńczyk Tukidydes, genialny historyk (druga połowa V w. przed Chr.), w swoim dziele Historia wojny peloponeskiej. „ Nazywa się ten ustrój demokracją, ponieważ opiera się na większości obywateli, a nie na mniejszości. W sporach prywatnych każdy obywatel jest równy w obliczu prawa; jeśli zaś chodzi o znaczenie, to jednostkę ceni się nie ze względu na jej przynależność do pewnej grupy, lecz ze względu na talent osobisty, jakim się wyróżnia; nikomu też, kto jest zdolny służyć ojczyźnie, ubóstwo albo nieznane się także swymi pochodzenie nie przeszkadza w osiągnięciu zaszczytów. W naszym życiu państwowym kierujemy się zasadą wolności. [...] Kierując się wyrozumiałością w życiu prywatnym, szanujemy prawa w życiu publicznym; jesteśmy posłuszni każdoczesnej władzy i prawom, zwłaszcza tym nie pisanym, które bronią pokrzywdzonych i których przekroczenie przynosi powszechną hańbę. [...] U nas ci sami ludzie, którzy zajmują się sprawami państwa, zajmują osobistymi, a ci, którzy ograniczają się do swego rzemiosła, znają się także na polityce. Jesteśmy jedynym ludem, który jednostkę nie interesującą się życiem państwa uważa nie za bierną, ale za nieużyteczną.”(przekł. K. Kumanieckiego).
Pałace i dwory w Kujawsko – Pomorskiem
K R U C H O W O
Kruchowo to wieś niedaleko Trzemeszna, która znajdowała się poprzednio w województwie bydgoskim, ale obecnie została przyłączona do woj. wielkopolskiego. Nad jeziorem Kruchowskim znajduje się tam dwór z 1582 roku, pobudowany przez Aleksandra Mielińskiego, opata trzemeszeńskiego i biskupa inflanckiego. W XVIII w. przebudowany w stylu barokowym. Posiada sklepione piwnice, mansardowy dach, jest murowany i otynkowany. Od frontu posiada kolumnowy portyk w wielkim porządku, zaś w części tylnej arkadowy podcień. Wokół jest duży park krajobrazowy z XIX w. Dalszymi dziedzicami Kruchowa byli: w roku 1580 Mikołaj Mieliński, burgrabia gnieźnieński, w roku 1608 Mikołaj, syn poprzedniego, kasztelan kamieński, w roku 1651 córka Mikołaja Mielińskiego, Zofia Mielżyńska, w roku 1727 Adam Rosen, w roku 1846 Hipolit Malczewski. Od roku 1900 pozostaje majętność w rękach obecnego właściciela.. Opat Aleksander Mieliński pobudował dwór za czasów króla Zygmunta Augusta czyli w drugiej połowie 16. wieku, budując "w swojem dziedzictwie kamienicę na kształt zameczka." - Nad jeziorem, naprzeciwko tak zwanej "Wendowej góry", odkryto swego czasu dawne wykopaliska, urny, gwoździe brązowe, dzban i inne naczynia oraz znaczniejszą ilość monet z czasów jagiellońskich; przedmioty te znajdują się częściowo w muzeum Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu. Informacje o dworze w Kruchowie wg opisu w książce Krystyny Paruckiej i Ewy Raczyńskiej – Mąkowskiej pt. Katalog zabytków województwa bydgoskiego.
Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy 1995 – 2004
KRONIKA
Początki zawiązania w Bydgoszczy Oddziału Związku Szlachty Polskiej były długie i nie łatwe. W tej publikacji w kronikarskim zapisie przedstawiono jak przebiegało organizowanie się środowiska szlacheckiego po 1989 r. w Regionie Kujaw i Pomorza na tle działań ogólnopolskich, które doprowadziły do powstania formalnie zarejestrowanego Związku Szlachty Polskiej Oddział w Bydgoszczy. W Regionie Kujaw i Pomorza mieszka dużo potomków szlachty I Rzeczypospolitej, ale niestety nie mogą oni sprostać udowodnienia szlachectwa według wymogów Związku Szlachty Polskiej. Aż do 2009 roku istniała w Regionie jedynie grupa członków ZSzP, ale za mała by mógł się zawiązać Oddział ZSzP w Bydgoszczy. Grupa ta tworzyła bliskie i przyjazne sobie środowisko. Jednak szybko został nawiązany bliski kontakt z założycielami Związku Szlachty Polskiej w Gdańsku. W 1992 r. Andrzej Bogucki h. Awdaniec otrzymał pierwszy numer „Verbum Nobile”, pisma środowiska szlacheckiego. Tuż po zawiązaniu ZSzP w 1995 r. bliski kontakt ze środowiskiem gdańskim, z Ireneuszem Osińskim h. Wężyk i Marcinem Wiszowatym h. Pierzchała, nawiązał Andrzej Bogucki h. Awdaniec z Bydgoszczy, który od 1993 r. był założycielem i prezesem Klubu Zachowawczo Monarchistycznego Oddział w Bydgoszczy. Prezesem ZG KZM w Warszawie był Artur Górski, późniejszy Poseł RP. W Bydgoszczy od 1993 r. działa prężnie Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno Genealogiczne skupiające genealogów, heraldyków, potomków szlachty i ziemiaństwa, historyków i amatorów nauk pomocniczych historii, historyków regionalistów, historyków i amatorów dziejów różnych rodów : szlacheckich, ziemiańskich, inteligenckich, rzemieślniczych, kupieckich, rolniczych, chłopskich, mieszczańskich, robotniczych i innych. Dla tych środowisk i mieszkańców Bydgoszczy BTHG wspólnie z działaczami ZSzP z Bydgoszczy zorganizowali liczne wspólne imprezy kulturotwórcze, szczególnie wykłady i odczyty. W tym miejscu należy podziękować prezesowi BTHG Pawłowi Bogdanowi Gąsiorowskiemu za wspólną działalność ze ZSzP. Działacze ZSzP w Bydgoszczy bardzo blisko też współpracowali z bratnią organizacją Polskim Towarzystwem Ziemiański Oddział Kujawsko – Pomorski z siedzibą w Toruniu, którego wieloletnim prezesem w latach 1991 - 2007 był ŚP Jan Łangowski, a potem Andrzej Musiał. Dużą aktywnością patriotyczną i wychowawczą wykazywali przez latach przedstawiciele środowiska szlacheckiego Romuald Kromplewski h. Korab i Jego żona Elżbieta. W Regionie Kujawsko – Pomorskim zainteresowanie członkostwem Związku Szlachty Polskiej było nikłe. Różne są tego przyczyny, ale tu nie miejsce aby ten temat rozszerzać. Faktem jest, że Związek Szlachty Polskiej – Oddział w Bydgoszczy jako struktura Związku powstał w 2009 roku. Jednak działalność i aktywność środowiska Regionu jest bogata i warto w sposób choćby kronikarski dokonać zapisu. Powstały w 1995 r. w Gdańsku Związek Szlachty Polskiej jest organizacją społeczno-kulturalną zrzeszającą szlachtę dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. ZSzP stawia sobie za cel przede wszystkim: integrację i reprezentację środowiska szlacheckiego, ochronę dobrego imienia szlachty Rzeczypospolitej Wielu Narodów, opiekę nad zabytkami kultury szlacheckiej, popularyzację i promowanie kultury, dorobku i najlepszych tradycji szlacheckich, krzewienie etosu rycerskiego. Stowarzyszenie skupia zarówno potomków drobnej szlachty, jak i przedstawicieli zamożnych i znaczących rodów szlacheckich. Do Związku należało w 2010 r. ok. 500 osób reprezentujących prawie 300 rodów szlacheckich. Nasi członkowie niejednokrotnie odgrywają aktywną rolę w życiu kulturalnym, naukowym oraz biznesowym współczesnej Polski. Członkiem Związku może zostać tylko osoba pochodzenia szlacheckiego w linii męskiej a więc syn lub córka ojca - szlachcica. Kandydaci do Związku przyjmowani są jedynie w oparciu o prawo ziemskie I Rzeczypospolitej. Podkreślenia wymaga fakt, iż Związek Szlachty Polskiej w żadnym stopniu nie jest organizacją uzurpatorską, nie nadaje i nie odbiera szlachectwa czy tytułów arystokratycznych i odcina się od organizacji, które uważa za uzurpatorskie. ZSzP nie jest związany z żadną opcją polityczną, partią czy stronnictwem. Pomysłodawcą Związku i pierwszym jego Prezesem w latach 1995-1999 był Ireneusz Stanisław Osiński, w latach 1999-2004 funkcję tę pełnił Wacław Podbereski. Po nim w latach 2004-2008 Prezesem był współzałożyciel związku Marcin Michał Wiszowaty. Prezesem IV kadencji na lata 2008-2013 wybrany został Henryk Grocholski. ZSzP jest stowarzyszeniem wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 0000102686 i posiada osobowość prawną. Obowiązujący w 2010 Statut ZSzP został zatwierdzony dnia 16 lutego 2006 roku przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku. Zarząd Główny ZSzP w latach 1995 – 2008 miał siedzibę w Gdańsku, od 2008 siedzibą jest Warszawa. ZSzP w 2010 r. posiadał następujące Oddziały Regionalne w : Białymstoku, Bydgoszczy, Chełmie, Chojnicach, Gdańsku, Krakowie, Warszawie, Wrocławiu. ZSzP posiada też swoich przedstawicieli regionalnych w Kraju i za granicą w Kanadzie, Niemczech, Szwecji, Wielkiej Brytanii. Związek współpracuje z innymi tego typu organizacjami w kraju i za granicą, w szczególności takimi jak: Instyut Saint Georges pour la Noblesse z Francji, Instytut Fernando el Catolico z Saragossy w Hiszpanii, Rosyjskie Zgromadzenie Szlacheckie z Moskwy, Związek Szlachty Białoruskiej z Mińska. W kraju zaś współpracuje z niezależnymi organizacjami rodowymi, którym patronuje oraz wspiera ich działalność. Przede wszystkim zaś rozwija współpracę ze Związkiem Polskich Kawalerów Maltańskich, z fundacją Pomoc Maltańska, Polskim Towarzystwem Ziemiańskim i Polskim Towarzystwem Heraldycznym, którego niektórzy członkowie są ekspertami genealogicznymi również dla potrzeb ZSzP. W dniu 23 marca 1995 roku na zaproszenie Andrzeja Boguckiego – sekretarza generalnego ZTG „Sokół” w Polsce przybył prezydent Ryszard Kaczorowski do Szkoły Podstawowej nr 29 im. Wacława Wawrzyniaka w Bydgoszczy-Fordonie na uroczyste spotkanie z bydgoskim „Sokołem”. W spotkaniu udział wzięli działacze sokoli, przedstawiciele środowiska szlacheckiego i żołnierze kombatanci z formacji wojny obronnej 1939 r., gen. Maczka, gen. Andersa, NZW, „Miecz i Pług”, przedstawicieli rodzin potomków hallerczyków i powstańców warszawskich i wielkopolskich. Warto zaznaczyć, że prezydent Ryszard Kaczorowski doskonale znał dzieje sokolstwa i posiadał wielkie zasługi dla ruchu sokolego. W 1990 roku prezydent Ryszard Kaczorowski, w dowód uznania zasług położonych dla idei „Sokoła” i niepodległości, został odznaczony Złotym Krzyżem Legii Honorowej, będącym najwyższym odznaczeniem Związku Sokołów Polskich w Wielkiej Brytanii. To właśnie m.in. sokoli ZSP w Wielkiej Brytanii towarzyszyli ostatniemu prezydentowi RP na uchodźstwie Ryszardowi Kaczorowskiemu w przekazaniu insygniów prezydenckich Lechowi Wałęsie na Zamku Królewskim w Warszawie.
1996
Andrzej Bogucki h. Awdaniec został przyjęty do Związku Szlachty Polskiej w 1996 r., posiada legitymację z nr 7. Przez wiele lat pełnił on funkcję Reprezentanta Regionalnego Związku Szlachty Polskiej w Bydgoszczy. Działał też na szczeblu krajowym działając w latach 2001 – 2008 w Komisji Rewizyjnej Związku Szlachty Polskiej, a w latach 2004 – 2008 – pełnił funkcję przewodniczącego. W styczniu 1996 roku Andrzej Bogucki uczestniczył w Gdańsku w ważnych uroczystościach, które poprzedziła Msza św., którą odprawił ks. prał. Henryk Jankowski. Następnie w Głównej Sali średniowiecznego Dworu Artusa w Gdańsku, Związek Szlachty Polskiej zorganizował odczyt pt. "Szlachta i tradycyjne elity w alokucjach Piusa XII". Prelegentem był profesor Jose Antonio Ureta z paryskiego oddziału Stowarzyszenia Obrony Tradycji, Rodziny i Własności (TFP) specjalnie na tę okazję zaproszony przez władze Związku. Jego interesujący wykład pt.”Szlachta i analogiczne tradycyjne elity w alokucjach Piusa XII" (wygłoszony w języku angielskim i tłumaczony na język polski) sprowokował dyskusję na temat roli szlachty w dzisiejszej Polsce. Jak zauważyli słuchacze - tematyka wykładu nawiązywała do książki profesora Plinio Correa de Oliveira pod tym samym tytułem stanowiącą przekrojową analizę roli szlachty i analogicznych elit w dzisiejszym świecie. Uniwersalne poglądy Urety i de Oliveiry nie mogły jednak uwzględnić specyfiki polskiej szlachty i jej burzliwej historii. Po powyższych uroczystościach zostało zorganizowane, wielkie przyjęcie w Dworze Artusa, m.in. przez ks. Henryka Jankowskiego i Krzysztofa Radziwiłła z Gdańska, syna Konstantego z Towian, działacza Konfederacji Korony Polskiej. Na zaproszenie Andrzeja Boguckiego 2 października 1996 r. do Bydgoszczy przybyli z Gdańska Ireneusz Osiński – prezes ZSzP, Marcin Wiszowaty – sekretarz oraz dr hab. Jan Winklewski. W Miejskim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy Związek Szlachty Polskiej wraz z Bydgoskim Towarzystwem Heraldyczno-Genealogicznym zorganizował Sesję Naukową pt. “Konieczność konsolidacji polskiego środowiska szlacheckiego”. Zostały wygłoszone referaty:
Ireneusz Stanisław Osiński, który zaprezentował zebranym zasadnicze zagadnienia związane z historią Związku, jego działalnością, celami i osiągnięciami, Marcin Michał Wiszowaty, omówił tradycje i historię ruchów szlacheckich od okresu rozbiorów po dzień dzisiejszy oraz
dr hab. Jan Winklewski, który przedstawił aspekty problematyki konsolidacji środowiska szlacheckiego w Polsce. Zainteresowanie sesją przeszło najśmielsze oczekiwania organizatorów. Uczestnicy z trudem pomieścili się w pięknej i obszernej sali bydgoskiego Ośrodka Kultury. Podczas drugiej części Sesji, przeznaczonej na dyskusję, słuchacze bardzo chętnie zadawali pytania prelegentom. Obok zasadniczego tematu Sesji, pytania w dużej mierze dotyczyły Związku oraz jego działalności. Po zakończeniu oficjalnej części sesji odbyło się niezwykle sympatyczne, kameralne spotkanie ze współorganizatorami w Restauracji „Pod Orłem” w Bydgoszczy. Marcin Wiszowaty zapisał, „że BTHG popisało się świetną organizacją i doskonale przygotowało sesję. Główna w tym zasługa Panów: Pawła Gąsiorowskiego, prezesa BTHG i Andrzeja Boguckiego, wiceprezesa BTHG i członka Związku Szlachty Polskiej. Dzięki staraniom naszych bydgoskich partnerów - media lokalne w postaci prasy i telewizji - szeroko reklamowały sesję na łamach i w eterze. Efektem była wysoka frekwencja słuchaczy. Kilka dni po spotkaniu w lokalnej prasie ukazały się przychylne relacje uczestniczących w nim dziennikarzy. Wszystkich obecnych zaskoczył redaktor Lech Lutogniewski, znany bydgoski dziennikarz, który na spotkanie przybył w stroju staropolskim”. Warto dodać, że gazety bydgoskie zapowiedziały tą sesję naukową i spotkanie szlachty. Zorganizowano też konferencję prasową. W jednej z gazet w „Dzienniku Wieczornym” ukazał się wywiad z 27 letnim prezesem ZSzP Ireneuszem Stanisławem Osińskim, który przeprowadziła red. Grażyna Ziomkowska i opublikowała pod tytułem ; „Jaśnie panicz w BMW. Prezes Związku Ireneusz St. Osiński h. Wąż odm. udzielił wywiadu telewizyjnego red. Lechowi Lutogniewskiemu, który na spotkanie przybył w szlacheckim kontuszu. Warto dodać, że red. Lech Lutogniewski, niezwykle barwna postać Bydgoszczy, był TW, o czym wyczytaliśmy po latach w książce, wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej, dr Krzysztofa Osińskiego pt. : „Zarys dziejów NSZZ „Solidarność” Regionu Bydgoskiego (1980 – 1990), Bydgoszcz 2010, ss. 35, 80,91. W 1996 r. ZTG „Sokół” oraz przedstawiciele środowiska szlacheckiego w Polsce zorganizowali ogólnopolskie uroczystości w 250. Rocznicę urodzin Tadeusza Kościuszki w ramach „1996 Roku Tadeusza Kościuszki Patrona Sokolstwa Polskiego”. Zob. bliżej kwartalnik Sokół Pomorski, 1(10) 1996. Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Wołyniu w rodzinie szlacheckiej. Warto nadmienić, że sokolstwo polskie corocznie organizuje wiele imprez ku pamięci swego patrona Naczelnika Tadeusza Kościuszki. Sokolstwo na mocy uchwał najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 roku uznało swym patronem naczelnika Tadeusza Kościuszkę. Ku pamięci tegoż narodowego bohatera-ideału, gniazda sokole urządzały „Zawody Kościuszkowskie” i wykłady poświęcone życiu i czynom Kościuszki. Tadeusz Kościuszko został patronem sokolstwa na ziemiach polskich oraz w USA. W zaborze pruskim szczególnie uroczyście obchodzono rocznice związane z T. Kościuszką. Na 25 lecie „Sokoła” w Berlinie w 1914 roku sokoli wydali piękne okolicznościowe pocztówki. Szczególnie uroczyście w zaborze pruskim obchodzono 100 lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1817-1917. Rycerskość, godną ideału Kościuszkowskiego upatrywał „Sokół” w męskim nieulęknionym stawianiu czoła wszystkiemu, co ze strony władz pruskich skierowane było przeciw polskim działaczom narodowym. Prezydent Bydgoszczy Henryk Sapalski odznaczył Andrzeja Boguckiego „Pamiątkową Szablą Tadeusza Kościuszki” nadaną w dniu 15.08.1996 r.: „W uznaniu zasług w propagowaniu i organizowaniu obchodów 250.lecia urodzin Tadeusza Kościuszki w Polsce, USA i na Litwie, a szczególnie w Bydgoszczy wśród uczniów, młodzieży i mieszkańców miasta”. W 1991 roku w Bydgoszczy-Fordonie odbył się „Zlot Kościuszkowski” - Zlot ZTG „Sokół” w Polsce. W 260.Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki, w dniu 4 lutego 2006 roku, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Związek Szlachty Polskiej i Towarzystwo Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków zorganizowało w Bydgoszczy Centralne Uroczystości Pamięci Tadeusza Kościuszki. W 2009 r. przedstawiciele ZSzP Oddział Bydgoszcz Andrzej Bogucki, Jarosław Janczewski i Romuald Kromplewski odwiedzili na Białorusi, podczas Wyprawy Bractwa Inflanckiego, kościół i dworek w Mereczowszczyźnie. ZSzP w Mediach Bydgoszcz 1996: Grażyna Ziomkowska, „Jaśniepanicz w BMW „ (obszerny wywiad z Ireneuszem Stanisławem Osińskim h. Wąż wraz z jego zdjęciem o założeniu ZSzP), /w:/ Dziennik Wieczorny, Bydgoszcz 11 – 13.10.1996 nr 199. Szlachta w MOK - u, (Miejski Ośrodek Kultury)GZ, Dziennik Wieczorny 3.10.1996, nr 193 (Bydgoszcz). Tu zdjęcie prezesa Ireneusza Osińskiego z red. Lechem Lutogniewskim w kontuszu.
„Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, wywiad prezesa ZSzP Ireneusza Osińskiego w Telewizji Bydgoszcz, 2.10.1996. Zapowiedzi i informacje: Szlachecka konsolidacja, /w:/ Dziennik Wieczorny 2.10.1996/ 192. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Ilustrowany Kurier Polski (Bydgoszcz), 2.10.1996/ 192. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Gazeta Pomorska (Bydgoszcz), 2.10.1996/ 231. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Gazeta Regionalna w Bydgoszczy dodatek do Gazety Wyborczej, 2.10.1996 nr 230. Szlachta w Węgliszku, Express Bydgoski, 2.10.1996 nr 192.
1997
ZTG „Sokół”, a wśród nich przedstawiciele środowiska szlacheckiego, pod Wielką Krokwią w Zakopanem, złożyli wspólnie z góralami „Hołd Papieżowi” Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II, któremu nadano zaszczytny tytuł Członka Honorowego ZTG „Sokół” w Polsce. Papież przyjął ten honorowy tytuł.
1998
Rok 1998 wiąże się z kolejną ważną inicjatywą Związku Szlachty Polskiej. Powstaje oficjalna strona Internetowa Związku Szlachty Polskiej. Pierwsza, nieoficjalna strona Związku powstała już w 1997 roku. <http://feefhs.org/pol/frg-apn.html> Przygotował ją jeden z sympatyków Związku mieszkający w Stanach Zjednoczonych - David Zincavage (Zienkiewicz). Zawierała tylko podstawowe informacje (cele działania i adres). Związek nie miał żadnego wpływu na treść tam zawartą, nie mógł też w żaden sposób rozbudowywać strony. Miły gest Davida Zincavage pośrednio wpłynął na powstanie strony oficjalnej Związku. Na początku 1999 roku sympatyk Związku, pan Hank Magnuski z USA, udostępnił dla naszej strony swój firmowy serwer internetowy oraz atrakcyjną domenę "www.szlachta.org" W ten sposób nowoczesna technika została wprzęgnięta w służbę tradycji. Dzięki stronie internetowe odnalazła się bardzo duża potomków szlachty I Rzeczypospolitej i nawiązała w różny sposób więzi. Ważnym czynnikiem strony internetowej ZSzP jest jej działalność kulturotwórcza i edukacyjna oraz organizacyjna integracyjna.
1999
Środowiska szlachecko ziemiańskie uczestniczyły, w uroczystości 55. Rocznicy „Operacji Ostra Brama”, której organizatorem ogólnopolskim w Bydgoszczy, był ŚZŻAK Okręg Wileński i Nowogródzki, w Pielgrzymce Papieża Jana Pawła II do Polski 5 – 17 czerwca 1999 r. 7 czerwca uczestniczyli w spotkaniach w Bydgoszczy i Toruniu. Przedstawiciele środowiska szlacheckiego uczestniczyli w obchodach 60. Rocznicy wybuch II wojny światowej, napaści Niemiec hitlerowskich 1.09 i napaści 17.09.1939 r. sowietów na Polskę.
2000
W dniach 2 – 4.06.2000 r. w Bydgoszczy odbył się IX. Zlot Sokolstwa Polskiego z udziałem sokołów z dziesięciu państw, którego komendantem był Andrzej Bogucki. W Zlocie ćwiczyło 2500 sokołów. Na Zlocie uczestniczyła delegacja środowisk szlacheckich. Odsłonięto też tablicę poświęconą Generałowi Józefowi Hallerowi, którą m.in. odsłoniła P. Ewa Haller. Przedstawiciele środowisk patriotycznych, w tym m.in. szlachecko ziemiańskich, z Bydgoszczy Andrzej Bogucki i Hanna Rogowska, uczestniczyli w założycielskim I Zjeździe Towarzystwa Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków, który odbył się w dn. 9-11 czerwca 2000 r. w Jurczycach k/Skawiny miejscu urodzenia Gen. Józefa Hallera. Powstałe Towarzystwo ma na celu upowszechnienie w społeczeństwie, a zwłaszcza wśród młodzieży działalności Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków oraz innych przedstawicieli Rodu Hallerów, pogłębianie wiedzy historycznej z walk o niepodległość. I Zjazd rozpoczął się Mszą św. w kościele Garnizonowym pw. św. Agnieszki w Krakowie, gdzie spoczywają w granitowym sarkofagu sprowadzone z Londynu w 1993 roku prochy Gen. Józefa Hallera. Oprócz uczestników Zjazdu byli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, Wojska Polskiego oraz rodziny Hallerów. W Hotelu „Pollera” odbyła się sesja naukowa. Główne uroczystości odbyły się w Jurczycach, gdzie znajduje się dworek Hallerów i w Centrum Kultury i Sportu „Sokół” w Skawinie. Odsłonięto tablicę pamiątkową na Domu Kultury „Hallerówka” w Jurczycach. Podczas Jubileuszu Roku 2000 na pielgrzymkę do Grobu Świętego udał się Andrzej Bogucki. Anno Domini 2000 Custodia Terrae Sanctae, „Si oblitus fuero tui, Jerusalem, oblivioni detur dextera mea”(Ps. CXXXl,5). In Nomine Domini. Amen. Omnibus et singulis has litteras visuris, fidem facimus atque testamur Andrzej Bogucki Jerusalem feliciter pervenisse et Sacra Loca visitasse. Datum Hierosolymis, e conventus SSami Salvatoris die 19 mensis aug. anni 2000. De mandato Paternitalis Suae Revmae Fr. (-)podpis. Secretarius Terre Sanctae. Dyplom poświadczający udział w Pielgrzymce do Jerozolimy wraz z Pamiątkowym Krzyżem Jerozolimskim dla Andrzeja Boguckiego. Kustodia Franciszkanów w Jerozolimie 19.08.2000 r. Dnia 16 grudnia 2000 r. w Dworku Sierakowskich w Sopocie odbyło się spotkanie członków Związku Szlachty Polskiej z regionu Pomorza. Spotkanie otworzył Prezes Związku, p. Wacław Podbereski, który powitał przybyłych gości - członków Związku z terenu Pomorza oraz specjalnie przybyłych na spotkanie członków Związku: Andrzeja Boguckiego z Bydgoszczy oraz Andrzeja Rola-Stężyckiego z Grójca. Przy herbacie i ciastkach upieczonych przez członkinie Związku - zebrani wysłuchali referatu "Historia i inicjatywy Związku Szlachty Polskiej" przedstawionego przez Sekretarza Związku Marcina Wiszowatego. Następnie pan Andrzej Rola-Stężycki, konsultant genealogiczny Rady Związku opowiedział zebranym o swojej pracy i poszukiwaniach genealogicznych, które przeprowadza. Andrzej Bogucki zaprezentował zebranym buzdygan oficerski, który otrzymał za zasługi od Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, którego jest prezesem. Andrzej Rola-Stężycki zaprezentował zebranym swoje opracowania opracowania genealogiczne. Od 2000 r. członkowie prenumerują kwartalnik „Wiadomości Ziemiańskie” pismo Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, które są Silva Rerum środowisk szlachecko ziemiańskich. Andrzej Bogucki gromadzi bogatą prywatną bibliotekę szlachecko – ziemiańską, której pozycje są upowszechniane dla zainteresowanych osób. Zacieśniają się bliższe kontakty z członkami ZSzP w Gdańsku. Niezapomnianymi pozostaną w pamięci wizyty, w Domu przy ul. Kubusia Puchatka w Gdańsku, w dworku stylowym prezesa Wacława Podbereskiego h. Gozdawa działaczy środowiska szlacheckiego z Gdańska z Bydgoszczy i innych środowisk, którzy byli podejmowani w celach organizacyjnych i towarzyskich.
2001
Ogólnopolski Konwent Członków Związku Szlachty Polskiej, który odbył się16 września 2001 r., Warszawa, pod kierunkiem Prezesa Wacława Podbereskiego h. Gozdawa odm. dokonał wyboru Straży Honorowej. Zaproponowano kandydatury: Andrzeja Boguckiego h. Awdaniec z Bydgoszczy, Zbigniewa Hobgarskiego h. Sas odm. z Gdańska i Marcina Forkiewicza h. Sas z Gdańska. Skład Straży przyjęto jednogłośnie. Była to de facto Komisja Rewizyjna. W ZSzP działa też Jerzy Żenkiewicz h. Półkozic z Torunia. W 2001 r. rozpowszechnia się w środowiskach kulturotwórczych opracowanie Marciana M. Wiszowatego pt.: „Szlachta dziś”.
2002
W środowiskach kulturotwórczych w Bydgoszczy propagowane jest opracowanie : Marcin Wiszowaty, "Szlachta, genealogia, heraldyka - fakty i mity". Poniżej warto zapisać walkę przedstawicieli polskich rodów szlachecko – ziemiańskich, które dotyczą wszystkich polskich środowisk. Jacek Mycielski (Mheer, Holandia) miał wystąpienie na XVI Kongres Szlachty Europejskiej (XVI Congress of the European Nobility), Poczdam 21.09.2002, gdzie wygłosił referat. Poniżej cytujemy tylko hasłowo niektóre zagadnienia, które szerzej zostały omówione na Forum ZSzP. Poruszył m.in.: „Wybrane kamienie milowe historii istotne dla ukształtowania polskiej szlachty od Chrztu Polski - początków państwa polskiego w 966 r. do dnia dzisiejszego. Poruszył specyficzny charakter szlachty polskiej w świetle historycznych przemian. Polska szlachecka dzisiaj. Współcześnie nasz kraj liczy 38,6 milionów mieszkańców, z czego pomiędzy 16 000 a 90 000 osób możemy określić mianem szlachty lub mających szlacheckie korzenie. Daje to pewien obraz sytuacji, pomimo rozbieżności cyfr wynikających z różnic źródłowych i z niezdefiniowanych jednoznacznie kryterii. Ilość ocalałych arystokratycznych nazwisk rodowych ocenia się na 17 w porównaniu do około 30-1 u istniejących u XVIII w. (dopisek później: wg otrzymanych informacji w trakcie sporządzania wersji polskiej - Sławomir Leitgeber podaje, że obecnie żyje 21 polskich rodzin z tytułem książęcym, 84 z hrabiowskim i 23 z tytułem barona). Liczbę Polaków żyjących zagranica tzw. Polonia) ocenia się na 13 milionów (w samym USA aż 8,4 min). Stosunkowo duży procent emigrantów jest pochodzenia szlacheckiego. Nasz kraj nie posiada oryginalnych, na wzór zachodnioeuropejski, polskich tytułów szlacheckich. Tytuły te zostały wprowadzone w okresie zaborów przez Rosję, Austrię i Prusy. Część ziemiaństwa przyjęła je chętnie, jako że ułatwiały dostęp do życia publicznego pod zaborami. Inni odmawiali ich przyjęcia z pobudek patriotycznych. Tytuły te zostały anulowane przez parlament po odzyskaniu niepodległości (1921). Specyfiką polską (w przeciwieństwie do Zachodu) jest fakt, że ten sam znak herbowy jest używany w rodzinach o różnych nazwiskach (spuścizna „przyjmowania do herbu"). Aktualne źródła heraldyczne wymieniają ok. 150 herbów w użyciu, w okresie przed zaborami liczba ta była 3-krotnie większa. Ostatnie, lecz nic mniej ważne: honorowym zawołaniem polskiej szlachty było i pozostaje hasło „Bóg. Honor i Ojczyzna''. W konkluzje zaznaczył :”Czas pokaże, w jakim stopniu tradycje polskiego ziemiaństwa będą przydatne w nowej Europie i czy nasz glos będzie usłyszany w Brukseli. Trudno jednak nie zauważyć, że zbliżenie Polski i Unii Europejskiej może przyczynić się do obustronnie korzystnej wymiany energii i wartości. Możemy wspólnie starać się przeciwstawiać wpływom komercjalnej pseudokultury, dekadencji mediów, które wprowadzają w nasze domy hasła ze szkodą dla etyki chrześcijańskiej i podstawowych wartości rodziny. Możemy razem przeciwstawiać się kulturze śmierci. Zgodnie z orędziem Ojca Świętego - z Jego ostatnich pielgrzymek do Toronto i do Polski - budujmy europejską kulturę miłości. Starajmy się wspólnie wyleczyć mentalność skażoną 50-letnią chorobą komunistycznej indoktrynacji. Społeczeństwa wracające do cywilizowanego świata Europy oczekują międzynarodowej solidarności w walce przeciw mentalnym i legalnym relikwiom komunizmu, przeszkodom, które opóźniają odzyskanie skradzionej własności i skradzionej godności. Prosimy, dopomóżcie w dziele odbudowy tradycji NOBLESSE i tradycji SAVOIRE VIVRE. Pomóżcie, udzielając poparcia dla sprawdzonych chrześcijańskich wzorców wychowania i wartości rodzinnych. Popierajmy wspólnie międzynarodowe relacje naszej młodzieży, wymiany uniwersyteckie, obozy pomocy dla niepełnosprawnych i inne wydarzenia maltańskie, Rozwijające się powiązania pomiędzy europejską arystokracją dawnego i młodego pokolenia, ułatwione niewątpliwie przez „katalizator" jakim jest CILANE), mogą stać się nieodzowne dla godnej przyszłości naszej Europy”. Podczas Jubileuszowych obchodów 135 lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu, Srebrny Ryngraf Matki Bożej Częstochowskiej Królowej Polski Ojców Paulinów został wręczony, odznaczonemu Andrzejowi Boguckiemu przez Kapelana Żołnierzy Niepodległości O. Eustachego Rakoczego ZP w imieniu przeora Ojców Paulinów O. Izydora Matuszewskiego, w Sali Reprezentacyjnej Rady Miasta Poznaniu w dn.9.02.2002 r. Środowiska szlacheckie uczestniczyły w Pielgrzymce Sokolstwa na Jasną Górę w Jubileuszowym Roku 135. lecia Sokolstwa Polskiego w dniu 25 maja 2002 r. z udziałem tysiąca sokołów. Przed Cudownym Obrazem Matki Bożej podczas uroczystej Mszy św. sokoli złożyli na kolanach „Hołd Maryi”, który złożył w imieniu Sokolstwa Polskiego prezes ZTG „Sokół” w Polsce Andrzej Bogucki h. Awdaniec. Tekst : „Przybywamy na Jasną Górę do „Fortalitium Marianum” czyli Twierdzy Maryi. Przybywamy w pokorze, m.in. z Kujaw, Pomorza, Wielkopolski, Mazowsza, Małopolski, Podlasia, USA, Litwy, Czech, Austrii. Przybywamy do Ciebie Maryjo i przynosimy Ci nasze problemy, radości i nadzieje. Przynosimy w tym roku Jubileuszowym 135. lecia Sokolstwa Polskiego do Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej przede wszystkim nasze troski o przyszłość Ojczyzny, ale i nadzieje na zachowanie naszej tożsamości narodowej w nowej powstającej wspólnej Europie. W tej wiecznej godzinie zdajemy naszej Królowej raport z minionego 135. lecia istnienia Sokolstwa Polskiego. Zawsze byliśmy wierni „Bogu i Ojczyźnie”. Przez 135 lat byliśmy, jesteśmy i będziemy w przyszłości Tobie oddani i wierni Maryjo. Zawsze w naszej pracy sokolej pamiętaliśmy i pamiętamy o Tobie. W swojej pracy patriotycznej, niepodległościowej, sportowej i wychowawczej jesteśmy następcami Konfederatów Barskich, Insurgentów Tadeusza Kościuszki, którego Sokolstwo na mocy najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 r. uznało swoim patronem. Naszymi przodkami ideowymi są powstańcy listopadowi 1830/31 i styczniowi 1863/1864, żołnierze legionów niepodległości 1914/1921, żołnierze kampanii wrześniowej 1939 roku, żołnierze polskiego państwa podziemnego, ZWZ-AK, Konspiracji Sokolstwa 1939-1988, ruchu narodowego „Solidarność”. Sokoli Polscy są twórcami polskiego sportu i harcerstwa. Za wierność niepodległej Ojczyźnie wielu sokołów zginęło w walce o Polskę, zostali zamordowani i zakatowani w „kacetach” i „łagrach”. Sokolstwo zostało poniżone w czasie reżymów narodowo-socjalistycznego i komunistyczno-socjalistycznego w latach 1939-1988. Przetrwaliśmy, Jesteśmy i Czuwamy! My, wolontariusze sokoli, prezesi, nauczyciele, instruktorzy, naczelnicy i członkowie, dzięki wolnej Rzeczypospolitej, odczuwamy dzisiaj swoją godność. Zgodnie z naszymi sokolimi hasłami „Bóg – Honor – Ojczyzna”, „w zdrowym ciele zdrowy duch”, prowadzimy dzisiaj i będziemy prowadzić pracę, kształtującą patriotyzm, wychowanie, tężyzny fizycznej, zgodnie z naszą ideą sokolą, a szczególnie z „Przykazaniami Sokolimi” i „Katechizmem Sokolim”, które przekazali nam nasi poprzednicy. Na naszych sokolich sztandarach w przeszłości i dzisiaj znajdują się Twoje Maryjo wizerunki obok „Sokoła”, „Orła” i Patrona Tadeusza Kościuszki. Ty wiesz Maryjo, że następca św. Piotra – papież Jan Paweł II, który przed wojną był sokołem w Wadowicach, jest Członkiem Honorowym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Członkiem Honorowym naszego sokolego Związku jest też Prymas Polski ks. Józef Kardynał Glemp. Hetmanko Oręża Polskiego prowadź nas sokołów w przyszłość. W dniu dzisiejszym składamy Tobie Jubileuszowy Ryngraf w 135. lecie Sokolstwa Polskiego jako wotum Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Naszą służbę Rzeczypospolitej pod znakiem „Sokoła” polecamy i oddajemy Hołd Jasnogórskiej Bogurodzicy Królowej Korony Polskiej. Składamy ten Ryngraf jako znak sokolego Zakonu Rycerskiego. Idea Rycerska zawsze była jest i będzie obecna w naszej pracy dla Rzeczypospolitej. Niech poprzez ten Ryngraf Bogurodzica będzie obecna zawsze w naszej pracy i służbie Rzeczpospolitej oraz bliźnim. 19 Ryngrafami zostaną też wyróżnieni nasi Sokoli Rycerze. Przekazujemy Tobie Maryjo też miniaturę „Orła” niepodległościowego, znaczek „Sokoła” w USA oraz najwyższe odznaczenie sokole, prezesa ZTG „Sokół” w Polsce - „Złoty Krzyż Legii Honorowej Związku Sokołów Polskich w Wielkiej Brytanii”. My wszyscy tu dziś obecni sokoli składamy Hołd i Śluby Rycerskie zawarte w naszych ideowych dokumentach, które tworzyli sokoli przez 135. lat. W Sali Rycerskiej składamy sztandar sokoli z 1937 roku od Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bukownicy w Wielkopolsce, aby zawisł on obok innych sokolich sztandarów w Skarbnicy Narodu Polskiego na Jasnej Górze. Tym sztandarem oddajemy Tobie Maryjo Hołd i uznanie. Stoimy skruszeni i ufni w Twoją opiekę Maryjo. Matko Najświętsza miej litość nad nami w czasie naszych niepowodzeń życiowych. Umacniaj nas swą łaską abyśmy żyjąc święcie byli dla współczesnego świata czytelnym znakiem Twojej obecności Maryjo. Polecamy Twojej opiece macierzyńskiej naszą polską Ojczyznę, nasze rodziny i bliskich. Mówimy Tobie Maryjo wszyscy Bóg zapłać!”. W tym samym Jubileuszowym Roku sokoli z Kujaw i Pomorza udali się na Pielgrzymkę do Ostrej Bramy w Wilnie. Obie Pielgrzymki dokładnie są opisane w : „Sokół Pomorski” 2(35)2002.
2003
27 października 2003 r. w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odbyło się seminarium pt.: "Herby i Rody szlacheckie Wielkiego Księstwa Litewskiego". Związek Szlachty Polskiej objął imprezę patronatem oraz aktywnie włączył się do udziału w seminariów. Wśród organizatorów i uczestników znaleźli się członkowie Związku: pp. Tomasz Kozłowski i Jerzy Żenkiewicz - główni organizatorzy, Waldemar Malinowski (autor wystawy ekslibrisów heraldycznych).Łukasz Łapiński z ZSzP z Białegostoku był jednym z prelegentów.
2004
Podczas Walnego Zebrania Związku Szlachty Polskiej 9.10.2004 r. w Warszawie. Prezesem Związku Szlachty Polskiej wybrano Marcina Wiszowatego. Pan Zbigniew Hobgarski, przewodniczący Komisji Rewizyjnej, zwrócił uwagę na fakt, iż Komisja została powołana w roku 2001, czyli jej kadencja upływa w roku 2006. Przedstawił oświadczenie członków Komisji, którzy pragnąc doprowadzić do zrównania kadencji dwóch ważnych organów Związku podają się do dymisji. Decyzję Komisji nagrodzono brawami, po czym przeprowadzono wyboru nowego składu Komisji. Wybrano Komisję Rewizyjną, którą utworzyli: p. Andrzej Bogucki h. Adwaniec z Bydgoszczy - przewodniczący, p. Edmund Dobrowolski h. Świeńczyc z Gdańska i p. Ryszard Wiszowaty h. Pierzchała z Białegostoku.
Dodatkowe zagadnienia
Główną publikacją, oprócz Biuletynów ZSzP, jest Pismo "Verbum Nobile", które powstało w 1992 roku, jeszcze przed założeniem Związku i do dziś towarzyszy naszym poczynaniom. Założycielem i pierwszym Redaktorem Naczelnym "Verbum Nobile" był Ireneusz Stanisław Osiński, który w grudniu 1992 roku z pomocą gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego opublikował pierwszy numer nowego Pisma. Pismo stopniowo zdobywało popularność wśród trójmiejskich czytelników. Momentem przełomowym w historii Pisma było jego pojawienie się w ofercie kilku Księgarni Naukowych w Polsce: m.in. Głównej Księgarni Naukowej im. B. Prusa w Warszawie. Odtąd grono Czytelników stale wzrasta obejmując nie tylko granice Polski, ale także prenumeratorów z Europy Zachodniej i Ameryki. Redakcja przesyła egzemplarze darmowe dla organizacji i skupisk polskich na Wschodzie - na dawnych polskich Kresach oraz w miejscach zesłań Polaków. W tym miejscu chcielibyśmy uczcić pamięć pierwszego Sekretarzem Redakcji Janusza Kalinowskiego herbu Łuk (1918-1994), ziemianina, absolwenta Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, członka Korporacji Akademickiej Sarmatia, żołnierza Armii Krajowej (ps. "Wojciech"), Powstańca Warszawskiego. W 1994 roku do grona Redakcyjnego dołącza Marcin Michał Wiszowaty, który obejmuje po śp. Januszu Kalinowskim funkcję Sekretarza Redakcji. W 1998 roku Redakcja wzbogaca się o Redaktora Graficznego - Waldemara Malinowskiego. W tym samym roku następuje kolejne przełomowe wydarzenie w historii Pisma. "Verbum Nobile" staje się oficjalnym organem prasowym Związku Szlachty Polskiej. Otrzymuje nową szatę graficzną i winietę. Rok 1999 przynosi zmianę na stanowisku Redaktora Naczelnego, które obejmuje Marcin M. Wiszowaty. Członkowie ZSzP w Bydgoszczy rozpowszechniają Biuletynu ZSzP i Verbum Nobile. W 2007 r. ZSzP opublikował bezcenne źródło : „Informator Adresowy Związku Szlachty Polskiej”, Gdańsk 2007. Informator zawiera spis nazwisk i herbów, adresów wszystkich członków ZSzP – stan na 2007.
Paragraf Statutu ZSzP - § 8, opisuje godło i Znak Związku Szlachty Polskiej, który przedstawia na okrągłym, amarantowym tle obrzeżonym napisem „Związek Szlachty Polskiej”, hełm rycerski, na nim labry i korona szlachecka oraz klejnot – Orzeł Biały w koronie zamkniętej z krzyżem. Wokół błękitny otok z napisem w sekwencji łacińskiej :„Ad maiora natus sum”, która tłumacząc brzmi : „Do wyższych rzeczy jestem stworzony”. Oznaka Związku Szlachty Polskiej 2004. Związek Szlachty Polskiej ma swoją oznakę. Członkowie Związku od dawna zgłaszali Zarządowi Głównemu potrzebę wykonania oznaki, którą można by podczas oficjalnych uroczystości, czy okazji służbowych nosić w klapie marynarki czy na kołnierzu sukienki. W listopadzie 2004 r. została wykonana pierwsza partia oznak, według projektu p. Waldemara Malinowskiego, Członka Zarządu Głównego, autora znaku Związku i winiety pisma "Verbum Nobile". Odtąd Członkowie Związku są wszędzie rozpoznawalni dzięki charakterystycznej odznace. Na Forum Związku Szlachty Polskiej, którego założycielem i darczyńcą jest Jerzy Łucki z Kanady, poruszane jest mnóstwo tematów i zagadnień, m.in. wartości szlacheckich. Materiały zawarte na tym Forum powinny zostać naukowo opracowane i opublikowane, jest to znak czasu dzisiejszej działalności szlacheckiej i sympatyków. W 2009 r. np. dyskutowano na temat : Czym jest Etos Rycerski w rozumieniu ZSzP? M. in. załączam tu głos w dyskusji : „W różnych opracowaniach spotkać można nieco odmienne ujęcia zestawu wartości średniowiecznych rycerzy, bardziej akcentujące wartości fizyczne lub duchowe (M. Ossowska, L. Zakrzewski, U. Świderska, D. Piwowarczyk). Ciekawe jest ujęcie D. Piwowarczyka, który opisując wartości rycerskie na przykładzie Zawiszy Czarnego, wymienia siedem cnót, stojących w opozycji do siedmiu grzechów głównych: wierność (fidelitas), pobożność (pietas), męstwo (virtus), roztropność (prudentia), dworność (curiositas), hojność (largitas) i honor. Ogólnie przyjąć można, że w skład etosu rycerskiego wchodziły następujące wartości: Dobre urodzenie – stanowiło jeden z podstawowych atrybutów rycerza. Legitymowanie się bogatym drzewem genealogicznym było powodem do dumy i potwierdzało wysoką pozycję społeczną. Pieczęć templariuszy. Stanowa solidarność rycerska – jej wyrazem na gruncie kultury Europy Zachodniej była na przykład idea bractw rycerskich, mająca swoją kontynuację w powoływaniu towarzystw turniejowych. Hojność – skąpstwo było cechą pogardzaną, charakterystyczną dla chłopa lub mieszczanina. Prawdziwy rycerz powinien być rozrzutny. Hojność przysparzała sprzymierzeńców, a okazana truwerowi mogła opłacić się z nawiązką, gdyż obdarowany sławił imię darczyńcy w swojej dalszej drodze. Żądza sławy – rycerz szukał okazji do nadania rozgłosu swojemu imieniu zarówno na polach bitew, na polowaniu, jak i w turniejowych szrankach. Starania o dobre imię i sławę po śmierci nieustannie przejawiają się na kartach średniowiecznych kronik. Odwaga – zarzucenie rycerzowi tchórzostwa stanowiło największą – oprócz oskarżenia o wiarołomstwo – zniewagę. Chęć wykazania odwagi połączona z przeświadczeniem o własnej nieograniczonej mocy bywała tak silna, że przeczyła zdrowemu rozsądkowi, doprowadzając do śmierci całe chorągwie rycerstwa, szarżujące na przeważające liczebnie wrogie wojska. Wierność danemu słowu – odróżniała rycerza od chłopa i mieszczanina, z zastrzeżeniem jednak, że dotyczy ona tylko osób równych stanem. Szczególnie ważną odmianą tej wierności, na której opierał się w zasadzie system feudalny, była wierność seniorowi. Etyka walki – była jednym z najważniejszych składników rycerskiego etosu. Tworzyły ją dbałość o równe szanse w walce (nieatakowanie słabszych, dozbrajanie przeciwnika), powinność ataku twarzą w twarz oraz szacunek dla przeciwnika – szacunek ten wszakże ograniczał się do przeciwników dobrze urodzonych. Order Podwiązki. Siła fizyczna, uroda, wdzięk – cechy bezspornie odróżniające rycerza od plebsu. W literaturze rycerskiej dobrze urodzonego wojownika cechuje już od dziecka niespotykana siła i walory fizyczne. Szlachetna postawa wobec kobiet – dzięki literaturze rycerskiej pojawił się pogląd, że myśl o ukochanej wzmacnia rycerza w boju, nadając mu cech wyższych – wojownik walczył już nie tylko o swój honor, ale także sławił imię swej wybranki”. W 2007 r. środowisko ZSzP w Bydgoszczy rozpowszechniło i przedyskutowało pośród bliskich osób dwa projekty bardzo ważnych dokumentów, których autorem jest Marcin Wiszowaty – prezes ZSzP. Są to : „Kodeks honorowy Związku Szlachty Polskiej”, który zawiera 124 Artykuły. Propozycja tekstu uchwały Zarządu Głównego. Przyszłościowo – załącznika do Statutu Związku Szlachty Polskiej oraz „Etykieta i Protokół Ceremonialny Związku Szlachty Polskiej”., który zawiera 58 paragrafów. Propozycje do dyskusji. Środowisko szlacheckie w Bydgoszczy poparło potrzebę wdrożenia prawnego w dokumenty Związku. Warto do tych dokumentów powrócić, pomimo uchwalenia nowego Statutu w 2010 r.
Współpraca z bratnimi organizacjami. Związek Szlachty Polskiej Oddział w Bydgoszczy jest członkiem Związku Szlachty Polskiej, współpracuje z Oddziałami Związku Szlachty Polskiej, Forum internetowym ZSzP oraz ze środowiskami i instytucjami : Bydgoskim Towarzystwem Heraldyczno Genealogicznym, Ojcami Paulinami na Jasnej Górze, Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego, ZTG „Sokół” w Polsce, Towarzystwem Gimnastycznym „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera, Polskim Towarzystwem Ziemiańskim Oddział Kujawsko – Pomorski, Brać Szlachecką Kujawską, Sarmacją, Klubem Zachowawczo Monarchistycznym, Towarzystwem Pamięci Generała Hallera i Hallerczyków, Bractwem Inflanckim, Korporacją Kujawską, Konfraternią Sierpecką, Polskim Towarzystwem Turystyczno Krajoznawczym, Bydgoskim Towarzystwem Naukowym, Towarzystwem Miłośników Miasta Bydgoszczy, Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy. Osobno należy zaznaczyć, ze prowadzona jest współpraca z konserwatywnymi Posłami RP i Samorządami, Instytutem Pamięci Narodowej w Bydgoszczy i Gdańsku, Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy, Towarzystwem Inicjatyw Kulturalnych, Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Bydgoszczy, Archiwum Państwowym w Bydgoszczy, Miejskim Ośrodkiem Kultury w Bydgoszczy. Trzeba dodać, że wiele osób stanu szlachecko – ziemiańskiego było aktywnymi działaczami w pierwszym szeregu Sokolstwa Polskiego, warto przypomnieć chociaż niektóre nazwiska. Jan Dobrzański, jeden z założycieli i twórca typu „Sokoła” - „Sokół nad Sokoły”. Długoletni prezes TG ”Sokół” we Lwowie w latach 1871 - 1886, nosił czamarę z większością elementów kontusza, Antoni Trzaska Durski, gen. Józef Haller, Jan Brejski, hr. Adam Zamoyski ordynat na Kozłówce – prezes ZTG ”Sokół” w Polsce 1923 – 1936 oraz jego synowa Jadwiga Zamoyska naczelniczka ZTG „Sokół” w Polsce po 1933 r., Seweryn Książę Czetwertyński (1873 – 1945), działacz sokoli, Zbigniew Czarnota Bojarski i wielu innych. Po 1989 r. prezesami sokolstwa byli Zbigniew Okorski, Andrzej Bogucki, a obecnie jest Antoni Belina Brzozowski. W 2007 r. po zakończeniu prezesury ZTG "Sokół" w Polsce Sokolstwo Polskie ufundowało i wręczyło Andrzejowi Boguckiemu Tarczę Kartusz Herbowy ZTG ”Sokół” w Polsce, ozdobny drewniany z mosiężną inskrypcją, z godłem III Rzeczpospolitej, znakiem Sokoła z hantlami w locie, Zaszczytną Odznaką Sokolą, u góry nad całością znak Sokoła z rozpostartymi skrzydłami w szponach trzymający hantle, a pod nim inskrypcja napis wygrawerowany w mosiężnej tablicy : „Pierwszy Sokół Rzeczypospolitej Druh Andrzej Bogucki Prezes Honorowy Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Uchwała Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Poznań 10 lutego 2007 r. „Zjazd Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce w Poznaniu w dniu 10 lutego 2007r. w najwyższym poszanowaniu i w dowód uznania nadaje „Pierwszemu Sokołowi Rzeczypospolitej” Druhowi Andrzejowi Boguckiemu Zaszczytną Godność „Prezesa Honorowego Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce” za wzorowe kierowanie i zarządzanie Związkiem Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, oraz wieloletnie oddanie się sprawie sokolej, wierność idei sokolej oraz pracy społecznej i zasługi dla kultury narodowej oraz Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”. Jednocześnie należy dodać, że ogrom wiedzy o działalności Sokolstwa w Polsce i na świecie jest opublikowane w kwartalniku „Sokół Pomorski”, który ukazywał się w latach 1993 – 2003 w Bydgoszczy. Wszystkie ważniejsze biblioteki posiadają to pismo. Warto dodać i zapisać dla celów kronikarskich jeszcze kilka ważnych zagadnień. Od 2005 r. Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy wydaje papierową i elektroniczną K R O N I K Ę, Oddziału w Bydgoszczy. Jest to bezcenne źródło wiedzy o działalności szlachty w Regionie Kujaw i Pomorza. Redaktorem i darczyńcą oraz drukarzem jest zasłużony działacz ZSzP Romuald Kromplewski h. Korab. Jest to dalszy udokumentowany dokument ZSzP Oddział Bydgoszcz. Osobne są roczniki Kroniki za 1995 – 2004, 2005, 2006, 2007, co stanowi razem 104 strony tekstu. Kronika regularnie ukazuje się od 2008 roku (po 6 numerów w roku). Do 2010 roku wydrukowano 18 numerów, tj. razem 416 stron! Ponadto ZSzP Oddział Bydgoszcz posiada pięknie oprawione Akta ZSzP Oddział Bydgoszcz, które w najbliższym czasie zostaną przekazane do Archiwum Państwowego w Bydgoszczy.
Oprac. Rozalia Bera
KRONIKA
Początki zawiązania w Bydgoszczy Oddziału Związku Szlachty Polskiej były długie i nie łatwe. W tej publikacji w kronikarskim zapisie przedstawiono jak przebiegało organizowanie się środowiska szlacheckiego po 1989 r. w Regionie Kujaw i Pomorza na tle działań ogólnopolskich, które doprowadziły do powstania formalnie zarejestrowanego Związku Szlachty Polskiej Oddział w Bydgoszczy. W Regionie Kujaw i Pomorza mieszka dużo potomków szlachty I Rzeczypospolitej, ale niestety nie mogą oni sprostać udowodnienia szlachectwa według wymogów Związku Szlachty Polskiej. Aż do 2009 roku istniała w Regionie jedynie grupa członków ZSzP, ale za mała by mógł się zawiązać Oddział ZSzP w Bydgoszczy. Grupa ta tworzyła bliskie i przyjazne sobie środowisko. Jednak szybko został nawiązany bliski kontakt z założycielami Związku Szlachty Polskiej w Gdańsku. W 1992 r. Andrzej Bogucki h. Awdaniec otrzymał pierwszy numer „Verbum Nobile”, pisma środowiska szlacheckiego. Tuż po zawiązaniu ZSzP w 1995 r. bliski kontakt ze środowiskiem gdańskim, z Ireneuszem Osińskim h. Wężyk i Marcinem Wiszowatym h. Pierzchała, nawiązał Andrzej Bogucki h. Awdaniec z Bydgoszczy, który od 1993 r. był założycielem i prezesem Klubu Zachowawczo Monarchistycznego Oddział w Bydgoszczy. Prezesem ZG KZM w Warszawie był Artur Górski, późniejszy Poseł RP. W Bydgoszczy od 1993 r. działa prężnie Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno Genealogiczne skupiające genealogów, heraldyków, potomków szlachty i ziemiaństwa, historyków i amatorów nauk pomocniczych historii, historyków regionalistów, historyków i amatorów dziejów różnych rodów : szlacheckich, ziemiańskich, inteligenckich, rzemieślniczych, kupieckich, rolniczych, chłopskich, mieszczańskich, robotniczych i innych. Dla tych środowisk i mieszkańców Bydgoszczy BTHG wspólnie z działaczami ZSzP z Bydgoszczy zorganizowali liczne wspólne imprezy kulturotwórcze, szczególnie wykłady i odczyty. W tym miejscu należy podziękować prezesowi BTHG Pawłowi Bogdanowi Gąsiorowskiemu za wspólną działalność ze ZSzP. Działacze ZSzP w Bydgoszczy bardzo blisko też współpracowali z bratnią organizacją Polskim Towarzystwem Ziemiański Oddział Kujawsko – Pomorski z siedzibą w Toruniu, którego wieloletnim prezesem w latach 1991 - 2007 był ŚP Jan Łangowski, a potem Andrzej Musiał. Dużą aktywnością patriotyczną i wychowawczą wykazywali przez latach przedstawiciele środowiska szlacheckiego Romuald Kromplewski h. Korab i Jego żona Elżbieta. W Regionie Kujawsko – Pomorskim zainteresowanie członkostwem Związku Szlachty Polskiej było nikłe. Różne są tego przyczyny, ale tu nie miejsce aby ten temat rozszerzać. Faktem jest, że Związek Szlachty Polskiej – Oddział w Bydgoszczy jako struktura Związku powstał w 2009 roku. Jednak działalność i aktywność środowiska Regionu jest bogata i warto w sposób choćby kronikarski dokonać zapisu. Powstały w 1995 r. w Gdańsku Związek Szlachty Polskiej jest organizacją społeczno-kulturalną zrzeszającą szlachtę dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. ZSzP stawia sobie za cel przede wszystkim: integrację i reprezentację środowiska szlacheckiego, ochronę dobrego imienia szlachty Rzeczypospolitej Wielu Narodów, opiekę nad zabytkami kultury szlacheckiej, popularyzację i promowanie kultury, dorobku i najlepszych tradycji szlacheckich, krzewienie etosu rycerskiego. Stowarzyszenie skupia zarówno potomków drobnej szlachty, jak i przedstawicieli zamożnych i znaczących rodów szlacheckich. Do Związku należało w 2010 r. ok. 500 osób reprezentujących prawie 300 rodów szlacheckich. Nasi członkowie niejednokrotnie odgrywają aktywną rolę w życiu kulturalnym, naukowym oraz biznesowym współczesnej Polski. Członkiem Związku może zostać tylko osoba pochodzenia szlacheckiego w linii męskiej a więc syn lub córka ojca - szlachcica. Kandydaci do Związku przyjmowani są jedynie w oparciu o prawo ziemskie I Rzeczypospolitej. Podkreślenia wymaga fakt, iż Związek Szlachty Polskiej w żadnym stopniu nie jest organizacją uzurpatorską, nie nadaje i nie odbiera szlachectwa czy tytułów arystokratycznych i odcina się od organizacji, które uważa za uzurpatorskie. ZSzP nie jest związany z żadną opcją polityczną, partią czy stronnictwem. Pomysłodawcą Związku i pierwszym jego Prezesem w latach 1995-1999 był Ireneusz Stanisław Osiński, w latach 1999-2004 funkcję tę pełnił Wacław Podbereski. Po nim w latach 2004-2008 Prezesem był współzałożyciel związku Marcin Michał Wiszowaty. Prezesem IV kadencji na lata 2008-2013 wybrany został Henryk Grocholski. ZSzP jest stowarzyszeniem wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 0000102686 i posiada osobowość prawną. Obowiązujący w 2010 Statut ZSzP został zatwierdzony dnia 16 lutego 2006 roku przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku. Zarząd Główny ZSzP w latach 1995 – 2008 miał siedzibę w Gdańsku, od 2008 siedzibą jest Warszawa. ZSzP w 2010 r. posiadał następujące Oddziały Regionalne w : Białymstoku, Bydgoszczy, Chełmie, Chojnicach, Gdańsku, Krakowie, Warszawie, Wrocławiu. ZSzP posiada też swoich przedstawicieli regionalnych w Kraju i za granicą w Kanadzie, Niemczech, Szwecji, Wielkiej Brytanii. Związek współpracuje z innymi tego typu organizacjami w kraju i za granicą, w szczególności takimi jak: Instyut Saint Georges pour la Noblesse z Francji, Instytut Fernando el Catolico z Saragossy w Hiszpanii, Rosyjskie Zgromadzenie Szlacheckie z Moskwy, Związek Szlachty Białoruskiej z Mińska. W kraju zaś współpracuje z niezależnymi organizacjami rodowymi, którym patronuje oraz wspiera ich działalność. Przede wszystkim zaś rozwija współpracę ze Związkiem Polskich Kawalerów Maltańskich, z fundacją Pomoc Maltańska, Polskim Towarzystwem Ziemiańskim i Polskim Towarzystwem Heraldycznym, którego niektórzy członkowie są ekspertami genealogicznymi również dla potrzeb ZSzP. W dniu 23 marca 1995 roku na zaproszenie Andrzeja Boguckiego – sekretarza generalnego ZTG „Sokół” w Polsce przybył prezydent Ryszard Kaczorowski do Szkoły Podstawowej nr 29 im. Wacława Wawrzyniaka w Bydgoszczy-Fordonie na uroczyste spotkanie z bydgoskim „Sokołem”. W spotkaniu udział wzięli działacze sokoli, przedstawiciele środowiska szlacheckiego i żołnierze kombatanci z formacji wojny obronnej 1939 r., gen. Maczka, gen. Andersa, NZW, „Miecz i Pług”, przedstawicieli rodzin potomków hallerczyków i powstańców warszawskich i wielkopolskich. Warto zaznaczyć, że prezydent Ryszard Kaczorowski doskonale znał dzieje sokolstwa i posiadał wielkie zasługi dla ruchu sokolego. W 1990 roku prezydent Ryszard Kaczorowski, w dowód uznania zasług położonych dla idei „Sokoła” i niepodległości, został odznaczony Złotym Krzyżem Legii Honorowej, będącym najwyższym odznaczeniem Związku Sokołów Polskich w Wielkiej Brytanii. To właśnie m.in. sokoli ZSP w Wielkiej Brytanii towarzyszyli ostatniemu prezydentowi RP na uchodźstwie Ryszardowi Kaczorowskiemu w przekazaniu insygniów prezydenckich Lechowi Wałęsie na Zamku Królewskim w Warszawie.
1996
Andrzej Bogucki h. Awdaniec został przyjęty do Związku Szlachty Polskiej w 1996 r., posiada legitymację z nr 7. Przez wiele lat pełnił on funkcję Reprezentanta Regionalnego Związku Szlachty Polskiej w Bydgoszczy. Działał też na szczeblu krajowym działając w latach 2001 – 2008 w Komisji Rewizyjnej Związku Szlachty Polskiej, a w latach 2004 – 2008 – pełnił funkcję przewodniczącego. W styczniu 1996 roku Andrzej Bogucki uczestniczył w Gdańsku w ważnych uroczystościach, które poprzedziła Msza św., którą odprawił ks. prał. Henryk Jankowski. Następnie w Głównej Sali średniowiecznego Dworu Artusa w Gdańsku, Związek Szlachty Polskiej zorganizował odczyt pt. "Szlachta i tradycyjne elity w alokucjach Piusa XII". Prelegentem był profesor Jose Antonio Ureta z paryskiego oddziału Stowarzyszenia Obrony Tradycji, Rodziny i Własności (TFP) specjalnie na tę okazję zaproszony przez władze Związku. Jego interesujący wykład pt.”Szlachta i analogiczne tradycyjne elity w alokucjach Piusa XII" (wygłoszony w języku angielskim i tłumaczony na język polski) sprowokował dyskusję na temat roli szlachty w dzisiejszej Polsce. Jak zauważyli słuchacze - tematyka wykładu nawiązywała do książki profesora Plinio Correa de Oliveira pod tym samym tytułem stanowiącą przekrojową analizę roli szlachty i analogicznych elit w dzisiejszym świecie. Uniwersalne poglądy Urety i de Oliveiry nie mogły jednak uwzględnić specyfiki polskiej szlachty i jej burzliwej historii. Po powyższych uroczystościach zostało zorganizowane, wielkie przyjęcie w Dworze Artusa, m.in. przez ks. Henryka Jankowskiego i Krzysztofa Radziwiłła z Gdańska, syna Konstantego z Towian, działacza Konfederacji Korony Polskiej. Na zaproszenie Andrzeja Boguckiego 2 października 1996 r. do Bydgoszczy przybyli z Gdańska Ireneusz Osiński – prezes ZSzP, Marcin Wiszowaty – sekretarz oraz dr hab. Jan Winklewski. W Miejskim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy Związek Szlachty Polskiej wraz z Bydgoskim Towarzystwem Heraldyczno-Genealogicznym zorganizował Sesję Naukową pt. “Konieczność konsolidacji polskiego środowiska szlacheckiego”. Zostały wygłoszone referaty:
Ireneusz Stanisław Osiński, który zaprezentował zebranym zasadnicze zagadnienia związane z historią Związku, jego działalnością, celami i osiągnięciami, Marcin Michał Wiszowaty, omówił tradycje i historię ruchów szlacheckich od okresu rozbiorów po dzień dzisiejszy oraz
dr hab. Jan Winklewski, który przedstawił aspekty problematyki konsolidacji środowiska szlacheckiego w Polsce. Zainteresowanie sesją przeszło najśmielsze oczekiwania organizatorów. Uczestnicy z trudem pomieścili się w pięknej i obszernej sali bydgoskiego Ośrodka Kultury. Podczas drugiej części Sesji, przeznaczonej na dyskusję, słuchacze bardzo chętnie zadawali pytania prelegentom. Obok zasadniczego tematu Sesji, pytania w dużej mierze dotyczyły Związku oraz jego działalności. Po zakończeniu oficjalnej części sesji odbyło się niezwykle sympatyczne, kameralne spotkanie ze współorganizatorami w Restauracji „Pod Orłem” w Bydgoszczy. Marcin Wiszowaty zapisał, „że BTHG popisało się świetną organizacją i doskonale przygotowało sesję. Główna w tym zasługa Panów: Pawła Gąsiorowskiego, prezesa BTHG i Andrzeja Boguckiego, wiceprezesa BTHG i członka Związku Szlachty Polskiej. Dzięki staraniom naszych bydgoskich partnerów - media lokalne w postaci prasy i telewizji - szeroko reklamowały sesję na łamach i w eterze. Efektem była wysoka frekwencja słuchaczy. Kilka dni po spotkaniu w lokalnej prasie ukazały się przychylne relacje uczestniczących w nim dziennikarzy. Wszystkich obecnych zaskoczył redaktor Lech Lutogniewski, znany bydgoski dziennikarz, który na spotkanie przybył w stroju staropolskim”. Warto dodać, że gazety bydgoskie zapowiedziały tą sesję naukową i spotkanie szlachty. Zorganizowano też konferencję prasową. W jednej z gazet w „Dzienniku Wieczornym” ukazał się wywiad z 27 letnim prezesem ZSzP Ireneuszem Stanisławem Osińskim, który przeprowadziła red. Grażyna Ziomkowska i opublikowała pod tytułem ; „Jaśnie panicz w BMW. Prezes Związku Ireneusz St. Osiński h. Wąż odm. udzielił wywiadu telewizyjnego red. Lechowi Lutogniewskiemu, który na spotkanie przybył w szlacheckim kontuszu. Warto dodać, że red. Lech Lutogniewski, niezwykle barwna postać Bydgoszczy, był TW, o czym wyczytaliśmy po latach w książce, wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej, dr Krzysztofa Osińskiego pt. : „Zarys dziejów NSZZ „Solidarność” Regionu Bydgoskiego (1980 – 1990), Bydgoszcz 2010, ss. 35, 80,91. W 1996 r. ZTG „Sokół” oraz przedstawiciele środowiska szlacheckiego w Polsce zorganizowali ogólnopolskie uroczystości w 250. Rocznicę urodzin Tadeusza Kościuszki w ramach „1996 Roku Tadeusza Kościuszki Patrona Sokolstwa Polskiego”. Zob. bliżej kwartalnik Sokół Pomorski, 1(10) 1996. Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Wołyniu w rodzinie szlacheckiej. Warto nadmienić, że sokolstwo polskie corocznie organizuje wiele imprez ku pamięci swego patrona Naczelnika Tadeusza Kościuszki. Sokolstwo na mocy uchwał najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 roku uznało swym patronem naczelnika Tadeusza Kościuszkę. Ku pamięci tegoż narodowego bohatera-ideału, gniazda sokole urządzały „Zawody Kościuszkowskie” i wykłady poświęcone życiu i czynom Kościuszki. Tadeusz Kościuszko został patronem sokolstwa na ziemiach polskich oraz w USA. W zaborze pruskim szczególnie uroczyście obchodzono rocznice związane z T. Kościuszką. Na 25 lecie „Sokoła” w Berlinie w 1914 roku sokoli wydali piękne okolicznościowe pocztówki. Szczególnie uroczyście w zaborze pruskim obchodzono 100 lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1817-1917. Rycerskość, godną ideału Kościuszkowskiego upatrywał „Sokół” w męskim nieulęknionym stawianiu czoła wszystkiemu, co ze strony władz pruskich skierowane było przeciw polskim działaczom narodowym. Prezydent Bydgoszczy Henryk Sapalski odznaczył Andrzeja Boguckiego „Pamiątkową Szablą Tadeusza Kościuszki” nadaną w dniu 15.08.1996 r.: „W uznaniu zasług w propagowaniu i organizowaniu obchodów 250.lecia urodzin Tadeusza Kościuszki w Polsce, USA i na Litwie, a szczególnie w Bydgoszczy wśród uczniów, młodzieży i mieszkańców miasta”. W 1991 roku w Bydgoszczy-Fordonie odbył się „Zlot Kościuszkowski” - Zlot ZTG „Sokół” w Polsce. W 260.Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki, w dniu 4 lutego 2006 roku, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Związek Szlachty Polskiej i Towarzystwo Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków zorganizowało w Bydgoszczy Centralne Uroczystości Pamięci Tadeusza Kościuszki. W 2009 r. przedstawiciele ZSzP Oddział Bydgoszcz Andrzej Bogucki, Jarosław Janczewski i Romuald Kromplewski odwiedzili na Białorusi, podczas Wyprawy Bractwa Inflanckiego, kościół i dworek w Mereczowszczyźnie. ZSzP w Mediach Bydgoszcz 1996: Grażyna Ziomkowska, „Jaśniepanicz w BMW „ (obszerny wywiad z Ireneuszem Stanisławem Osińskim h. Wąż wraz z jego zdjęciem o założeniu ZSzP), /w:/ Dziennik Wieczorny, Bydgoszcz 11 – 13.10.1996 nr 199. Szlachta w MOK - u, (Miejski Ośrodek Kultury)GZ, Dziennik Wieczorny 3.10.1996, nr 193 (Bydgoszcz). Tu zdjęcie prezesa Ireneusza Osińskiego z red. Lechem Lutogniewskim w kontuszu.
„Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, wywiad prezesa ZSzP Ireneusza Osińskiego w Telewizji Bydgoszcz, 2.10.1996. Zapowiedzi i informacje: Szlachecka konsolidacja, /w:/ Dziennik Wieczorny 2.10.1996/ 192. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Ilustrowany Kurier Polski (Bydgoszcz), 2.10.1996/ 192. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Gazeta Pomorska (Bydgoszcz), 2.10.1996/ 231. „Konieczność konsolidacji polskich środowisk szlacheckich”, Gazeta Regionalna w Bydgoszczy dodatek do Gazety Wyborczej, 2.10.1996 nr 230. Szlachta w Węgliszku, Express Bydgoski, 2.10.1996 nr 192.
1997
ZTG „Sokół”, a wśród nich przedstawiciele środowiska szlacheckiego, pod Wielką Krokwią w Zakopanem, złożyli wspólnie z góralami „Hołd Papieżowi” Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II, któremu nadano zaszczytny tytuł Członka Honorowego ZTG „Sokół” w Polsce. Papież przyjął ten honorowy tytuł.
1998
Rok 1998 wiąże się z kolejną ważną inicjatywą Związku Szlachty Polskiej. Powstaje oficjalna strona Internetowa Związku Szlachty Polskiej. Pierwsza, nieoficjalna strona Związku powstała już w 1997 roku. <http://feefhs.org/pol/frg-apn.html> Przygotował ją jeden z sympatyków Związku mieszkający w Stanach Zjednoczonych - David Zincavage (Zienkiewicz). Zawierała tylko podstawowe informacje (cele działania i adres). Związek nie miał żadnego wpływu na treść tam zawartą, nie mógł też w żaden sposób rozbudowywać strony. Miły gest Davida Zincavage pośrednio wpłynął na powstanie strony oficjalnej Związku. Na początku 1999 roku sympatyk Związku, pan Hank Magnuski z USA, udostępnił dla naszej strony swój firmowy serwer internetowy oraz atrakcyjną domenę "www.szlachta.org" W ten sposób nowoczesna technika została wprzęgnięta w służbę tradycji. Dzięki stronie internetowe odnalazła się bardzo duża potomków szlachty I Rzeczypospolitej i nawiązała w różny sposób więzi. Ważnym czynnikiem strony internetowej ZSzP jest jej działalność kulturotwórcza i edukacyjna oraz organizacyjna integracyjna.
1999
Środowiska szlachecko ziemiańskie uczestniczyły, w uroczystości 55. Rocznicy „Operacji Ostra Brama”, której organizatorem ogólnopolskim w Bydgoszczy, był ŚZŻAK Okręg Wileński i Nowogródzki, w Pielgrzymce Papieża Jana Pawła II do Polski 5 – 17 czerwca 1999 r. 7 czerwca uczestniczyli w spotkaniach w Bydgoszczy i Toruniu. Przedstawiciele środowiska szlacheckiego uczestniczyli w obchodach 60. Rocznicy wybuch II wojny światowej, napaści Niemiec hitlerowskich 1.09 i napaści 17.09.1939 r. sowietów na Polskę.
2000
W dniach 2 – 4.06.2000 r. w Bydgoszczy odbył się IX. Zlot Sokolstwa Polskiego z udziałem sokołów z dziesięciu państw, którego komendantem był Andrzej Bogucki. W Zlocie ćwiczyło 2500 sokołów. Na Zlocie uczestniczyła delegacja środowisk szlacheckich. Odsłonięto też tablicę poświęconą Generałowi Józefowi Hallerowi, którą m.in. odsłoniła P. Ewa Haller. Przedstawiciele środowisk patriotycznych, w tym m.in. szlachecko ziemiańskich, z Bydgoszczy Andrzej Bogucki i Hanna Rogowska, uczestniczyli w założycielskim I Zjeździe Towarzystwa Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków, który odbył się w dn. 9-11 czerwca 2000 r. w Jurczycach k/Skawiny miejscu urodzenia Gen. Józefa Hallera. Powstałe Towarzystwo ma na celu upowszechnienie w społeczeństwie, a zwłaszcza wśród młodzieży działalności Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków oraz innych przedstawicieli Rodu Hallerów, pogłębianie wiedzy historycznej z walk o niepodległość. I Zjazd rozpoczął się Mszą św. w kościele Garnizonowym pw. św. Agnieszki w Krakowie, gdzie spoczywają w granitowym sarkofagu sprowadzone z Londynu w 1993 roku prochy Gen. Józefa Hallera. Oprócz uczestników Zjazdu byli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, Wojska Polskiego oraz rodziny Hallerów. W Hotelu „Pollera” odbyła się sesja naukowa. Główne uroczystości odbyły się w Jurczycach, gdzie znajduje się dworek Hallerów i w Centrum Kultury i Sportu „Sokół” w Skawinie. Odsłonięto tablicę pamiątkową na Domu Kultury „Hallerówka” w Jurczycach. Podczas Jubileuszu Roku 2000 na pielgrzymkę do Grobu Świętego udał się Andrzej Bogucki. Anno Domini 2000 Custodia Terrae Sanctae, „Si oblitus fuero tui, Jerusalem, oblivioni detur dextera mea”(Ps. CXXXl,5). In Nomine Domini. Amen. Omnibus et singulis has litteras visuris, fidem facimus atque testamur Andrzej Bogucki Jerusalem feliciter pervenisse et Sacra Loca visitasse. Datum Hierosolymis, e conventus SSami Salvatoris die 19 mensis aug. anni 2000. De mandato Paternitalis Suae Revmae Fr. (-)podpis. Secretarius Terre Sanctae. Dyplom poświadczający udział w Pielgrzymce do Jerozolimy wraz z Pamiątkowym Krzyżem Jerozolimskim dla Andrzeja Boguckiego. Kustodia Franciszkanów w Jerozolimie 19.08.2000 r. Dnia 16 grudnia 2000 r. w Dworku Sierakowskich w Sopocie odbyło się spotkanie członków Związku Szlachty Polskiej z regionu Pomorza. Spotkanie otworzył Prezes Związku, p. Wacław Podbereski, który powitał przybyłych gości - członków Związku z terenu Pomorza oraz specjalnie przybyłych na spotkanie członków Związku: Andrzeja Boguckiego z Bydgoszczy oraz Andrzeja Rola-Stężyckiego z Grójca. Przy herbacie i ciastkach upieczonych przez członkinie Związku - zebrani wysłuchali referatu "Historia i inicjatywy Związku Szlachty Polskiej" przedstawionego przez Sekretarza Związku Marcina Wiszowatego. Następnie pan Andrzej Rola-Stężycki, konsultant genealogiczny Rady Związku opowiedział zebranym o swojej pracy i poszukiwaniach genealogicznych, które przeprowadza. Andrzej Bogucki zaprezentował zebranym buzdygan oficerski, który otrzymał za zasługi od Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, którego jest prezesem. Andrzej Rola-Stężycki zaprezentował zebranym swoje opracowania opracowania genealogiczne. Od 2000 r. członkowie prenumerują kwartalnik „Wiadomości Ziemiańskie” pismo Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, które są Silva Rerum środowisk szlachecko ziemiańskich. Andrzej Bogucki gromadzi bogatą prywatną bibliotekę szlachecko – ziemiańską, której pozycje są upowszechniane dla zainteresowanych osób. Zacieśniają się bliższe kontakty z członkami ZSzP w Gdańsku. Niezapomnianymi pozostaną w pamięci wizyty, w Domu przy ul. Kubusia Puchatka w Gdańsku, w dworku stylowym prezesa Wacława Podbereskiego h. Gozdawa działaczy środowiska szlacheckiego z Gdańska z Bydgoszczy i innych środowisk, którzy byli podejmowani w celach organizacyjnych i towarzyskich.
2001
Ogólnopolski Konwent Członków Związku Szlachty Polskiej, który odbył się16 września 2001 r., Warszawa, pod kierunkiem Prezesa Wacława Podbereskiego h. Gozdawa odm. dokonał wyboru Straży Honorowej. Zaproponowano kandydatury: Andrzeja Boguckiego h. Awdaniec z Bydgoszczy, Zbigniewa Hobgarskiego h. Sas odm. z Gdańska i Marcina Forkiewicza h. Sas z Gdańska. Skład Straży przyjęto jednogłośnie. Była to de facto Komisja Rewizyjna. W ZSzP działa też Jerzy Żenkiewicz h. Półkozic z Torunia. W 2001 r. rozpowszechnia się w środowiskach kulturotwórczych opracowanie Marciana M. Wiszowatego pt.: „Szlachta dziś”.
2002
W środowiskach kulturotwórczych w Bydgoszczy propagowane jest opracowanie : Marcin Wiszowaty, "Szlachta, genealogia, heraldyka - fakty i mity". Poniżej warto zapisać walkę przedstawicieli polskich rodów szlachecko – ziemiańskich, które dotyczą wszystkich polskich środowisk. Jacek Mycielski (Mheer, Holandia) miał wystąpienie na XVI Kongres Szlachty Europejskiej (XVI Congress of the European Nobility), Poczdam 21.09.2002, gdzie wygłosił referat. Poniżej cytujemy tylko hasłowo niektóre zagadnienia, które szerzej zostały omówione na Forum ZSzP. Poruszył m.in.: „Wybrane kamienie milowe historii istotne dla ukształtowania polskiej szlachty od Chrztu Polski - początków państwa polskiego w 966 r. do dnia dzisiejszego. Poruszył specyficzny charakter szlachty polskiej w świetle historycznych przemian. Polska szlachecka dzisiaj. Współcześnie nasz kraj liczy 38,6 milionów mieszkańców, z czego pomiędzy 16 000 a 90 000 osób możemy określić mianem szlachty lub mających szlacheckie korzenie. Daje to pewien obraz sytuacji, pomimo rozbieżności cyfr wynikających z różnic źródłowych i z niezdefiniowanych jednoznacznie kryterii. Ilość ocalałych arystokratycznych nazwisk rodowych ocenia się na 17 w porównaniu do około 30-1 u istniejących u XVIII w. (dopisek później: wg otrzymanych informacji w trakcie sporządzania wersji polskiej - Sławomir Leitgeber podaje, że obecnie żyje 21 polskich rodzin z tytułem książęcym, 84 z hrabiowskim i 23 z tytułem barona). Liczbę Polaków żyjących zagranica tzw. Polonia) ocenia się na 13 milionów (w samym USA aż 8,4 min). Stosunkowo duży procent emigrantów jest pochodzenia szlacheckiego. Nasz kraj nie posiada oryginalnych, na wzór zachodnioeuropejski, polskich tytułów szlacheckich. Tytuły te zostały wprowadzone w okresie zaborów przez Rosję, Austrię i Prusy. Część ziemiaństwa przyjęła je chętnie, jako że ułatwiały dostęp do życia publicznego pod zaborami. Inni odmawiali ich przyjęcia z pobudek patriotycznych. Tytuły te zostały anulowane przez parlament po odzyskaniu niepodległości (1921). Specyfiką polską (w przeciwieństwie do Zachodu) jest fakt, że ten sam znak herbowy jest używany w rodzinach o różnych nazwiskach (spuścizna „przyjmowania do herbu"). Aktualne źródła heraldyczne wymieniają ok. 150 herbów w użyciu, w okresie przed zaborami liczba ta była 3-krotnie większa. Ostatnie, lecz nic mniej ważne: honorowym zawołaniem polskiej szlachty było i pozostaje hasło „Bóg. Honor i Ojczyzna''. W konkluzje zaznaczył :”Czas pokaże, w jakim stopniu tradycje polskiego ziemiaństwa będą przydatne w nowej Europie i czy nasz glos będzie usłyszany w Brukseli. Trudno jednak nie zauważyć, że zbliżenie Polski i Unii Europejskiej może przyczynić się do obustronnie korzystnej wymiany energii i wartości. Możemy wspólnie starać się przeciwstawiać wpływom komercjalnej pseudokultury, dekadencji mediów, które wprowadzają w nasze domy hasła ze szkodą dla etyki chrześcijańskiej i podstawowych wartości rodziny. Możemy razem przeciwstawiać się kulturze śmierci. Zgodnie z orędziem Ojca Świętego - z Jego ostatnich pielgrzymek do Toronto i do Polski - budujmy europejską kulturę miłości. Starajmy się wspólnie wyleczyć mentalność skażoną 50-letnią chorobą komunistycznej indoktrynacji. Społeczeństwa wracające do cywilizowanego świata Europy oczekują międzynarodowej solidarności w walce przeciw mentalnym i legalnym relikwiom komunizmu, przeszkodom, które opóźniają odzyskanie skradzionej własności i skradzionej godności. Prosimy, dopomóżcie w dziele odbudowy tradycji NOBLESSE i tradycji SAVOIRE VIVRE. Pomóżcie, udzielając poparcia dla sprawdzonych chrześcijańskich wzorców wychowania i wartości rodzinnych. Popierajmy wspólnie międzynarodowe relacje naszej młodzieży, wymiany uniwersyteckie, obozy pomocy dla niepełnosprawnych i inne wydarzenia maltańskie, Rozwijające się powiązania pomiędzy europejską arystokracją dawnego i młodego pokolenia, ułatwione niewątpliwie przez „katalizator" jakim jest CILANE), mogą stać się nieodzowne dla godnej przyszłości naszej Europy”. Podczas Jubileuszowych obchodów 135 lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu, Srebrny Ryngraf Matki Bożej Częstochowskiej Królowej Polski Ojców Paulinów został wręczony, odznaczonemu Andrzejowi Boguckiemu przez Kapelana Żołnierzy Niepodległości O. Eustachego Rakoczego ZP w imieniu przeora Ojców Paulinów O. Izydora Matuszewskiego, w Sali Reprezentacyjnej Rady Miasta Poznaniu w dn.9.02.2002 r. Środowiska szlacheckie uczestniczyły w Pielgrzymce Sokolstwa na Jasną Górę w Jubileuszowym Roku 135. lecia Sokolstwa Polskiego w dniu 25 maja 2002 r. z udziałem tysiąca sokołów. Przed Cudownym Obrazem Matki Bożej podczas uroczystej Mszy św. sokoli złożyli na kolanach „Hołd Maryi”, który złożył w imieniu Sokolstwa Polskiego prezes ZTG „Sokół” w Polsce Andrzej Bogucki h. Awdaniec. Tekst : „Przybywamy na Jasną Górę do „Fortalitium Marianum” czyli Twierdzy Maryi. Przybywamy w pokorze, m.in. z Kujaw, Pomorza, Wielkopolski, Mazowsza, Małopolski, Podlasia, USA, Litwy, Czech, Austrii. Przybywamy do Ciebie Maryjo i przynosimy Ci nasze problemy, radości i nadzieje. Przynosimy w tym roku Jubileuszowym 135. lecia Sokolstwa Polskiego do Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej przede wszystkim nasze troski o przyszłość Ojczyzny, ale i nadzieje na zachowanie naszej tożsamości narodowej w nowej powstającej wspólnej Europie. W tej wiecznej godzinie zdajemy naszej Królowej raport z minionego 135. lecia istnienia Sokolstwa Polskiego. Zawsze byliśmy wierni „Bogu i Ojczyźnie”. Przez 135 lat byliśmy, jesteśmy i będziemy w przyszłości Tobie oddani i wierni Maryjo. Zawsze w naszej pracy sokolej pamiętaliśmy i pamiętamy o Tobie. W swojej pracy patriotycznej, niepodległościowej, sportowej i wychowawczej jesteśmy następcami Konfederatów Barskich, Insurgentów Tadeusza Kościuszki, którego Sokolstwo na mocy najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 r. uznało swoim patronem. Naszymi przodkami ideowymi są powstańcy listopadowi 1830/31 i styczniowi 1863/1864, żołnierze legionów niepodległości 1914/1921, żołnierze kampanii wrześniowej 1939 roku, żołnierze polskiego państwa podziemnego, ZWZ-AK, Konspiracji Sokolstwa 1939-1988, ruchu narodowego „Solidarność”. Sokoli Polscy są twórcami polskiego sportu i harcerstwa. Za wierność niepodległej Ojczyźnie wielu sokołów zginęło w walce o Polskę, zostali zamordowani i zakatowani w „kacetach” i „łagrach”. Sokolstwo zostało poniżone w czasie reżymów narodowo-socjalistycznego i komunistyczno-socjalistycznego w latach 1939-1988. Przetrwaliśmy, Jesteśmy i Czuwamy! My, wolontariusze sokoli, prezesi, nauczyciele, instruktorzy, naczelnicy i członkowie, dzięki wolnej Rzeczypospolitej, odczuwamy dzisiaj swoją godność. Zgodnie z naszymi sokolimi hasłami „Bóg – Honor – Ojczyzna”, „w zdrowym ciele zdrowy duch”, prowadzimy dzisiaj i będziemy prowadzić pracę, kształtującą patriotyzm, wychowanie, tężyzny fizycznej, zgodnie z naszą ideą sokolą, a szczególnie z „Przykazaniami Sokolimi” i „Katechizmem Sokolim”, które przekazali nam nasi poprzednicy. Na naszych sokolich sztandarach w przeszłości i dzisiaj znajdują się Twoje Maryjo wizerunki obok „Sokoła”, „Orła” i Patrona Tadeusza Kościuszki. Ty wiesz Maryjo, że następca św. Piotra – papież Jan Paweł II, który przed wojną był sokołem w Wadowicach, jest Członkiem Honorowym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Członkiem Honorowym naszego sokolego Związku jest też Prymas Polski ks. Józef Kardynał Glemp. Hetmanko Oręża Polskiego prowadź nas sokołów w przyszłość. W dniu dzisiejszym składamy Tobie Jubileuszowy Ryngraf w 135. lecie Sokolstwa Polskiego jako wotum Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Naszą służbę Rzeczypospolitej pod znakiem „Sokoła” polecamy i oddajemy Hołd Jasnogórskiej Bogurodzicy Królowej Korony Polskiej. Składamy ten Ryngraf jako znak sokolego Zakonu Rycerskiego. Idea Rycerska zawsze była jest i będzie obecna w naszej pracy dla Rzeczypospolitej. Niech poprzez ten Ryngraf Bogurodzica będzie obecna zawsze w naszej pracy i służbie Rzeczpospolitej oraz bliźnim. 19 Ryngrafami zostaną też wyróżnieni nasi Sokoli Rycerze. Przekazujemy Tobie Maryjo też miniaturę „Orła” niepodległościowego, znaczek „Sokoła” w USA oraz najwyższe odznaczenie sokole, prezesa ZTG „Sokół” w Polsce - „Złoty Krzyż Legii Honorowej Związku Sokołów Polskich w Wielkiej Brytanii”. My wszyscy tu dziś obecni sokoli składamy Hołd i Śluby Rycerskie zawarte w naszych ideowych dokumentach, które tworzyli sokoli przez 135. lat. W Sali Rycerskiej składamy sztandar sokoli z 1937 roku od Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bukownicy w Wielkopolsce, aby zawisł on obok innych sokolich sztandarów w Skarbnicy Narodu Polskiego na Jasnej Górze. Tym sztandarem oddajemy Tobie Maryjo Hołd i uznanie. Stoimy skruszeni i ufni w Twoją opiekę Maryjo. Matko Najświętsza miej litość nad nami w czasie naszych niepowodzeń życiowych. Umacniaj nas swą łaską abyśmy żyjąc święcie byli dla współczesnego świata czytelnym znakiem Twojej obecności Maryjo. Polecamy Twojej opiece macierzyńskiej naszą polską Ojczyznę, nasze rodziny i bliskich. Mówimy Tobie Maryjo wszyscy Bóg zapłać!”. W tym samym Jubileuszowym Roku sokoli z Kujaw i Pomorza udali się na Pielgrzymkę do Ostrej Bramy w Wilnie. Obie Pielgrzymki dokładnie są opisane w : „Sokół Pomorski” 2(35)2002.
2003
27 października 2003 r. w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odbyło się seminarium pt.: "Herby i Rody szlacheckie Wielkiego Księstwa Litewskiego". Związek Szlachty Polskiej objął imprezę patronatem oraz aktywnie włączył się do udziału w seminariów. Wśród organizatorów i uczestników znaleźli się członkowie Związku: pp. Tomasz Kozłowski i Jerzy Żenkiewicz - główni organizatorzy, Waldemar Malinowski (autor wystawy ekslibrisów heraldycznych).Łukasz Łapiński z ZSzP z Białegostoku był jednym z prelegentów.
2004
Podczas Walnego Zebrania Związku Szlachty Polskiej 9.10.2004 r. w Warszawie. Prezesem Związku Szlachty Polskiej wybrano Marcina Wiszowatego. Pan Zbigniew Hobgarski, przewodniczący Komisji Rewizyjnej, zwrócił uwagę na fakt, iż Komisja została powołana w roku 2001, czyli jej kadencja upływa w roku 2006. Przedstawił oświadczenie członków Komisji, którzy pragnąc doprowadzić do zrównania kadencji dwóch ważnych organów Związku podają się do dymisji. Decyzję Komisji nagrodzono brawami, po czym przeprowadzono wyboru nowego składu Komisji. Wybrano Komisję Rewizyjną, którą utworzyli: p. Andrzej Bogucki h. Adwaniec z Bydgoszczy - przewodniczący, p. Edmund Dobrowolski h. Świeńczyc z Gdańska i p. Ryszard Wiszowaty h. Pierzchała z Białegostoku.
Dodatkowe zagadnienia
Główną publikacją, oprócz Biuletynów ZSzP, jest Pismo "Verbum Nobile", które powstało w 1992 roku, jeszcze przed założeniem Związku i do dziś towarzyszy naszym poczynaniom. Założycielem i pierwszym Redaktorem Naczelnym "Verbum Nobile" był Ireneusz Stanisław Osiński, który w grudniu 1992 roku z pomocą gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego opublikował pierwszy numer nowego Pisma. Pismo stopniowo zdobywało popularność wśród trójmiejskich czytelników. Momentem przełomowym w historii Pisma było jego pojawienie się w ofercie kilku Księgarni Naukowych w Polsce: m.in. Głównej Księgarni Naukowej im. B. Prusa w Warszawie. Odtąd grono Czytelników stale wzrasta obejmując nie tylko granice Polski, ale także prenumeratorów z Europy Zachodniej i Ameryki. Redakcja przesyła egzemplarze darmowe dla organizacji i skupisk polskich na Wschodzie - na dawnych polskich Kresach oraz w miejscach zesłań Polaków. W tym miejscu chcielibyśmy uczcić pamięć pierwszego Sekretarzem Redakcji Janusza Kalinowskiego herbu Łuk (1918-1994), ziemianina, absolwenta Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, członka Korporacji Akademickiej Sarmatia, żołnierza Armii Krajowej (ps. "Wojciech"), Powstańca Warszawskiego. W 1994 roku do grona Redakcyjnego dołącza Marcin Michał Wiszowaty, który obejmuje po śp. Januszu Kalinowskim funkcję Sekretarza Redakcji. W 1998 roku Redakcja wzbogaca się o Redaktora Graficznego - Waldemara Malinowskiego. W tym samym roku następuje kolejne przełomowe wydarzenie w historii Pisma. "Verbum Nobile" staje się oficjalnym organem prasowym Związku Szlachty Polskiej. Otrzymuje nową szatę graficzną i winietę. Rok 1999 przynosi zmianę na stanowisku Redaktora Naczelnego, które obejmuje Marcin M. Wiszowaty. Członkowie ZSzP w Bydgoszczy rozpowszechniają Biuletynu ZSzP i Verbum Nobile. W 2007 r. ZSzP opublikował bezcenne źródło : „Informator Adresowy Związku Szlachty Polskiej”, Gdańsk 2007. Informator zawiera spis nazwisk i herbów, adresów wszystkich członków ZSzP – stan na 2007.
Paragraf Statutu ZSzP - § 8, opisuje godło i Znak Związku Szlachty Polskiej, który przedstawia na okrągłym, amarantowym tle obrzeżonym napisem „Związek Szlachty Polskiej”, hełm rycerski, na nim labry i korona szlachecka oraz klejnot – Orzeł Biały w koronie zamkniętej z krzyżem. Wokół błękitny otok z napisem w sekwencji łacińskiej :„Ad maiora natus sum”, która tłumacząc brzmi : „Do wyższych rzeczy jestem stworzony”. Oznaka Związku Szlachty Polskiej 2004. Związek Szlachty Polskiej ma swoją oznakę. Członkowie Związku od dawna zgłaszali Zarządowi Głównemu potrzebę wykonania oznaki, którą można by podczas oficjalnych uroczystości, czy okazji służbowych nosić w klapie marynarki czy na kołnierzu sukienki. W listopadzie 2004 r. została wykonana pierwsza partia oznak, według projektu p. Waldemara Malinowskiego, Członka Zarządu Głównego, autora znaku Związku i winiety pisma "Verbum Nobile". Odtąd Członkowie Związku są wszędzie rozpoznawalni dzięki charakterystycznej odznace. Na Forum Związku Szlachty Polskiej, którego założycielem i darczyńcą jest Jerzy Łucki z Kanady, poruszane jest mnóstwo tematów i zagadnień, m.in. wartości szlacheckich. Materiały zawarte na tym Forum powinny zostać naukowo opracowane i opublikowane, jest to znak czasu dzisiejszej działalności szlacheckiej i sympatyków. W 2009 r. np. dyskutowano na temat : Czym jest Etos Rycerski w rozumieniu ZSzP? M. in. załączam tu głos w dyskusji : „W różnych opracowaniach spotkać można nieco odmienne ujęcia zestawu wartości średniowiecznych rycerzy, bardziej akcentujące wartości fizyczne lub duchowe (M. Ossowska, L. Zakrzewski, U. Świderska, D. Piwowarczyk). Ciekawe jest ujęcie D. Piwowarczyka, który opisując wartości rycerskie na przykładzie Zawiszy Czarnego, wymienia siedem cnót, stojących w opozycji do siedmiu grzechów głównych: wierność (fidelitas), pobożność (pietas), męstwo (virtus), roztropność (prudentia), dworność (curiositas), hojność (largitas) i honor. Ogólnie przyjąć można, że w skład etosu rycerskiego wchodziły następujące wartości: Dobre urodzenie – stanowiło jeden z podstawowych atrybutów rycerza. Legitymowanie się bogatym drzewem genealogicznym było powodem do dumy i potwierdzało wysoką pozycję społeczną. Pieczęć templariuszy. Stanowa solidarność rycerska – jej wyrazem na gruncie kultury Europy Zachodniej była na przykład idea bractw rycerskich, mająca swoją kontynuację w powoływaniu towarzystw turniejowych. Hojność – skąpstwo było cechą pogardzaną, charakterystyczną dla chłopa lub mieszczanina. Prawdziwy rycerz powinien być rozrzutny. Hojność przysparzała sprzymierzeńców, a okazana truwerowi mogła opłacić się z nawiązką, gdyż obdarowany sławił imię darczyńcy w swojej dalszej drodze. Żądza sławy – rycerz szukał okazji do nadania rozgłosu swojemu imieniu zarówno na polach bitew, na polowaniu, jak i w turniejowych szrankach. Starania o dobre imię i sławę po śmierci nieustannie przejawiają się na kartach średniowiecznych kronik. Odwaga – zarzucenie rycerzowi tchórzostwa stanowiło największą – oprócz oskarżenia o wiarołomstwo – zniewagę. Chęć wykazania odwagi połączona z przeświadczeniem o własnej nieograniczonej mocy bywała tak silna, że przeczyła zdrowemu rozsądkowi, doprowadzając do śmierci całe chorągwie rycerstwa, szarżujące na przeważające liczebnie wrogie wojska. Wierność danemu słowu – odróżniała rycerza od chłopa i mieszczanina, z zastrzeżeniem jednak, że dotyczy ona tylko osób równych stanem. Szczególnie ważną odmianą tej wierności, na której opierał się w zasadzie system feudalny, była wierność seniorowi. Etyka walki – była jednym z najważniejszych składników rycerskiego etosu. Tworzyły ją dbałość o równe szanse w walce (nieatakowanie słabszych, dozbrajanie przeciwnika), powinność ataku twarzą w twarz oraz szacunek dla przeciwnika – szacunek ten wszakże ograniczał się do przeciwników dobrze urodzonych. Order Podwiązki. Siła fizyczna, uroda, wdzięk – cechy bezspornie odróżniające rycerza od plebsu. W literaturze rycerskiej dobrze urodzonego wojownika cechuje już od dziecka niespotykana siła i walory fizyczne. Szlachetna postawa wobec kobiet – dzięki literaturze rycerskiej pojawił się pogląd, że myśl o ukochanej wzmacnia rycerza w boju, nadając mu cech wyższych – wojownik walczył już nie tylko o swój honor, ale także sławił imię swej wybranki”. W 2007 r. środowisko ZSzP w Bydgoszczy rozpowszechniło i przedyskutowało pośród bliskich osób dwa projekty bardzo ważnych dokumentów, których autorem jest Marcin Wiszowaty – prezes ZSzP. Są to : „Kodeks honorowy Związku Szlachty Polskiej”, który zawiera 124 Artykuły. Propozycja tekstu uchwały Zarządu Głównego. Przyszłościowo – załącznika do Statutu Związku Szlachty Polskiej oraz „Etykieta i Protokół Ceremonialny Związku Szlachty Polskiej”., który zawiera 58 paragrafów. Propozycje do dyskusji. Środowisko szlacheckie w Bydgoszczy poparło potrzebę wdrożenia prawnego w dokumenty Związku. Warto do tych dokumentów powrócić, pomimo uchwalenia nowego Statutu w 2010 r.
Współpraca z bratnimi organizacjami. Związek Szlachty Polskiej Oddział w Bydgoszczy jest członkiem Związku Szlachty Polskiej, współpracuje z Oddziałami Związku Szlachty Polskiej, Forum internetowym ZSzP oraz ze środowiskami i instytucjami : Bydgoskim Towarzystwem Heraldyczno Genealogicznym, Ojcami Paulinami na Jasnej Górze, Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego, ZTG „Sokół” w Polsce, Towarzystwem Gimnastycznym „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera, Polskim Towarzystwem Ziemiańskim Oddział Kujawsko – Pomorski, Brać Szlachecką Kujawską, Sarmacją, Klubem Zachowawczo Monarchistycznym, Towarzystwem Pamięci Generała Hallera i Hallerczyków, Bractwem Inflanckim, Korporacją Kujawską, Konfraternią Sierpecką, Polskim Towarzystwem Turystyczno Krajoznawczym, Bydgoskim Towarzystwem Naukowym, Towarzystwem Miłośników Miasta Bydgoszczy, Gimnazjum nr 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy. Osobno należy zaznaczyć, ze prowadzona jest współpraca z konserwatywnymi Posłami RP i Samorządami, Instytutem Pamięci Narodowej w Bydgoszczy i Gdańsku, Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy, Towarzystwem Inicjatyw Kulturalnych, Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Bydgoszczy, Archiwum Państwowym w Bydgoszczy, Miejskim Ośrodkiem Kultury w Bydgoszczy. Trzeba dodać, że wiele osób stanu szlachecko – ziemiańskiego było aktywnymi działaczami w pierwszym szeregu Sokolstwa Polskiego, warto przypomnieć chociaż niektóre nazwiska. Jan Dobrzański, jeden z założycieli i twórca typu „Sokoła” - „Sokół nad Sokoły”. Długoletni prezes TG ”Sokół” we Lwowie w latach 1871 - 1886, nosił czamarę z większością elementów kontusza, Antoni Trzaska Durski, gen. Józef Haller, Jan Brejski, hr. Adam Zamoyski ordynat na Kozłówce – prezes ZTG ”Sokół” w Polsce 1923 – 1936 oraz jego synowa Jadwiga Zamoyska naczelniczka ZTG „Sokół” w Polsce po 1933 r., Seweryn Książę Czetwertyński (1873 – 1945), działacz sokoli, Zbigniew Czarnota Bojarski i wielu innych. Po 1989 r. prezesami sokolstwa byli Zbigniew Okorski, Andrzej Bogucki, a obecnie jest Antoni Belina Brzozowski. W 2007 r. po zakończeniu prezesury ZTG "Sokół" w Polsce Sokolstwo Polskie ufundowało i wręczyło Andrzejowi Boguckiemu Tarczę Kartusz Herbowy ZTG ”Sokół” w Polsce, ozdobny drewniany z mosiężną inskrypcją, z godłem III Rzeczpospolitej, znakiem Sokoła z hantlami w locie, Zaszczytną Odznaką Sokolą, u góry nad całością znak Sokoła z rozpostartymi skrzydłami w szponach trzymający hantle, a pod nim inskrypcja napis wygrawerowany w mosiężnej tablicy : „Pierwszy Sokół Rzeczypospolitej Druh Andrzej Bogucki Prezes Honorowy Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Uchwała Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Poznań 10 lutego 2007 r. „Zjazd Rady Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce w Poznaniu w dniu 10 lutego 2007r. w najwyższym poszanowaniu i w dowód uznania nadaje „Pierwszemu Sokołowi Rzeczypospolitej” Druhowi Andrzejowi Boguckiemu Zaszczytną Godność „Prezesa Honorowego Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce” za wzorowe kierowanie i zarządzanie Związkiem Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, oraz wieloletnie oddanie się sprawie sokolej, wierność idei sokolej oraz pracy społecznej i zasługi dla kultury narodowej oraz Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”. Jednocześnie należy dodać, że ogrom wiedzy o działalności Sokolstwa w Polsce i na świecie jest opublikowane w kwartalniku „Sokół Pomorski”, który ukazywał się w latach 1993 – 2003 w Bydgoszczy. Wszystkie ważniejsze biblioteki posiadają to pismo. Warto dodać i zapisać dla celów kronikarskich jeszcze kilka ważnych zagadnień. Od 2005 r. Związek Szlachty Polskiej w Bydgoszczy wydaje papierową i elektroniczną K R O N I K Ę, Oddziału w Bydgoszczy. Jest to bezcenne źródło wiedzy o działalności szlachty w Regionie Kujaw i Pomorza. Redaktorem i darczyńcą oraz drukarzem jest zasłużony działacz ZSzP Romuald Kromplewski h. Korab. Jest to dalszy udokumentowany dokument ZSzP Oddział Bydgoszcz. Osobne są roczniki Kroniki za 1995 – 2004, 2005, 2006, 2007, co stanowi razem 104 strony tekstu. Kronika regularnie ukazuje się od 2008 roku (po 6 numerów w roku). Do 2010 roku wydrukowano 18 numerów, tj. razem 416 stron! Ponadto ZSzP Oddział Bydgoszcz posiada pięknie oprawione Akta ZSzP Oddział Bydgoszcz, które w najbliższym czasie zostaną przekazane do Archiwum Państwowego w Bydgoszczy.
Oprac. Rozalia Bera